Friedrich Schleiermacher
Friedrich Daniel Ernst Schleiermacher (1768 – 1834), Aydınlanma eleştirilerini geleneksel Protestan Hristiyanlık ile uzlaştırma girişimi ile tanınan bir Alman Reformcu ilahiyatçı, idealist filozof ve Yeni Ahit bilginidir.[1]
Friedrich Schleiermacher | |
---|---|
Doğum | 21 Kasım 1768 Breslau, Prusya Krallığı |
Ölüm | 12 Şubat 1834 (65 yaşında) Berlin, Prusya Krallığı |
Defin yeri | Teslis mezarlığı, Berlin |
Milliyet | Alman |
Diğer ad(lar)ı | Friedrich Daniel Ernst Schleiermacher |
Eğitim | Wittemberg Üniversitesi |
Meslek | İlahiyatçı Filozof İncil bilgini |
Dönem | 18./ 19. yüzyıl felsefesi |
Stil | Yorumsamacılık |
Etkilendikleri | Romantizm, pietizm |
Felsefesi
değiştirDüşüncesinin merkezinde din bulunan Schleiermacher için en önemli problem, aklı olduğu kadar gönlü, yüreği de tatmin edecek bir gerçeklik anlayışına ulaşmak olmuştur. O, bu konuda Kant, Fichte, Schelling ve Spinoza'nın görüşlerinden yararlanarak eklektik bir sistem oluşturmuştur. Schleiermacher, tüm gerçekliği benden türettiği için Fichte'nin idealizmini reddeder ve gerçek dünyanın varoluşunu onaylar. Ona göre, biz düşünce ve varlığın aşkın bir temeline ulaşmak zorundayız; var olan her şeyin kaynağı, hepsinin mutlak birliği olan, kendisinde tüm farklılık ve karşıtlıkların çözüldüğü bir ilkede bulunur. Biz, yalnızca fenomenleri değil fakat şeylerin bizzatihi kendilerini de bilebiliriz. Schleiermacher'e göre, ideal olanı dinsel duygu ya da sezgide yakalayabiliriz. Düşünce ve varlığın mutlak birliği ya da özdeşliği, doğrudan ve aracısız olarak bilinçte tecrübe edilir[2]. Din, sonlu olan her şeyin sonsuz olduğunun ve varoluşunu sonsuz olana borçlu bulunduğunun, zamansal olan her şeyin ezeli-ebedi olduğunun ve ezeli-ebedi olana dayandığının bilincine varılmasıdır. Tanrı zaman ve mekanın dışında olan bir varlıktır. Tanrı'ya ona göre, kişilik atfedemeyiz, zira bu O'nu sonlu bir varlık haline getirir. O'na düşünce ve irade yükleyemeyiz, çünkü bunlar birbirleriyle çelişirler. Zira her tür düşünme ve irade zorunlu olarak sonludur. Tanrı ezeli-ebedi, evrensel yaratıcı güçtür, yaşamın kaynağıdır. O'na göre, din kuramsal birtakım dogmalardan oluşmadığı gibi, ibadetten de meydana gelmez, çünkü Tanrı bilinemez.
Kaynakça
değiştir- ^ "Biografie, Friedrich Schleiermacher". 5 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2021.
- ^ Hıristiyanlık Tarihi. Colin Brown. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 495 ISBN 975-8318-86-1.