Felâh-ı Vatan

Felah-ı Vatan Grubu, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin (TBMM) ilk yıllarında faaliyet göstermiş bir siyasi gruptur. Kuruluş tarihi için net bir bilgi yoktur. Kültür Bakanlığı kronolojisine göre 6 Şubat 1920'de kurulmuştur ancak grubun son Osmanlı Mebusan Meclisi’nin açıldığı 12 Ocak 1920 ile Misak-ı Milli'nin kabul edildiği 28 Ocak 1920 arasında kurulmuş olabileceği de düşünülebilir. Kurtuluş Savaşı sürecinde millî mücadeleyi destekleyen ve özellikle Meclis içindeki faaliyetleriyle dikkat çeken bu grup, bağımsızlık mücadelesine önemli katkılarda bulunmuştur.

Felah Grubu Logosu

Kuruluş ve Tarihsel Bağlam

Felah-ı Vatan Grubu, 1920'de toplanan son Osmanlı Meclis-i Mebûsan'ında Millî Mücadele'ye yandaş üyeler tarafından oluşturulan meclis grubudur. Grup başkanlığına Rauf Bey (Orbay) getirilmiştir. Diğer önemli üyeleri Bekir Sami , Kara Vâsıf Bey, Ömer Mümtaz Bey (Tanbiy), Celalettin Arif Bey,Osman Nuri Özgen ve Yunus Nadi'dir.

Bu milletvekilleri mecliste Mustafa Kemal'i başkan seçtirme amacı gütse de, onu başkan seçtiremedi. Müdafaa-i Hukuk Grubu yerine Felah-ı Vatan (Vatanın Kurtuluşu) grubunu kurdular. Müdafaa-i Hukuk adını kullanmaktan çekindiler. Ancak kongrelerin ulusal bağımsızlık ile ilgili kararlarını onaylatmayı başardılar. Bu kararların genel adı Misak-ı Millî kararlarıdır. Bu kararlar 6 maddeden oluşur:

1-) Mondros Mütarekesi'nin imzalanması sırasında düşman devletlerinin işgali altında kalan ve özellikle Arap çoğunluğun yaşadığı yerlerin geleceği o bölge halkının serbestçe verecekleri oylara göre tayin edilecektir. Bunun dışında kalan Türk ve İslam çoğunluğunun bulunduğu bölgeler ise bölünemez ve ayrılamaz bir bütün sayılacaktır.

2-) Halkoyu ile ana vatana katılmış olan Kars, Ardahan ve Batum için gerekirse tekrar serbestçe halkoyuna başvurulması kabul edilecektir.

3-) Batı Trakya'nın hukuki durumu orada oturanların tam bir hürriyetle verecekleri oylara uygun olacaktır.

4-) İstanbul şehri ve Marmara'nın güvenliği her türlü tehlikeden uzak kalmalıdır. Boğazların dünya ticaretine ve ulaşımına açılması bizim ve ilgili diğer tüm devletlerin birlikte verecekleri karara bağlı olacaktır.

5-)Azınlıkların hakları, komşu ülkelerdeki Müslüman halkın da aynı haklardan yararlanması şartıyla tarafımızdan tanınacak ve sağlanacaktır.

6-) Siyasi, adli ve mali gelişmemize engel olacak sınırlamalar kaldırılacaktır.

Bu maddelere karar verilen toplantılar İtilaf Devletleri'nin baskısından kurtulmak için gizlice yapılmıştır. Felah-ı Vatan Grubu, Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde ortaya çıkmış ve Misak-ı Milli kararlarının alınmasında önemli bir rol oynamıştır. Osmanlı Devleti'nin Mondros Mütarekesi sonrasında işgal edilmesiyle birlikte, İstanbul'daki meclis üyeleri üzerindeki baskılar artmış ve birçok milliyetçi vekil Anadolu'ya geçerek Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki millî mücadeleye katılmıştır.

Felah-ı Vatan, Osmanlı parlamentosunda özellikle bağımsızlık yanlısı bir çizgi izlemiş ve yabancı işgaline karşı duruş sergilemiştir. Meclisin 16 Mart 1920'de İngilizler tarafından basılması ve ardından dağıtılması üzerine, grup üyelerinin büyük bir kısmı Ankara'ya geçerek TBMM’nin kuruluş sürecine dâhil olmuştur.

Misak-ı Milli ve TBMM'ye Etkisi

Felah-ı Vatan Grubu, Son Osmanlı Mebusan Meclisi'nde Misak-ı Milli kararlarının kabul edilmesi sürecinde kritik bir rol oynamıştır. Grubun yürüttüğü görüşmeler sonucunda 28 Ocak 1920’de Misak-ı Milli kararları oybirliğiyle kabul edilmiştir.

Bu kararlar, Osmanlı Devleti’nin bağımsızlığını ve sınırlarını belirlemekte önemli bir adım olmuş, özellikle grubun etkili isimleri bu sürecin hızlandırılmasında rol almıştır. Grubun üyeleri, özellikle Misak-ı Milli'nin ilan edilmesiyle ilgili gizli toplantılar düzenlemiş ve kararların Osmanlı hükümetinin baskısına rağmen onaylanmasını sağlamışlardır. Meclisin 16 Mart 1920’de İngilizler tarafından basılması ve dağıtılması üzerine, grup üyelerinin büyük kısmı TBMM’nin açılması sürecinde önemli roller üstlenmiştir. Felah-ı Vatan Grubu’nun en önemli başarılarından biri, [[Misak-ı Milli]] kararlarının kabul edilmesini sağlamasıdır. Bu kararlar, Türk milletinin bağımsızlığını ve ülke sınırlarını belirlemede temel bir çerçeve oluşturmuştur. TBMM'nin açılmasıyla birlikte, gruba mensup milletvekilleri, Birinci Grup içinde yer alarak millî mücadeleyi desteklemeye devam etmiştir.

Dağılması ve Mirası

İstanbul’un işgali ve Osmanlı Meclis-i Mebusan’ının kapatılması sonrası, Felah-ı Vatan Grubu dağılmıştır. Grubun bazı üyeleri, İngilizler tarafından tutuklanarak Malta sürgününe gönderilmiş, bazıları ise Anadolu’ya geçerek Mustafa Kemal Paşa önderliğinde Millî Mücadele’ye katılmıştır. TBMM içinde daha geniş bir millî birlik oluşturma sürecinde Felah-ı Vatan Grubu kendiliğinden erimiş ve daha sonra Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu içinde yer almıştır.

Felah-ı Vatan Grubu’nun bağımsızlık mücadelesindeki rolü, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş sürecinde etkili olmaya devam etmiş, Misak-ı Milli ve Millî Mücadele’nin temel dayanaklarından biri olmuştur. Felah-ı Vatan Grubu, TBMM içinde daha geniş bir millî birlik oluşturma sürecinde kendiliğinden erimiş ve daha sonra [[Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Grubu]] gibi daha büyük yapılar içinde yer almıştır. Bununla birlikte, grup üyeleri ve onların savunduğu ilkeler, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş sürecinde etkili olmaya devam etmiştir.