Gaius (hukukçu)

Gaius (fl. MS 130–180), bir Roma hukukçusuydu. Kişisel hayatı hakkında çok az şey bilinmektedir; adı dahi tam olarak kesin değildir (Gaius ya da Caius yalnızca praenomeni, yani kişisel adı olabilir). Yaşadığı zamanı ve hayatının devamını kesin olarak belirlemek de zordur, ancak MS 110-MS 179 arasında yaşadığı varsayılmaktadır, zira bu dönemde kabul edilen yasalar hakkında yazmıştır.

Kaleme aldığı eserlerdeki içsel kanıtlardan yola çıkarak, imparator Hadrianus, Antoninus Pius, Marcus Aurelius ve Commodus dönemlerinde yaşadığı anlaşılmaktadır. Bu nedenle eserleri 130 ile 180 yılları arasında yazılmıştır. Ancak ölümünden sonra, yazıları büyük bir otorite olarak kabul edilmiş ve imparator II. Theodosius, onu Papinianus, Ulpianus, Modestinus ve Julius Paulus ile birlikte Lex citationum adındaki yasada (MS 426), adli görevlilerin davaları çözme sürecinde görüşlerine uyması gereken beş hukukçudan biri olarak adlandırmıştır. Bu hukukçuların eserleri, Roma hukukunun en önemli kaynakları haline gelmiştir.

Gaius, Institutes dışında, Magistratus Fermanları, On İki Levha Kanunları (Ad Legem XII Tabularum), Lex Papia Poppaea ve diğer birkaç konu hakkında da incelemeler kaleme almıştır. Roma hukukunun eski dönemlerine olan ilgisi eserlerinde belirgindir ve bu nedenle çalışmaları, erken Roma kurumları için en değerli kaynaklardan birisidir.