Sir Douglas Mawson OBE FRS [1] FAA (5 Mayıs 1882 - 14 Ekim 1958) Avustralyalı jeolog, Antarktika kaşifi ve akademisyendi. Roald Amundsen, Robert Falcon Scott ve Sir Ernest Shackleton'la birlikte, Antarktik Keşiflerin Kahramanlık Çağı'nda önemli bir keşif lideri olarak rol oynadı.


Douglas Mawson
Mawson 1914 yılında
Doğum5 Mayıs 1882(1882-05-05)
Shipley, İngiltere
Ölüm14 Ekim 1958 (76 yaşında)
Brighton, Güney Avustralya, Avustralya
MilliyetAvustralyalı
EğitimSidney Üniversitesi
MeslekJeolog, Akademisyen, Antartika Kaşifi
Tanınma nedeniAntartika'ya yaptığı seferlerdeki keşifleri
EvlilikFrancisca Paquita Delprat (1891–1974), 1914'te evlendi
Çocuk(lar)Patricia (1915–1999)
Jessica (1917–2004)
ÖdüllerRoyal Society Üyesi[1]
Britanya İmparatorluk Nişanı
Bigsby Medal (1919)
Clarke Medal (1936)
Polar Medal(1909, 1934)

Mawson İngiltere'de doğdu ve bebekken Avustralya'ya getirildi. Sidney Üniversitesi'nde maden mühendisliği ve jeoloji eğitimini tamamladı. 1905 yılında Adelaide Üniversitesi'nde petrolojive mineraloji alanında öğretim görevlisi oldu. Mawson'ın Antarktika'daki ilk deneyimi, akıl hocası Edgeworth David ile birlikte Shackleton'ın Nimrod Keşif Seferi'nin (1907-1909) bir üyesi olarak gerçekleşti. Güney Manyetik Kutbu'na ulaşan ve Erebus Dağı'na tırmanan ilk ekip olan kuzey grubunun bir parçası oldular.[2]

Shackleton'ın seferine katıldıktan sonra Mawson, Avustralasya Antarktika Seferi'nin (1911-1914) başlıca öncüsü oldu. Keşif gezisi, daha önce keşfedilmemiş binlerce kilometrelik bölgeyi keşfetti, jeolojik ve botanik örnekler topladı ve önemli bilimsel gözlemler yaptı. Mawson, ölen iki arkadaşının adını taşıyan Mertz ve Ninnis Buzullarını aşan üç kişilik Uzak Doğu Ekibi'nden hayatta kalan tek kişi oldu. Arkadaşlarının ölümü onu, keşif gezisinin ana üssüne dönmek için bir aydan fazla bir süre tek başına seyahat etmek mecburiyetinde bıraktı.

Mawson 1914 yılında şövalye ilan edildi ve I. Dünya Savaşı sırasında İngiliz ve Rus ordularında çalıştı. 1919'da Adelaide Üniversitesi'ne döndü, 1921'de profesör oldu ve Avustralya jeolojisine büyük katkı sağladı. Antarktika'ya, Avustralya Antarktika Bölgesi şeklinde bir toprak talebine yol açan İngiliz Avustralya ve Yeni Zelanda Antarktika Araştırma Seferi'nin (1929-1931) lideri olarak geri dönmüştür. Mawson çok sayıda simge yapı ile anılmaktadır ve 1984'ten 1996'ya kadar Avustralya'nın 100 dolarlık banknotunda yer almıştır.[3]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b Alderman, A. R.; Tilley, C. E. (1960). "Douglas Mawson 1882-1958". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 5: 119-127. doi:10.1098/rsbm.1960.0011. 
  2. ^ "Douglas Mawson: Home - Library Guides". 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2024. 
  3. ^ "Australian Polar collection". www.samuseum.sa.gov.au. 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2023. 
  • Bickel, Lennard [1977] (2001). Bu Lanetli Ülke, Sir Edmund Hillary'nin önsözü, Edinburgh: Birlinn Ltd.1-84158-141-0 .
  • Sezar, Adrian : Beyaz: Scott ve Mawson'un Antarktika Yolculuklarında Son Günler 1911–1913 Pan MacMillan, Sidney, 1999,0-330-36157-0
  • Hall, Lincoln (2000) Douglas Mawson, Bir Kaşifin Hayatı New Holland, Sidney1-86436-670-2
  • Jacka, FJ " Mawson, Sir Douglas (1882–1958) ", Avustralya Biyografi Sözlüğü, Cilt 10, MUP, 1986, s. 454–457.
  • Mawson, Sir Douglas, 2 cilt. (1915) Blizzard'ın Evi, Avustralasya Antarktika keşif gezisinin hikayesidir, 1911–1914 Cilt. Ben, Londra: Ballantyne Press.