Gökçen Kaynatan
Gökçen Kaynatan (d. 20 Mayıs 1939), Gökçen Kaynatan ve Arkadaşları Show Orkestrası'nın şefi olan Türk gitarist, besteci, multi-enstrümantalist, televizyon sunucusu[1], iç mimar, endüstriyel tasarımcı, sekiz ayrı meslekte bilirkişi ve Kültür Bakanlığı’na kayıtlı bir ressamdır. Grubuyla Türkiye'nin dört bir yanında tanınmıştır. 2018'de 45. Altın Kelebek Onur Ödülünü kazanmıştır.
| Gökçen Kaynatan | |
|---|---|
| Doğum | 20 Mayıs 1939 İstanbul |
| Başladığı yer | Türkiye |
| Tarzlar | New Age, Psikedelik, Elektronik Müzik, Deneysel müzik |
| Meslekler | İç mimarlık, Bilirkişi, Müzisyen, Ressam, Endüstriyel tasarımcılık |
| Çalgılar | Synthesizer, Gitar, Kontrbas, Akordeon, Piyano |
| Etkin yıllar | 1958-günümüz |
| Müzik şirketi | Odeon, 1 Numara, Slovenly, Finders Keepers |
| İlişkili hareketler | Gökçen Kaynatan ve Arkadaşları Show Orkestrası, Silüetler, Sadık Bütünley, Cem Karaca, Özdemir Erdoğan, Kerim Çaplı, Okan Dinçer ve Kontrastları |
| Eş | Gülnur Kaynatan (e. 1974) |
| Çocukları | Elif Kaynatan, Zeynep Kaynatan |
| Önemli çalgılar | |
EMS Synthi AKS | |
Türk Elektronik ve Psikedelik müzik türlerinin önderlerindendir. 1958'de "Gökçen Kaynatan ve Arkadaşları Show Orkestrası"nı kurmuştur. Cem Karaca, Özdemir Erdoğan, Sadık Bütünley, Kerim Çaplı ve Mesut Aytunca gibi birçok tanınmış müzisyene grubunda öğretmenlik yapmıştır.[2][3]
Hala restorasyon çalışmalarında yer almaktadır ve Kadıköy'de elektronik müzik aletleriyle dolu bir stüdyosu vardır.
Gençlik Dönemi
değiştirGökçen Kaynatan, 1939 yılında İstanbul'da doğdu. Babası, Şaban Kaynatan adlı bir kaynakçıydı ve ut çalardı. Bir ablası birde abisi vardı. Fıstıkağacı Ortaokulunda okudu.
Ailesi müzikle ilgili kişilerdi. Gökçen, müziğe 5-6 yaşlarındayken ablasının aldığı piyano derslerini kapı aralığından dinleyip onlar gidince gizlice çalarak başladı. Bir gün piyano çalmaya dalmışken hoca odaya girmiş ve "Sen bunu böyle çalmayı nereden öğrendin?" diye sormuştu. Gökçen kapıdan dinleyip yaptığını söyleyince öğretmen onun annesine; "Siz kıza ders aldıracağınıza bu çocuğa aldırın, çok yetenekli" demiştir.
İlk gitarı abisinin o ortaokul çağındayken aldığı çok eski Hawai tipi bir gitardı. Kendisi ona perdeler ekledi ve akordunu ayarlattı. Ortaokuldan sonra iki sene Tophane Sanat Okulu Elektrik Motor bölümünde okudu. Ardından kaydını Haydarpaşa Lisesine aldırarak oradan mezun oldu.
Haydarpaşa Meslek Lisesi'nden her çıkışında Kadıköy rıhtımındaki kordon otelde akşamları arkadaşıyla Adnan Menderes'in ona Amerika'dan hediye olarak getirdiği gitarı çalan Metin Bulut, gitarını lobideki sahnede bırakır, Kaynatan ise her gün geçerken o gitarı seyrederdi.
Lisedeyken kendini Carcassi metodu ve benzeri yan bilgilerle geliştirdi. Gündüzleri okulda talebe, akşamları Pınar Dershanesinde öğrencilerine gitar dersi veriren bir öğretmendi.[4] Bu arada Karakediler Vokal Gurubu, Erkin Koray, Somer Soyata Deniz Harp Okulu Orkestrası’nda görev aldı.[5]
Daha sonra İstanbul’da Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu (TGSYO)’nda İç Mimari-Endüstriyel Tasarım bölümünde okudu. 1969 yılında Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesinden mezun oldu.
Arkadaşları ve Show Orkestrası Dönemi
değiştirGökçen Kaynatan'ın kendi sözleriyle; "Kendi orkestramı kurmak en büyük idealimdi." [6]
Gitar talebeleri Erol Bilem, Mesut Aytunca ve bateride Erdoğan Altuğ gibi 4-5 kişiyle bir orkestra kurdu.[7]
Elektronikler Dönemi
değiştirKişisel Hayatı
değiştirAilesi ve İlgi Alanları
değiştirAtatürk ve Kaynatan Soyadı
Babası Kadıköy'de Kaynakçı Şaban olarak tanınan çok iyi bir kaynak ustasıydı. Bir gün su borusuna kaynak yaparken biri "Kolay gelsin usta" diye seslenmiş, kendiside "Eyvallah" diyerek işine devam etmiş ve işi bitirip gözlüklerini çıkarttıktan sonra karşısındakinin Mustafa Kemal Atatürk olduğunun farkına varmıştı.
Atatürk, "Usta, seni izleyip kolay gelsin dedim, sen şalamanı oynatmadan eyvallah dedin. Nakış örer gibi kaynağını bitirip aletlerini kapattıktan sonra baktın" diyerek "adın ne?" diye sormuş, "Şaban, paşam." cevabını almıştı. "Soyadı aldın mı?" diye sorulup almadığı cevabını alınca "O zaman senin soyadın Kaynatan olsun" demişti.[8][9]
Elektroniğe Merakı
Döneminde elektronik cihazlara ulaşım çok zordu. Bu sebeple küçük Gökçen'inde bu tür şeylere çok merakı vardı. Ortaokulda frekansları öğrenmek tutkusuydu. Yaptığı detantör parazit yayınlayıcıyı bisikletinin üzerine koyar ve geçtiği yerlerdeki radyoların parazitlenmesiyle kendini eğlendirirdi.
Babasının bir mobilyacısı vardı. Kendiside bir endüstriyel tasarımcı olduğu için ek olarak radyo tamircisi Necdet Altınçizme ile birlikte kolayca istediği aletleri tedarik edebiliyordu. Kendinin ve öğrencisi Mesut'un gitarını ve 8 kanallı (4 girdi, 2 Efekt, Pikap, Teyp) kolay taşınır amplifikatörünü daha pre amplifikatör olmadığı zamanlar fark etmeden üretti. Aleti ilk icat edenlerden olduğunu ve o zamanlarda böyle bir icadın dünyada bulunmadığını Hollanda'lı röportajcılardan öğrenen Kaynatan, "Zamanında aklımız olsaydı patentini alırdık" demiştir.[10]
Öğrenim Tekniği
Öğrenim kabiliyeti ve hafızasını bir tanıdığı olan Ertuğrul abisinin önerisiyle uyguladığı uyurken ezberleme tekniğine borçludur. Bir müziği çok iyi bir şekilde ezberlemek isterse uyumadan önce pikapına plağı koyar, kulaklığını takar ve gece boyu çaldırtırdı. Bütün konserlerinde verdiği müzikleri şuuraltı öğrenir, 2. parçadan itibaren gözlerini kapar, ve ezberinden çalmaya başlardı. Tek dezavantajı herhangi biri yanlış çalarsa uyanması ve onunda yanlış bir ses yapması ya da ona kızması ile sonuçlanmasıydı. Bu, "sıfır hatasız" olan elektronik müziğe yönelmesindeki en büyük sebeplerden biriydi.
Orkestra Üyeleri ile İlişkileri
değiştirMesut Aytunca
Hem önceden gitar öğrencisi olan hemde orkestraya katılan Mesut Aytunca, Kaynatan'ın en yakınlarından biriydi. "Doktor olduğum zaman orkestradaki yerimi bırakmam. Hayatımda en sevdiğim dostluğu, arkadaşlığı ve çalışma güzelliğini burada tanıdım" demiştir.[11] Daha sonradan hiç kimseye haber vermeden orkestradan ayrılıp Silüetler adlı müzik grubunu kuran Aytunca, bir keresinde makyajlı bir şekilde orkestrayı izlemeye gelmiş ve gösteri sonu kulise uğramadan çıkıp gitmiştir.
Etkileri
değiştirÖdülleri
değiştir45. Altın Kelebek Ödülleri - Onur Ödülü[12][13]
Diskografi
değiştir| Gökçen Kaynatan diskografisi | |
|---|---|
| Derleme albümleri | 2 |
| Single'ları | 4 |
45'likler
değiştirGökçen Kaynatan ve Arkadaşları
- If I Had a Hammer / The Savage (1963 - Solist: Sadık Bütünley)
- Fırtına / Moda (1966 - Bateri: Kerim Çaplı)
Solo
- Pencerenin Perdesin / Beyoğlunda Gezersin (1973)
- Sihirbaz / Evren (Ve Tanrı Dünyayı Yarattı) (1973)
Albümler
değiştir- Gökçen Kaynatan (Albüm) (2017)
- Cehennem (Albüm) (2019)
Önemli Bilgiler
değiştir- Yaptığı her müziğin altında yaşantısından parçalar barındırmaktadır. Moda, İstanbul'un Moda semtindeki eski yaşantısı ve şuanki kirlenme ile eskiye özlemini, Cehennem albümündeki Anjiyo parçası ise Hacettepe'deki göz ameliyatı sırasında çekilen anjiyo grafiği sırasında bayıltılıp, bağlanmayı reddetmesi üzerine olan olaylar ve bunları eve dönünce tek tek frekansa dökmesi ile ortaya çıkmıştır.[14]
- Kaynatan, müziklerini yapmadan önce hepsinin birer resmini çizerdi. Caddebostan Kültür Merkezinde bu resimlerle sergi açmıştır.[15]
- Yaptığı müzikleri genelde arşivlerinde bekletir. Örneğin; Gökçen Kaynatan albümündeki tüm müzikler 1968 ile 1982 arası yapılmıştır.[16]
- 80'li senelerde TRT'de "Yıldız Yağmuru" adlı programda ünlü Türk sanatçıları karşıladı.[17]
Notlar
değiştirKaynakça
değiştir- ^ "Dünya onu bizden önce tanıdı..." www.cumhuriyet.com.tr. 13 Ara 2017. 28 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ Tireli, Münir (17 Oca 2018). "Gökçen Kaynatan ve Elektronikleri (Finders Keepers- FKR091-2017)". 28 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ Ünal, Erol (5 Ara 2018). "Gökçen Kaynatan'a Altın Kelebek Ödülü". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ makale, Tuğçe Yapıcı72 (4 Ara 2017). "Gökçen Kaynatan: "Temeli Olmayan Müzik Kalıcı Olamaz" | Bir Baba Indie".
- ^ "GÖKÇEN KAYNATAN VE ARKADAŞLARI". 18 Ağu 2023. 28 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2024.
- ^ "GÖKÇEN KAYNATAN / GÖKÇEN KAYNATAN (2017)". www.sinemamuzik.com. 28 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ Seymen, Serkan (30 Ara 2023). "Bir hayat ki kulaklara şenlik merkezinde elektronik müzik | #tarih".
- ^ BEŞER, Murat (26 Mayıs 2023). "Müzik tarihinden 'Ringo Mesut' geçti". www.istdergi.com.
- ^ "Facebook". www.facebook.com.
- ^ "45. Pantene Altın Kelebek Ödülleri sahiplerini buldu! İşte muhteşem gecede yaşananlar..." www.hurriyet.com.tr. 10 Ara 2018. 30 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2024.
- ^ "İşte 45. Pantene Altın Kelebek Ödülleri kazananları". aksam.com.tr. 25 Eyl 2019. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2024.
- ^ "eloyarisma.com". magazine.bantmag.com. 22 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ "Mazhar Alanson ile | 23. Bölüm (Konuk: Gökçen Kaynatan) #MazharAlansonile". 22 Nis 2022. 30 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2024 – YouTube vasıtasıyla.
- ^ "None". 28 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ "Gökçen Kaynatan kimdir? Gökçen Kaynatan'ın Biyografisi". Yeni Alanya Gazetesi. 9 Nis 2021. 28 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
Dış bağlantılar
değiştir- Facebook'ta Gökçen Kaynatan'ın Hesabı
- Gökçen Kaynatan'ın Onbironsekiz ile Röportajı
- TRT Müzik'de Mahzar Alanson ile | 23. Bölüm'de Gökçen Kaynatan Röportajı
- Discogs'ta Gökçen Kaynatan Diskografisi