Fevziye Camii

İzmit'te bir cami

Fevziye Camii, Kocaeli'nin İzmit ilçesinde bulunan ilk defa 16. yüzyılda inşa edilmiş, kültür mirası değeri taşıyan camidir.[1]

Fevziye Camii
Fevziye Camii
Harita
Temel bilgiler
Konumİzmit, Kocaeli, Türkiye
Koordinatlar40°45′45″K 29°55′32″D / 40.76250°K 29.92556°D / 40.76250; 29.92556
İnançİslam
Açılış1571
Mimari
Mimar(lar)Mimar Sinan
Mimari türcami

Bugünkü İzmit'in merkezinde, Kemalpaşa Mahallesi Hürriyet Caddesi üzerindedir. İlk yapımında Mimar Sinan tarafından inşa edilmiştir. Tarih içinde çok sayıda onarım geçiren; iki kez tamamen yıkılıp yeniden inşa edilen cami, "Fevziye" adını II. Mahmud devrinde Osmanlı kaptan-ı deryalarından Ahmed Fevzi Paşa tarafından yeniden inşa edilmesinden sonra aldı. Son olarak 17 Ağustos 1999 tarihindeki 1999 Gölcük depremi sonrasında geçirdiği ciddi hasar sonrasında tamamen yıkılıp yeniden inşa edildi.

Geçmişi

değiştir

16. yüzyılda Rüstem Paşa'nın kethüdası (muhtarı) Mehmet Bey'in ölümünden sonra onun ruhu için Mimar Sinan'a yaptırılan caminin asıl adı Mehmet Bey Camii idi. Günümüze hiçbir izi kalmamış olan bu ilk cami, tek bir yapı olarak değil, zaviye, misafirhane, muvakkithane, kütüphane, çeşme, kenifler, şadırvan ve mezarlık (hazire) ile birlikte inşa edilmişti.[1] Bu yapılar günümüze gelememiştir.

Türkçe kitabesine göre cami ilk inşasından sonra çeşitli dönemlerde yanmış, yıkılmış, harap olmuştur. İlk olarak 1719 yılı depreminde kubbesi çöken cami, kiremit çatılı olarak aynı konuma yeniden yapıldı. 1756 yılında çıkan yangında zarar gördü ve yerli halktan Hacı Halil Ağa'nın desteğiyle yeniden inşa edildi. 1836 yılından çıkan bir yangın sonucu tekrar yok olan yapı, Kaptan-ı Derya Ahmed Fevzi Paşa tarafından yeniden inşa edildi ve bu tarihten sonra Fevziye Camii adını aldı.

Fevziye Camii, 1894 depreminde büyük ölçüde zarar gördü ve II. Abdülhamid'in emriyle yıktırılarak duvarları taş- tuğla olmak üzere tekrar inşa edildi; 1898 yılında ibadete açıldı.

Son olarak 17 Ağustos 1999 Marmara depreminde çok ağır hasar alarak kullanılamaz hale gelince yeniden inşa edilmek üzere bir kez daha tamamen yıkıldı. 2002 yılında tekrar temeli atıldı ve 30 Ocak 2004 tarihinde ibadete açıldı. Cami günümüzde hala kullanılmakta olup ziyarete açıktır.[2][3][4] Yanındaki toplam on bin metrekarelik alanda yapılan Fevziye Camii Parkı, içinde doğal dere görüntüsünde göl, su kemeri, köprü, oturma grupları, yürüyüş yolları ve kafeteryaları olan bir dinlenme tesisi olarak düzenlenmiştir.[5]

Mimari özellikleri

değiştir

Cami, 24x21.19 m boyutlarında bir plan üzerine oturur. Merkezî kubbeli ve dikdörtgen planlıdır. Kapalı bir son cemaat yeri vardır ve kubbeye geçiş pandantiflerle sağlanır. Ahşap ve kiremit kaplı bir kırma çatısı vardır. Tuğlanın hatıl olarak kullanıldığı taş ağırlıklı kâgir bir yapı olan Fevziye Camii, günümüzde betonarme karkas sistem ile yeniden inşa edilmiştir.[1]

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c Kishalı, Emre. "Kocaeli Tarihî Cami Örnekleri Üzerinden Planlı Koruma Kapsamında Hasarsız Test Uygulamaları: Çoban Mustafapaşa Camii, Fevziye Camii ve Pertev Paşa Camii" (PDF). METU Journal of the Faculty of Architecture. 25 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Mart 2021. 
  2. ^ "Kültür Portalı - Fevziye Camii". 8 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "İzmit Belediyesi - Kültür Portalı". 3 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Art Nicomedia Derneği - Fevziye Camii". 8 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Fevziye Camii". Artnicımedia.org sitesi. 8 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2021.