Fulbert Youlou
Abbé Fulbert Youlou (d. 19 Temmuz 1917 - ö. 6 Mayıs 1972), Kongolu öğretim görevlisi, din görevlisi ve siyasetçi. Youlou, Afrika ülkesi Kongo Cumhuriyeti'nin ilk devlet başkanı olarak 1960 ile 1963 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.
| Fulbert Youlou | |
|---|---|
| |
| Fulbert Youlou (1963) | |
| 1. Kongo Cumhuriyeti Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 15 Ağustos 1960 - 15 Ağustos 1963 | |
| Yerine gelen | Alphonse Massemba-Débat |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Abbé Fulbert Youlou 19 Temmuz 1917 Madibou |
| Ölüm | 6 Mayıs 1972 (54 yaşında) Madrid, İspanya |
1917 tarihinde Brazzaville yakınlarında bulunan Madibou'da Lari etnik grubuna mensup bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Youlou, çocuk yaştan itibaren rahip olma isteğini ifade etmiştir. Bu doğrultuda 1929 yılından itibaren bir seminere katılan Youlou, orta öğretimdeki eğitim hayatına da Kamerun'da Akono ve Yaoundé'de devam etmiştir.[1] Buradaki eğitim hayatı sırasında ileride Orta Afrika Cumhuriyeti başbakanı olarak görev alacak olan Barthélemy Boganda ile de tanışan Youlou, ilerleyen dönemlerde öğretim görevlisi olarak görev yapmış ve Libreville'de ve Brazzaville'de teoloji alanında eğitime devam etmiştir. Rahiplik için koordinasyon eğitimlerini tamamladıktan sonra Brazzaville'de bir bölgeye papaz olarak atanmıştır.
Youlou'un siyasi faaliyetleri de ülkesinin henüz Fransız Ekvatoral Afrikası içerisinde bulunduğu dönemlerde başlamış, 1956 yılında Fransa meclisi için yapılan seçimlerde aday olarak yer almış ancak kazanamamıştır. Lari etnik grubunun tartışmasız lideri olarak görülen Youlou, ülke içerisinde hakimiyet kuran sosyalist MSA partisine karşı olarak 1956 yılında Union Démocratique de la Défense des Interêts Africains (UDDIA) kurmuş, bunun haricinde Cette Semaine (Türkçe: Bu Hafta) ismini verdiği dergiyi çıkartmıştır. Kasım 1956 yılında gerçekleştirilen yerel seçimlerde büyük başarı elde eden UDDIA, mümkün olan 45 sandalyenin 21'ini kazanmıştır. Seçimler sonucunda MSA lideri Jacques Opangault hükûmet başkanı olurken, Youlou Tarım Bakanlığı görevini üstlenmiştir. Youlou daha sonra partisini Fransız Afrikası'nda yaygın bir topluluk hareketi olan Rassemblement Démocratique Africain (RDA) dahil etmiştir. Youlou 1956 yılında rahiplik yeminine sadık kalmadığı gerekçesiyle ruhani görevlerini kaybetmiş olsa da giyim kuşamında rahip kıyafetlerini tercih etmiş ve kendisini Abbé (Türkçe: başrahip) olarak adlandırmıştır.
Youlou 1958 yılında gerçekleştirilen referandumda Charles de Gaulle'ün Beşinci Fransa Cumhuriyeti için sunduğu anayasa değişikliğine kabul oyu vermiş, aynı yılın Kasım ayında da MSA üyesi bir vekilin kendi partisine geçmesi ile çoğunluğu elde etmesi ile birlikte ülkesinin hükûmet başkanı olarak göreve gelmiştir.[2] Bu dönemde ülke içerisinde iki farklı etnik unsurlar üzerine kurulu olan iki parti arasında gerilimin artması sonucunda 1959 yılında Brazzaville ve Pointe-Noire'de meydana gelen şiddet olaylarında 200 kişi ölmüştür. Youlou, MSA lideri Opangault ile birlikte diğer muhalifleri tutuklayarak yaşanan bu gelişmelerin önüne geçmeye çalışmıştır. Bu süreçte gerçekleştirilen seçimlerde mecliste bulunan 61 sandalyenin 51 tanesini elde eden Youlou başkanlık makamına seçilmiştir. Muhalif lider Opangault'ta her ne kadar vekil olarak seçilse de o dönemde cezaevinde bulunduğu için görevini üstlenememiştir. Ancak kısa bir süre sonra iki liderin barışması sonucunda Opangault serbest bırakılmış ve hükûmet içerisinde bakanlık görevi verilmiştir. Her iki lider ülkelerinin 15 Ağustos 1960 tarihinde Kongo Cumhuriyeti adı ile bağımsızlığını kazandığı gün birlikte de Gaulle adına yapılan heykelin açılışını gerçekleştirmişlerdir.
Ülkesinin bağımsızlığını kazanması sonrasında Youlou'un hayali olan dört eski Fransız Ekvatoral Afrikası ülkesinin bir birlik içerisinde bir araya gelme olasılığı Gabon'un kabul etmemesi sonucunda gerçekleştirilememiştir. 1962 yılında ülkesinde demokrasiyi askıya alan Youlou, partisi UDDIA'nın ülkenin tek partisi olduğunu açıklayarak tek parti sistemine geçişi gerçekleştirmiştir.
Youlou tarafından atılan bu adımlar ülke genelinde memnuniyetsizlik yaratmış, 1963 yılında Temmuz ayında daha ülkesi adına ziyaret gerçekleştirmek için Viyana'da bulunmuş bir devlet başkanı olarak 15 Ağustos 1963 tarihinde askeri darbeye maruz kalarak görevden uzaklaştırılmış ve gözaltına alınmıştır. Komşu ülke Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde başbakan olan Moise Tshombe'nin yardımlarıyla Kongo Nehri üzerinden bu ülkeye kaçan Youlou, buradan iktidarı tekrar ele geçirmeye çalışmıştır. Ancak ülkede Mobutu Sese Seko tarafından gerçekleştirilen darbe sonucu bu girişimleri hoş karşılanmamış, bunun sonucunda da 1966 başında Avrupa'ya kaçmıştır. Youlou'nun ilk hedefi Fransa olmasına rağmen Fransa kendisine ülkeye giriş izni vermemiş, bunun üzerine Youlou sürgüne İspanya'ya gitmiştir. Youlou, 1972 yılında ölene kadar İspanya'da yaşamaya devam etmiştir.
Kaynakça
değiştir- ^ Rémy Boutet, Les trois glorieuses ou la chute de Fulbert Youlou, Éditions Chaka, Collection Afrique contemporaine, 1990, Sayfa 45
- ^ Lentz, Harris M. (1994), Heads of States and Governments: A Worldwide Encyclopedia of Over 2,300 Leaders, 1945 through 1992, Jefferson, North Carolina: McFarland, Sayfa 194
Dış bağlantılar
değiştir