Epiphania veya Epiphaneia (GrekçeἘπιφανεία) Anadolu'da Kilikya Secunda'da (Kilikya Trakea) bir antik kenttir. Adana'nın 91 km güneydoğusunda, Hatay'a bağlı Erzin'in yaklaşık 6 km batısında, İskenderun demiryolunun sağ tarafında yer alan büyük bir alanda tespit edilmiştir.[1][2]

Epiphania
GrekçeἘπιφανεία
{{{açıklama}}}
Epiphania'daki su kemeri
Türkiye üzerinde Epiphania
Epiphania
Epiphania
Türkiye haritasındaki konumu.
Diğer adıOeniandos
KonumErzin, Hatay,
 Türkiye
BölgeKilikya
Koordinatlar36°58′20″K 36°07′30″D / 36.97222°K 36.12500°D / 36.97222; 36.12500
TürYerleşim yeri
Ö: Defne tacı giymiş, pelerinli ve zırhlı büst AVT K M IOV_ΛI ΦIΛIΠΠOC CEBA: Tyche, dümen ve bereket boynuzu tutarken EΠIΦA_NEΩN·AIT*
Bronz madeni para, Philippus tarafından Epiphania'da MS 244-245 yıllarında bastırılmıştır; ref.: L&K A1491B (aynı kalıplar).

*Epiphania takvimi, Pompey'in Kilikya korsanları üzerindeki zaferinden (MÖ 67-66) itibaren tarihlenmiştir.

Kentin asıl adı Oeniandos veya Oiniandos olup, İskenderun Körfezi'nin kuzey ucunda, Misis'ten Antakya'ya giden yol üzerinde yer almaktadır. MÖ. 2. yüzyılda şehir, (MÖ. 175-164 yılları arasında) Suriye Kralı olan IV. Antiochus Epiphanes'in onuruna Epiphania adını aldı.

Şehrin adı, Ptolemaios, Ammianus ve Yaşlı Plinius'un yazılarında geçmektedir.[3] Romalı devlet adamı ve yazar Cicero sürgünü sırasında kısa bir süre burada kalmıştır. Cicero, Kilikya'daki günleri hakkında, bu bölgenin Amanos Dağı'ndan bir günlük yürüme mesafesinde olduğunu yazmıştır:

LatinceEd avendo simulato di allontanarmi dal monte,
e di recarmi ad altre parti della Cilicia,
scostatomi una giornata dall’Amano,
ed accampatomi sotto Epifania…

Ve Amanos Dağı'ndan uzaklaşıp Kilikya'nın başka bölgelerine gitmeyi planladığımı göstererek, bir günlük mesafe kat ettikten sonra Amanos'tan uzaklaşıp Epiphania'nın altına kamp kurdum...

— Cicero, CCXXXVIII Epistolae XV, 4 a M. Caton, S.

MÖ 66 yılında Romalı general Gnaeus Pompeius Magnus Akdeniz korsanlarına karşı bir sefer düzenlemişti. Korsanlar teslim olmasından sonra dağıtılmıştı ve birçoğu Epiphania'ya yerleştirildi.

MS. 2. ve 3. yüzyıllarda Epiphaneia kendi adına madeni paralar bastırdı. MS 260 yılında şehir, Sasanilerden I. Şapur'un orduları tarafından ele geçirildi. Geç Antik Çağ'da Epiphaneia, Cilicia Secunda eyaletine bağlıydı. Şehrin geç antik çağdaki piskoposluğundan, Katolik Kilisesi'nin Cilicia Epiphaneia Titüler Piskoposluğu doğmuştur.[4]

Piskoposluk

değiştir

Gibbon'a göre, Aziz George burada bir çırpıcı dükkanında doğmuştur.[5]

4. yüzyılın sonlarında. Aziz Amphion, 325 yılında Anazarbus Piskoposu'nun yardımcı piskoposu olarak Epiphania'nın bilinen en eski piskoposuydu. 325 yılında toplanan Birinci İznik Konsili'ne katılmış ve daha sonra Diocletianus'un zulmüne uğramıştır.

  • Hesychius[6]
  • Polychronius[7]
  • Marinüs
  • Nicetus
  • Basilius
  • Pavlus

Kalıntılar

değiştir

Şehrin kalıntıları, Hatay'a bağlı Erzin ilçesinin birkaç kilometre batısında yer almaktadır. Bu kalıntılar arasında siyah bazalt evler, bir su kemeri, bir tiyatro ile 5. ve 6. yüzyıllara ait iki Bizans kilisesi bulunmaktadır.[8] Yerel halk tarafından bu kalıntılar, antik İssos Savaşı'nın gerçekleştiği yer olarak adlandırılmaktadır. Ancak bu savaşın muhtemelen yaklaşık on kilometre güneyde, Dörtyol civarında gerçekleştiği düşünülmektedir.[9]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Rudolf Heberdey & Adolf Wilhelm, "Viaggio in Cilicia" (Reisen in Kilikien),Wien. Denkschr. 44 (1896) 23
  2. ^ D. Magie, Roman Rule in Asia Minor Princeton, (1950), 280, 300, 397, 595, 1159, ISBN 0-405-07098-5.
  3. ^ Dictionary of Greek and Roman Geography (1854), Epiphaneia
  4. ^ Michael Gough: . In: Richard Stillwell u. a. (Hrsg.): . Princeton University Press, Princeton NJ 1976, ISBN 0-691-03542-3 (ingilizce, perseus.tufts.edu).
  5. ^ Decline and Fall of the Roman Empire, worldwideschool.org, 14 Mart 2024.
  6. ^ LEQUIEN, Oriens Christianus II, pg. 895.
  7. ^   Bu madde şu anda kamu malı olan yayından metin içerir:   Herbermann, Charles, (Ed.) (1913). "Epiphania". Katolik Ansiklopedi (İngilizce). New York: Robert Appleton Company. 
  8. ^ A.H.M. Jones, Cities of the Eastern Roman Provinces (2d ed. 1971) 201, 203, 436.
  9. ^ Mustafa H. Sayar: Epiphaneia [1]. In: Der Neue Pauly (DNP). Band 3, Metzler, Stuttgart 1997, ISBN 3-476-01473-8, Sp. 1149.

  Bu madde şu anda kamu malı olan yayından metin içerir:   Herbermann, Charles, (Ed.) (1913). "Epiphania". Katolik Ansiklopedi (İngilizce). New York: Robert Appleton Company.