Energiya
Energiya (Rusça: Энергия-Energiya), Sovyet uzay mekiği Buran'da taşıyıcı görevini üstlenen roket.[3][4] 175 tonu taşıyacak kadar güçlüdür. Valentin Gluşko tarafından tasarlamış ve yalnızca 2 kez uzaya çıkmıştır.[5]
 Buran mekiği ile Energiya roketinin modeli | |
| Amaç | İnsan-derecelendirmeli çok amaçlı süper ağır yük fırlatma aracı |
|---|---|
| Üretici | RKK Energiya |
| Menşei ülke | Sovyetler Birliği |
| Boyut | |
| Yükseklik | 58,765 m (192,80 ft)[1] |
| Çap | 17,65 m (57,9 ft)[1] |
| Ağırlık | 2.400.000 kg (5.300.000 lb) |
| Kademeler | 2 |
| Kapasite | |
| LEO için yük | |
| Ağırlık | 100.000 kg (220.000 lb)[2] |
| GSO için yük | |
| Ağırlık | 20.000 kg (44.000 lb)[2] |
| TLI için yük | |
| Ağırlık | 32.000 kg (71.000 lb)[2] |
| Fırlatma geçmişi | |
| Durum | Hizmet dışı |
| Fırlatma yerleri | Baykonur |
| Toplam fırlatmalar | 2 |
| Başarı(lar) | 2 |
| Başarısızlık(lar) | 0 |
| İlk uçuş | 15 Mayıs 1987 |
| Son uçuş | 15 Kasım 1988 |
| Ek motorlar – Zenit | |
| Ek motor sayısı | 4 |
| Yükseklik | 39,46 m (129,5 ft)[1] |
| Çap | 3,92 m (12,9 ft)[1] |
| Gücünü veren | 1 RD-170 |
| Maksimum itme kuvveti | 29.000 kN (6.500.000 lbf) deniz seviyesi 32.000 kN (7.200.000 lbf) vakum |
| Özgül itici kuvvet | deniz seviyesinde 309 s (3,03 km/s) vakumda 338 s (3,31 km/s) |
| Yanma süresi | 156 s |
| Yakıt | RP-1/LOX |
| Çekirdek kademe | |
| Yükseklik | 58,765 m (192,80 ft)[1] |
| Çap | 7,75 m (25,4 ft)[1] |
| Gücünü veren | 4 RD-0120 |
| Maksimum itme kuvveti | 5.800 kN (1.300.000 lbf) deniz seviyesi 7.500 kN (1.700.000 lbf) vakum |
| Özgül itici kuvvet | deniz seviyesinde 359 s (3,52 km/s) vakumda 454 s (4,45 km/s) |
| Yanma süresi | 480-500 s |
| Yakıt | LH2/LOX |
İlk uçuşu 1987'de Polyus uydu fırlatılışında kullanılmıştır ve bu fırlatılış başarı ile tamamlanmıştır. İkinci uçuşu 1988'de Buran uzay mekiğinin fırlatmasında kullanılmış, bu uçuş insansız ve tamamen otomatik modda başarı ile tamamlanmıştır.
Progam, SSCB'ye on milyarlarlarca rubleye mâl olduğundan 1989 yılında durdurulmuştur. Energiya roketinin bazı parçaları Amerikan Lockheed Martin firmasına ait Atlas V ve Boeing firmasına ait Delta IV roketlerinde kullanılmıştır. Günümüzde Energiya roketinin hala birçok modülü kullanılmaktadır.
Kaynakça
değiştir- ^ a b c d e f "Energia Characteristics". 13 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022.
- ^ a b c "Launch vehicle "Energia" Official Site". 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2022.
- ^ Smith, S. A. (2017). The Oxford handbook of the history of communism. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198779414.
- ^ Lovell, Stephen (2009). The Soviet Union: a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0199238484.
- ^ Saunders, Robert A. (2019). Historical dictionary of the Russian Federation (2. bas.). Lanham: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN 978-1538120477.