Vikipedi

Gates of the Arctic Ulusal Parkı

Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi (İsmi Türkçe: Arktika'nın Kapıları Ulusal Parkı) Amerika Birleşik Devletleri Alaska eyaletinin kuzey kesiminde ve tümüyle Kuzey Kutup Dairesi içinde bulunan ve ABD ulusal parklarından en kuzeyde olanı; Brooks Sıradağları'nı kapsayan; (İsviçre'nin alanına eşit) 34.287 km²lik yüzölçümü ile ikinci büyük ABD ulusal parkı olan ve ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî parktır.

Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi
Gates of the Arctic National Park and Preserve
Gates of Arctic Ulusal Parkı havadan
Alan türü Ulusal Park ve Koruma Bölgesi
Sınıflandırma IUCN IV
Devlet  ABD
Devlet ABD
Federasyon Alaska
Bölge Yükon-Koyukuk Sayım Alanı
North Slope Borough
Northwest Arctic Borough
İl Fairbanks
Koordinatları K 67° 38' 48" B 153° 16' 17"
Karasal alanı 34.287.015 km2
Koruma tedbirleri IV
Kuruluş tarihi 2 Aralık 1980
Ziyaretçi sayısı 10.899 (2012)
Kontrol kuruluşu Ulusal Park Hizmeti
İnternet sitesi http://www.nps.gov/gaar/

Bu ulusal park 2 Aralık 1980'de ABD Kongresi'nden geçen "Alaska'de Ulusal İlgideğer Arazilerin Korunması Kanunu" ile kurulmuştur. Bundan önce aynı arazilerde doğa 1 Aralık 1978 çıkartılan bir ABD Devlet Başkanlığı kararı ile "ABD Ulusal Anıt" statüsü taşımak suretiyle korunmakta idiler.

Gates of the Arctic Ulusal Parkı'nın (2.900.460 hektarlık) büyük bir kısmı "Gates of Arctic Vahşi Arazileri" olarak ayrıca bir koruma statüsüne sahiptirler. Bu "Gates of the Ardtic Ulusal Parkı ve Koruma Bölgesi'ne komşu olarak "Noatak Vahşi Araziler" koruma bölgesi bulunmaktadır. Bu iki komşu koruma bölgesi birlikte ABD'de en büyük yüzölçümlü birleşik tek özel korumaya tabi olan vahşi arazileri oluşturmaktadırlar.

Konum

değiştir

Ulusal Park'ın ismi bu ıssız bölgeyi ziyaret eden bir doğa aktivistinin Koyukuk Nehri'nin Kuzey Dalı Çayı yörelerinde trekking yapmakta iken bu akarsunun iki tarafında bulunan çok sarp "Frigid Crags" ve "Boreal Dağı"'nı görüp bunları kuzey Arktika'ya açılan bir kapıya benzetmesinden ortaya çıkmıştır.

Park arazisinin çoğunluğu Brooks Sıradağları ile kaplıdır. Bu dağlık arazilerde manzarayı kayalık sivri sarp dağ dorukları ve buzullar tarafından kazılmış çok dik kenarlı vadiler kapsamaktadır.

Bu parkta ulusal "Vahşi ve Manzaralı Nehirler" statüsü verilmiş 6 akarsu bulunmaktadır. Bunlar uzunlukları ile

  • Alatna Nehri: 134 km
  • John Nehri: 84 km
  • Kobuk Nehri: 177 km
  • Koyukuk Nehri Kuzey Dalı: 164 km
  • Noatak Nehri'nin bir kısmı
  • Tinayguk Nehri 71 km

İklim

değiştir

Park arazisinin tümü Kuzey Kutup Dairesi içinde bulunduğu için Haziran-Ağustos döneminde kısa bir yaz mevsimi ve Eylül-Mayıs döneminde ise uzun ve çok sert bir kış mevsimi bulunmaktadır. Ziyaretçilerin geldikleri yaz aylarında ısı ortalama 10 °C olmaktadır. Kış döneminde ortalama -35 °C olmakta ve en düşük ısı olarak -55 °C gözümlenmiştir. Park alanında yağış kar şeklinde olmaktadır ve yılın her döneminde kar yağışı olması mümkündür.

Ulaşım

değiştir

"Gates of the Arctic Ulusal Parkı ve Koruma bölgesi"'ne giden bir kara yolu yolu bulunmamaktadır. Fakat parkın doğusunda parkın sınırına yaklaşık 8 km yakından "Dalton Highway" Karayolu geçmektedir. Bu park ve bölgeye gidecek ziyaretçilerin ya sırt çantalı trekking ile yürüyerek bu arazilere gitmeleri ya da özel uçak taksilerini kullanmaları gerekmektedir. Bu arazilerde küçük yerli Alaskalı Amerikalı yerleşkeleri bulunmaktadır. Bu yerleşkelerin en büyüğü "Anaktuvuk Pass" koyudur. Bu köye yaz mevsiminde uçak taksiler işletilmektedir. Bu yerli Amerikalı yerleşkelerinin izini ile belirli mevkilerde ve park arazilerinin her tarafından kamp kurmak serbesttir.

Bu parkta hiçbir alışveriş dükkânı bulunmamaktadır. Onun için yiyeceklerin birlikte getirilip taşınması gerekmektedir. Suyun da eğer kar veya akarsu olmayan yüksek arazilere gidilirse birlikte taşınması gerektir; Aksi halde etraftaki suyun ancak özel ilaçlar kullanılarak temizleştirildikten sonra kullanılması tavsiye edilmektedir.

Bu parktaki yerel hizmetler merkezi, park alanın güneyinde bulunan Ekim-Mayıs arasında açık olan "Betteles Ranger İstasyonu ve Ziyaretçi Merkezi"'dir. "Anaktuvak Pass" köyünde park içinde bulunan tek merkez "Anaktuvuk Pass Ranger İstasyonu"'dur ve bu yıl boyunca açıktır. Park sınırı dışında ve mevsimlik olarak açılan Dalton Highway kara yolu üzerinde "Coldfoot" köyünde bulunan "Arctic İnteragency Ziyaretçi Merkezi" bulunmaktadır. Fakat "ABD Ulusal Park Hizmetleri" tarafından parkın idare edilme merkezi Fairbanks'de bulunmaktadır.[1][2]

Resimler

değiştir
  •  
    Gates of the Arctic Ulusal Parkı
  •  
    Marshall Gölü
  •  
    Arrigetch Zirveleri
  •  
    Koyukuk Nehri

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Contact üs". Gates of the Arçtic National Park & Preserve. National Park Service. 26 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2013. 
  2. ^ "Directions". Gates of the Arçtic National Park & Preserve. National Park Service. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2013. 

Dış bağlantılar

değiştir
 
Wikimedia Commons'ta Gates of the Arctic Ulusal Parkı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
 
Vikigezgin'de Gates of the Arctic National Park ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadır.

(İngilizce)


"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gates_of_the_Arctic_Ulusal_Parkı&oldid=27872244" sayfasından alınmıştır