Gaetano Mosca
Gaetano Mosca (1 Nisan 1858, Palermo, İtalya – 8 Kasım 1941, Roma, İtalya), İtalyan siyaset bilimci, gazeteci ve bürokrat. Yönetici Sınıflar (Political Class) teziyle elitizm teorisinin gelişmesine yardımcı olmuştur. Vilfredo Pareto ve Robert Michels ile birlikte elitizmin İtalya'da savunucularından biridir.
| Gaetano Mosca | |
|---|---|
 | |
| Tam adı | Gaetano Mosca |
| Doğumu | 1 Nisan 1858 Palermo, İtalya |
| Ölümü | 8 Kasım 1941 (83 yaşında) Roma, İtalya |
| Bölgesi | Batı felsefesi |
| Okulu | Elitizm |
| İlgi alanları | Politika, Ekonomi, Sosyoloji |
| Önemli fikirleri | Elitizm |
Etkilendikleri | |
Etkiledikleri | |
Hayatı
değiştirMosca, Sicilya Palermo'da doğdu. Palermo Üniversitesi'nde hukuk öğrenimi gördü. Sonra Roma ve Torino Üniversitelerinde anayasa hukuku öğretim üyeliği yaptı. 1908-1919 arasında milletvekilliği yapan Mosca, 1919'da kral tarafından ömür boyu senatörlüğe yükseltildi. 1926'ya kadar bu görevi aktif olarak sürdürdü. Faşizmin yükselişi sırasında emekli oldu ve 1936'ya kadar Roma Üniversitesi'nde siyasal kuramlar tarihi üzerine dersler verdi.[1]
Politik düşünceleri
değiştirMosca, elit sözcüğünü kullanmamakla birlikte, elitlerle kitle arasında ilk kez sistemli bir ayrım yapan düşünürdür.[2] Mosca, siyaset bilimini bu ayrım üzerinden yeni bir temele oturtmaya çalışmıştır. Bu ayrımı yaptığı eserine de "Yönetici Sınıf" (The Ruling Class, 1896) adını vermiş ve bu kavram yerine sıklıkla "siyasal sınıf" deyimini de kullanmıştır.[2] Mosca'ya göre bütün düzenli toplumlarda "hükümet" denilen bir otorite vardır. Toplumlar "yönetici sınıf" ve "yönetilen sınıf" olmak üzere ikiye ayrılır.[3] Yönetici sınıflar azınlıkta olmalarına karşın örgütlü oldukları için ve daha üstün bireylerden oluştuğu için toplumu yönetebilmektedir. Elitler toplumu sadece kaba güç ve aldatmaca ile yönetmezler, tersine toplumdaki önemli nüfuz kümelerinin temsilciliğini de yaparlar. Toplumun bütünü ile, devlet görevlileri, yöneticiler ve beyaz yakalı işçiler, bilim adamları, mühendisler, bilginler ve aydınlar gibi yeni orta sınıfın tümünü kapsayan bir alt-seçkinler tabakası aracılığıyla güçlü ilişkiler kurarlar. Bu orta sınıf hem "yönetici sınıf"a yeni üyeler sağlar, hem de bizzat toplumun yönetimine katılır.[2]
Kaynakça
değiştir- ^ [1] 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisinden aktaran filozof.net
- ^ a b c Türkiye'de mühendisler ve siyaset 18 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Muammer Yenilmez, Yüksek Lisans Tezi, s. 12
- ^ Halit Murat Doğan, Türkiye'de Siyasal İktidar-Bürokrasi İlişkileri 18 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Yüksek Lisans Tezi, s. 30