Vikipedi

Güney Süperkümesi İplikçiği

gökada iplikçiği
Güney Süperkümesi ile karıştırılmamalıdır.

Güney Süperkümesi İplikçiği, Güney Süperkümesi ve Dürbün-Turna Bulutu'nu kapsayan bir gökada iplikçiğidir.[1]

Güney Süperkümesi İplikçiği
Ana yapıLaniakea Süperkümesi
Katalog belirtmeleri
Southern Supercluster strand • Southern Supercluster filament

2014 yılında Güney Süperkümesi İplikçiği'nin, Büyük Çekici merkezli daha büyük bir süperküme olan Laniakea'nın bir lobu olduğu açıklandı.[2] Bu durumda, Güney Süperkümesi İplikçiği'nin bileşenleri olan Güney Süperkümesi ve Dürbün-Turna Bulutu'nun[1] bu yeni süperkümenin bir parçası olduğu anlamına gelir. Başak Süperkümesi de bu büyük süperkümenin bir parçası olur ve böylece yerel süperküme haline gelir.[2]

Fiziksel özellikler

değiştir

Güney Süperkümesi İplikçiği, Erboğa Kümesi'nden uzanan bir gökada iplikçiğidir. İplikçik daha sonra sırasıyla Güney Süperkümesi ve Dürbün-Turna Bulutu olarak da bilinen SSCa ve SSCb olmak üzere iki kola ayrılır.[1] Güney Süperkümesi, Kılıçbalığı, Ocak ve Irmak kümelerinden oluşan uzun ve büyük bir gökada zinciriyken,[3] Dürbün-Turna Bulutu ise merkezi gökada kümeleşmesi olmayan düşük yoğunluklu bir iplikçiktir. Dürbün-Turna Bulutu, Tavus-Hintli Süperkümesi ile birlikte Yerel Boşluk'u sınırlayan bir duvarın parçalarını oluşturur. Benzer şekilde, her iki yapı da Güney Süperkümesi ile birlikte Heykeltıraş Boşluğu'nu sınırlayan bir duvar oluşturur.[1] Güney Süperkümesi İplikçiği, Kahraman-Balıklar Süperkümesi'ne kadar uzanır.[1][4] Pompa Duvarı'nı içeren ve her ikisi de Kahraman-Balıklar Süperkümesi'ne uzanan Güney Süperkümesi İplikçiği ve Erboğa-Pupa-PP İplikçiği, Heykeltıraş Boşluğu'nu sınırlayan bir duvar oluşturur.[4]

Balina-Koç Bulutu

değiştir

1987 yılında gök bilimci Brent Tully ve meslektaşı Richard Fisher tarafından The Nearby Galaxies Atlas (Yakın Gökadalar Atlası) kitabında tanımlanan ve tarif edilen küçük bir iplikçik olan Balina-Koç Bulutu, Güney Süperkümesi ile Dürbün-Turna Bulutu'nu birbirine bağlar.[5]

Grupların listesi

değiştir

Aşağıda gök bilimci Brent Tully'ye göre Balina-Koç Bulutu'ndaki grupların bir listesi yer almaktadır.[6][7]

Sütun 1: Tully'nin NBGC'sindeki grubun adı.[6][7]
Sütun 2: J2000 dönemi için sağ açıklık.
Sütun 3: J2000 dönemi için yükselim.
Sütun 4: Grup üyelerinin sayısı.
Sütun 5: Grubun en parlak üyesi.
Sütun 6: Grubun kırmızıya kayması.
Sütun 7: Grubun uzaklığı (Milyon ışık yılı).
Sütun 8: Diğer katalog belirtmeleri.

(Veri sütunları için kaynaklar:[6][7][8][9][10])

Balina-Koç Bulutu içindeki gruplar
Grubun adı S.A. (J2000) Yük. (J2000) Üye sayısı En parlak üye Kırmızıya kayma Mesafe (Mly) Belirtmeler
NBGC 52-1 02sa 41d 09,3s[11] -08° 07′ 10″[11]
  • 11 (Tully)
  • 9 (Fourque)
  • 14 (Garcia)
  • 11 (Giuricin)
 NGC 1052[11] 0,004939[11] 56[12] NGC 988 Grubu,[12] NGC 1052 Grubu, NGC 1084 Grubu, LGG 71, NOGG H 175, NOGG P1 162, NOGG P2 165, [FWB89] GrG 207, [HG82] 44[11]
NBGC 52-2 02sa 42d 40,7s[13] -00° 00′ 48″[13]
  • 8 (Tully)
  • 6 (Fourque)
  • 6 (Garcia)
  • 5 (Giuricin)
 NGC 1068[10] 0,009323[14] 40[14] NGC 1068 Grubu, M77 Grubu,[13] LGG 73,[9] NOGG H 178, NOGG P1 165, NOGG P2 168[10] [HG82] 48, [GH83] 032, [TSK2008] 0890[14]
NBGC 52-3 02sa 28d 26,1s[15] -01° 29′ 16″[15]
  • 5 (Tully)
  • 4 (Fourque)
  • 7 (Garcia)
  • 2/6 (Giuricin)
 NGC 936[10] 0,004873[15] 54[15] NGC 936 Grubu, LGG 60,[15] NOGG H 160, NOGG P1 147, NOGG P2 151[10] [TSK2008] 0891, [GH83] 028[15]
NBGC 52-4 02sa 46d 25,1s[16] -00° 29′ 55″[16]
  • 3 (Tully)
  • 2 (Giuricin)
 NGC 1087[10] 0,005080[16] 62[6] NGC 1087 Grubu, NOGG H 182[10]
NBGC 52-5 01sa 59d 42,3s[17] -05° 57′ 47″[17]
  • 2 (Tully)
  • 2 (Giuricin)
 NGC 779[10] 0,004640[17] 56[6] NGC 779 Grubu, NOGG H 126, NOGG P1 111, NOGG P2 115[10]
NBGC 52-6 02sa 22d 14,9s[18] -21° 00′ 04″[18]
  • 6 (Tully)
  • 6 (Fourque)
  • 8 (Garcia)
  • 6 (Giuricin)
 NGC 908[10] 0,005019[19] 61[6] NGC 908 Grubu[8] LGG 56[9] NOGG H 158, NOGG P1 145, NOGG P2 148[10] [MdL89] 83, SSRS GROUP 83[18]
NBGC 52-7 01sa 33d 21,4s[20] -07° 01′ 17″[20]
  • 6 (Tully)
  • 8 (Fourque)
  • 8 (Garcia)
  • 9 (Giuricin)
 NGC 584[10] 0,006004[20] 67[20] NGC 584 Grubu, Balina Grubu, LGG 27,[20] NOGG H 83, NOGG P1 71, NOGG P2 75,[10] [HG82] 45, [TSK2008] 0895[20]
NBGC 52-8 01sa 49d 49,7s[21] -10° 03′ 05″[21]
  • 3 (Tully)
  • 3 (Fourque)
  • 3 (Garcia)
  • 2/3 (Giuricin)
 NGC 681[21] 0,006158[21] 70[21] NGC 681 Grubu, LGG 33,[21] NGC 701 Grubu, NOGG H 107, NOGG P1 90, NOGG P2 93,[10] [TSK2008] 0896[21]
NBGC 52-9 01sa 52d 57,5s[22] -13° 30′ 20″[22]
  • 4 (Tully)
  • 4 (Fourque)
  • 4 (Garcia)
  • 3/6/2 (Giuricin)
 NGC 720[10] 0,005871[22] 67[22] NGC 720 Grubu, LGG 38,[22] NOGG H 103, NOGG P1 98, NOGG P2 103[10]
NBGC 52-10 02sa 15d 27,6s[23] +06° 00′ 09″[23]
  • 2 (Tully)
  • 3 (Fourque)
  • 5 (Garcia)
  • 2 (Giuricin)
 NGC 864[10] 0,005210[23] 67[6] NGC 864 Grubu,[8] NOGG H 150[10]
NBGC 52-11 01sa 50d 54s[24] +05° 24′ 02″[24]
  • 2 (Tully)
  • 3 (Fourque)
  • 3/2 (Giuricin)
 NGC 676[10] 0,00481[24] 55[24] NGC 676 Grubu[8] NOGG H 108, NOGG P1 92, NOGG P2 95,[10]
NBGC 52-12 01sa 21d 18,8s[25] +03° 31′ 51″[25]
  • 6 (Tully)
  • 4 (Fourque)
  • 5 (Garcia)
  • 5 (Giuricin)
 NGC 488[10] 0,007812[25] 91[25] NGC 488 Grubu, LGG 21, NGC 470 Grubu, LGG 20[9] NOGG H 70, NOGG P1 60, NOGG P2 62[10] G45[8]
NBGC 52-13 01sa 31d 10,3s[10] +04° 13′ 56″[10]
  • 2 (Tully)
  • 2 (Giuricin)
 UGC 1133[10] 0,006561[26] 83[6] UGC 1133, NOGG H 85, NOGG P1 74, NOGG P2 78[10]
NBGC 52-14 01sa 58d 26,7s[10] +18° 45′ 50″[10]
  • 3 (Tully)
  • 3 (Garcia)
  • 3 (Giuricin)
 NGC 772[10] 0,006561[27] 95[27] NGC 772 Grubu, LGG 40,[9] NOGG H 124, NOGG P1 109, NOGG P2 112,[10] [TSK2008] 0915; [M98j] 032[27]
NBGC 52-15 01sa 50d 37,0s[28] +21° 54′ 14″[28]
  • 2 (Tully)
  • 5 (Fourque)
  • 10 (Garcia)
  • 7 (Giuricin)
 NGC 691,[9] NGC 697[10] 0,009762[28] 118[28] NGC 691 Grubu, LGG 34,[9] NGC 697 Grubu, NOGG H 109, NOGG P1 95, NOGG P2 99,[10] HIPASS J0150+21, [GH83] 020[29]

Gözlem tarihi

değiştir

Güney Süperkümesi İplikçiği tanımlanmadan önce, iki ana bileşeni zaten biliniyordu: 1953'te gök bilimci Gérard de Vaucouleurs tarafından keşfedilen Güney Süperkümesi[3] ve 1987'de gök bilimci Brent Tully ve Richard Fisher tarafından keşfedilen Dürbün-Turna Bulutu.

1987 yılında Brent Tully ve Richard Fisher, Güney Süperkümesi'ni Dürbün-Turna Bulutu'na bağlayan küçük bir iplikçik olan Balina-Koç Bulutu'nu keşfedip tanımladılar.[5] 1992 yılında Fouque ve arkadaşları, Yakın Gökadalar Atlası kitabında 52 numaralı bulut olarak da bilinen Balina-Koç Bulutu'nu, Güney Süperkümesi'nin üç ana kümesi olan Kılıçbalığı, Ocak ve Irmak kümeleriyle (51 ve 53 numaralı bulutlar) birlikte grupladı.[30]

2013 yılında Courtois ve arkadaşları, gökadaların kırmızıya kaymalarından elde edilen dağılımına dayanarak Erboğa Kümesi'nden uzanan ve iki kola ayrılan Güney Süperkümesi İplikçiği'ni tanımladılar. Güney Süperkümesi bu iplikçiğin SSCa kolu, Dürbün-Turna Bulutu ise SSCb kolu olarak adlandırıldı.[1] 2017 yılında Pomarède ve arkadaşları, şimdi Güney Süperkümesi İplikçiği olarak bilinen bu iplikçiğin, Pompa iplikçiği olarak bilinen başka bir iplikçik ile birlikte Kahraman-Balıklar Süperkümesi'ne kadar uzandığını ortaya koydular.[4]

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d e f Courtois, Hélène M.; Pomarède, Daniel; Tully, R. Brent; Hoffman, Yehuda; Courtois, Denis (14 Ağustos 2013). "Cosmography of the Local Universe". The Astronomical Journal. 146 (3). s. 69. arXiv:1306.0091 $2. Bibcode:2013AJ....146...69C. doi:10.1088/0004-6256/146/3/69. ISSN 0004-6256. 2 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2024. 
  2. ^ a b Tully, R. Brent; Courtois, Hélène; Hoffman, Yehuda; Pomarède, Daniel (1 Eylül 2014). "The Laniakea supercluster of galaxies". Nature. 513 (7516). ss. 71-73. arXiv:1409.0880 $2. Bibcode:2014Natur.513...71T. doi:10.1038/nature13674. ISSN 0028-0836. PMID 25186900. 1 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2024. 
  3. ^ a b Mitra, Shyamal (Ekim 1989). "The Southern Supercluster". The Astronomical Journal. Cilt 98. s. 1175. Bibcode:1989AJ.....98.1175M. doi:10.1086/115205. 
  4. ^ a b c Pomarède, Daniel; Hoffman, Yehuda; Courtois, Hélène M.; Tully, R. Brent (10 Ağustos 2017). "The Cosmic V-Web". The Astrophysical Journal. 845 (1). s. 55. arXiv:1706.03413 $2. Bibcode:2017ApJ...845...55P. doi:10.3847/1538-4357/aa7f78. ISSN 1538-4357. 
  5. ^ a b Tully, R. Brent; Fisher, J. Richard (1 Ocak 1987). Atlas of Nearby Galaxies. Bibcode:1987ang..book.....T. 3 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2024. 
  6. ^ a b c d e f g h Tully, R. Brent (Ekim 1987). "Nearby groups of galaxies. II - an all-sky survey within 3000 kilometers per second". The Astrophysical Journal (İngilizce). Cilt 321. s. 280. Bibcode:1987ApJ...321..280T. doi:10.1086/165629. ISSN 0004-637X. 
  7. ^ a b c Tully, R. Brent (1988). Nearby galaxies catalog. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-35299-1. OCLC 16524318. 
  8. ^ a b c d e Fouque, P.; Gourgoulhon, E.; Chamaraux, P.; Paturel, G. (1 Mayıs 1992). "Groups of galaxies within 80 Mpc. II. The catalogue of groups and group members". Astronomy and Astrophysics Supplement Series. Cilt 93. ss. 211-233. Bibcode:1992A&AS...93..211F. ISSN 0365-0138. 20 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2024. 
  9. ^ a b c d e f g Garcia, A. M. (1 Temmuz 1993). "General study of group membership. II. Determination of nearby groups". Astronomy and Astrophysics Supplement Series. Cilt 100. ss. 47-90. Bibcode:1993A&AS..100...47G. ISSN 0365-0138. 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2024. 
  10. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af Giuricin, Giuliano; Marinoni, Christian; Ceriani, Lorenzo; Pisani, Armando (1 Kasım 2000). "Nearby Optical Galaxies: Selection of the Sample and Identification of Groups". The Astrophysical Journal. 543 (1). ss. 178-194. arXiv:astro-ph/0001140 $2. Bibcode:2000ApJ...543..178G. doi:10.1086/317070. ISSN 0004-637X. 1 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2024. 
  11. ^ a b c d e "LGG 71". simbad.u-strasbg.fr. 17 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  12. ^ a b "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  13. ^ a b c "NAME NGC 1068 Group". simbad.cds.unistra.fr. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  14. ^ a b c "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  15. ^ a b c d e f "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  16. ^ a b c "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  17. ^ a b c "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 3 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  18. ^ a b c "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  19. ^ "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 11 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  20. ^ a b c d e f "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  21. ^ a b c d e f g "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  22. ^ a b c d e "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  23. ^ a b c "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 12 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2023. 
  24. ^ a b c d "By Name | NASA/IPAC Extragalactic Database". ned.ipac.caltech.edu. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2023. 
  25. ^ a b c d "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2023. 
  26. ^ "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2023. 
  27. ^ a b c "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2023. 
  28. ^ a b c d "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2023. 
  29. ^ "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2023. 
  30. ^ Fouque, P.; Gourgoulhon, E.; Chamaraux, P.; Paturel, G. (1 Mayıs 1992). "Groups of galaxies within 80 Mpc. II. The catalogue of groups and group members". Astronomy and Astrophysics Supplement Series. Cilt 93. ss. 211-233. Bibcode:1992A&AS...93..211F. ISSN 0365-0138. 20 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2024. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Güney_Süperkümesi_İplikçiği&oldid=32533685" sayfasından alınmıştır