Vikipedi

Geleceğe Dönüş II

Robert Zemeckis'in 1989 yılı ABD yapımı filmi

Geleceğe Dönüş II, yönetmenliğini Robert Zemeckis'in yaptığı 1989 yılı A.B.D yapımı film. 90'lı yıllara damgasını vuran ve zaman yolculuğu temasını işleyen kült film serisinin ikinci filmidir. 1985 filmi Geleceğe Dönüş filminin devamı ve Geleceğe Dönüş üçlemesinin ikinci bölümüdür. Film, Marty'nin oğlunun McFly ailesinin geleceğini sabote etmesini önlemek için 1985'ten 2015'e seyahat ederken Marty McFly (Fox) ve arkadaşı Dr. Emmett "Doc" Brown (Lloyd)'u takip ediyor; onların baş düşmanı Biff Tannen, Dr. Emmett Brown'ın DeLorean isimli zaman makinesini çaldığında ve tarihi onun yararına değiştirmek için kullandığında, ikili zaman çizelgesini geri yüklemek için 1955'e geri dönmelidir.

Geleceğe Dönüş II
Back to the Future Part II
Filmin orijinal afişi
YönetmenRobert Zemeckis
YapımcıBob Gale
Neil Canton
Steven Spielberg
Frank Marshall
Kathleen Kennedy
SenaristRobert Zemeckis
Bob Gale
OyuncularMichael J. Fox
Christopher Lloyd
Thomas F. Wilson
Lea Thompson
MüzikAlan Silvestri
Görüntü yönetmeniDean Cundey
KurguHarry Keramidas
Arthur Schmidt
DağıtıcıUniversal Pictures
CinsiSinema filmi
RenkRenkli
Yapım yılı1989
Çıkış tarih(ler)i22 Kasım 1989
Süre108 dakika
ÜlkeA.B.D
Dilİngilizce
Bütçe40,000,000 $
Hasılat331,950,002 $
Önceki filmGeleceğe Dönüş
Devam filmiGeleceğe Dönüş III

Film, 40 milyon dolarlık bir bütçeyle yapıldı ve devam filmi Geleceğe Dönüş III ile arka arkaya çekildi. Çekimler, setlerin yapımı ve senaryoların yazılması için iki yıl geçirdikten sonra Şubat 1989'da başladı. İlk filmden iki oyuncu, Crispin Glover ve Claudia Wells bu filmde yer almadılar; Wells'in karakteri Jennifer Parker rolü Elisabeth Shue'ye verildi, Glover'ın karakteri olan George McFly rolü, Jeffrey Weissman tarafından canlandırılmış ve ağır makyajla gizlenmiş ve tasvir edilmiştir. Glover, bir roldeki aktörlerin ayrılması ve değiştirilmesi ile ilgili filmin yapımcıları Zemeckis ve Gale'ye dava açmış ve kazanmıştır. Geleceğe Dönüş Bölüm II aynı zamanda görsel efektler stüdyosu Industrial Light & Magic (ILM) için çığır açan bir projeydi: Dijital kompozisyona ek olarak ILM, VistaGlide hareket kontrol kamera sistemini kullanmış, bu da bir aktörün kamera hareketinden ödün vermeden ekranda aynı anda birden fazla karakteri canlandırmasına izin vermiştir.

Geleceğe Dönüş II Universal Pictures tarafından 22 Kasım 1989'da yayınlandı. Film başlangıçta eleştirmenlerden karışık eleştiriler aldı ve dünya çapında 332 milyon doların üzerinde hasılat elde etti ve 1989'un üçüncü en çok hasılat yapan filmi oldu. Bazı eleştirmenler bunu Zemeckis'in en iyi filmlerinden biri olarak belirtmişlerdir.[1][2][3][4][5][6][7]

Konusu

değiştir

26 Ekim 1985'te Dr. Emmett "Doc" Brown beklenmedik bir şekilde DeLorean zaman makinesiyle çıka gelir. Marty McFly ve kız arkadaşı Jennifer Parker'ı kendisiyle birlikte geleceğe seyahat etmeye ve gelecekteki çocuklarına yardım etmeye ikna eder; Biff Tannen da onların ayrılışına tanık olur. Zamanda yolculuk yaparak 21 Ekim 2015 tarihine varırlar ve burada Doc, Jennifer'ı elektronik olarak etkisiz hale getirerek onu bir ara sokakta uykuda bırakır ve gelecekteki olaylar hakkında çok fazla bilgiye sahip olmaması gerektiğini açıklar. Biff'in torunu Griff ile bir soyguna katılma teklifini reddetmek için Marty'nin oğlu ve ona tıpatıp benzeyen Marty Jr. gibi davranmasını sağlar ve böylece Marty Jr.'ı hapishaneden kurtarır.

Marty, Marty Jr. ile yer değiştirir ve Griff'in soyɡun yapma teklifini reddeder, ancak Griff, Marty'yi kavgaya kışkırtır ve ardından bir Uçan kaykay kovalamacası başlar. Griff ve çetesi tutuklanarak Marty'nin gelecekteki çocukları kurtarılır. Marty, Doc'a yeniden katılmadan önce 1950'den 2000'e kadar olan önemli spor etkinliklerinin sonuçlarını içeren bir almanak satın alır. Doc bunu ɡörür ve Marty'yi zaman yolculuğundan kâr elde etmemesi konusunda uyarır. Doc onu yeterince elden çıkaramadan, Jennifer'ı bayɡın halde bulan ve onu 2015'teki evine götüren polis tarafından yarıda kesilir. Konuşmalarına kulak misafiri olan yaşlı Biff, atılan almanağı çöp kovasından geri alır.

Jennifer 2015'teki evinde uyanır ve McFly ailesi onu ɡörmeden bir odada saklanır. Jennifer, bir otomobil kazasına karışması nedeniyle Marty ile gelecekteki hayatının beklediği gibi olmadığına kulak misafiri olur. Marty'nin iş arkadaşı Douglas Needles tarafından şaibeli bir iş anlaşmasına kışkırtıldığına ve bunun Marty'nin kovulmasına neden olduğuna tanık olur. Jennifer evden kaçmaya çalışır ancak tam çıkarken evin kapısında 2015'teki yaşlı haliyle karşılaşınca ikisi birden bayılır. Marty ve Doc onunla ilgilenirken Biff, almanağı genç haline vermek için zaman makinesini çalar ve ardından 2015'e döner. Marty, Doc ve bilinci yerinde olmayan Jennifer, Biff'in eylemlerinden habersiz 1985'e geri dönerler. Jennifer'ı uyu vaziyette evinin ön verandasına bırakırlar.

Döndükleri 1985, karakteri Donald Trump'a dayanan Biff'le dramatik biçimde değişmiş,[8] ülkenin en zengin ve en yozlaşmış adamlarından biri olmuştur. Hill Valley'i kaotik bir distopyaya dönüştürmüş, 1973'te Marty'nin babası George'u gizlice öldürmüş ve Marty'nin annesi Lorraine'i onunla evlenmeye zorlamıştır. Doc ayrıca bir akıl hastanesine yatırılmıştır. Doc, yaşlı Biff'in gençliğine almanağı vermek için zaman makinesini kullandığını anlar ve Marty, alternatif 1985'teki Biff'ten bunu 12 Kasım 1955'te aldığını öğrenir. Biff, Marty'yi öldürmeye çalışır, ancak Marty kaçar ve Doc'la birlikte 1955'e giderler.

Marty gizlice 1955'teki Biff'i takip eder ve onun yaşlı Biff'ten 2015 almanağını almasını izler. Marty daha sonra onu lise dansına kadar takip eder ve önceki ziyaretindeki olayları bölmekten dikkatle kaçınır. Birkaç sonuçsuz girişimden sonra Marty nihayet almanağı alır ve Biff'i bir gübre kamyonuna çarpmak zorunda bırakır.

Doc, zaman makinesinin üzerinde gezinirken Marty almanak'ı yakar ve bunun neden olduğu zaman çizelgesindeki değişiklikleri geçersiz kılar. Marty ona katılamadan DeLorean'a yıldırım çarpar ve ortadan kaybolur. Hemen ardından bir Western Union kuryesi gelir ve Marty'ye bir mektup teslim eder; bu mektup, yıldırım çarpmasının kendisini 70 yıl öncesinden 1885'e taşıdığını söyleyen Doc'tan gelmektedir. Marty, Marty'nin 1985'e dönmesine az önce yardım eden 1955 Doktorunu bulmak için hızla kasabaya geri döner. Marty'nin aniden yeniden ortaya çıkışı karşısında şok olan Doc bayılır.

Oyuncular

değiştir
Oyuncu Rol
Michael J. Fox Marty McFly/Martin Mcfly Jr./Marlene Mcfly
Christopher Lloyd Dr. Emmett Brown
Jeffrey Weissman George McFly
Lea Thompson Lorraine Baines
Thomas F. Wilson Biff Tannen/Griff Tannen
James Tolkan Mr. Strickland
Elisabeth Shue Jennifer Parker
Wendie Jo Sperber Linda McFly
Marc McClure Dave McFly
George DiCenzo Sam Baines
Lloyd L. Tolbert Starlighter
Billy Zane Match
Joe Flaherty Western Union Man

Gelişme

değiştir

Yönetmen Robert Zemeckis, başlangıçta, ilk film için bir devam filmi planlanmadığını, ancak büyük gişe başarısının ardından ikinci bir filmin yapılmasına yol açtığını söyledi. Daha sonra bir devam filmi yapmayı kabul etti. Michael J. Fox ve Christopher Lloyd'u onaylayan Zemeckis, devam filmi için bir hikâye oluşturmak üzere senaryo yazarı ortağı Bob Gale ile bir araya geldi. Zemeckis ve Gale, Marty ve Dr. Emmett Brown ile arabada Jennifer ile ilk filmi bu şekilde bitirmelerine pişman olacaklardı, çünkü tamamen yeni bir maceradan ziyade ona uyan bir hikâye bulmalarını gerektiriyordu.

Gale, ilk taslağın çoğunu tek başına yazdı, çünkü Zemeckis, Masum Sanık Roger Rabbit filmini çekmek ile meşguldü. İlk başta, film 1967'de gerçekleşecekti, ancak Zemeckis daha sonra, zaman paradokslarının 1955'e geri dönüp ilkinin olaylarını farklı bir ışıkta görmek için iyi bir fırsat sağladığını belirtti. Orijinal kadronun çoğu geri dönmeyi kabul ederken, Crispin Glover'ın George McFly'nin rolünü yeniden canlandırma ücretiyle pazarlık ederken büyük bir tökezleme ortaya çıktı. Glover'ın filme geri dönmeyeceği netleştiğinde rol yeniden yazıldı, böylece eylem 1985'in alternatif versiyonunda gerçekleştiğinde George McFly ölmüş olacaktır.[9]

En büyük zorluk, 2015 yılında Marty'nin memleketi fütüristik vizyonunun yaratılmasıydı. Yapım tasarımcısı Rick Carter, Bıçak Sırtı filminden farklı bir tonda çok ayrıntılı bir görüntü oluşturmak istedi. Carter ve en yetenekli adamları, Hill Valley kasabasının geleceğin kentine dönüşümünü planlamak ve hazırlamak için aylar harcadılar. Görsel efektler sanat yönetmeni John Bell, üzerinde çalışacak senaryoları olmadığını, sadece ortamın geleceğe 30 yıl sonrasının olacağını ve "uçan kaykaylar" olarak adlandırılan bir şeyler olduğunu belirtti.

Filmin senaryosunu yazarken, Gale ilkinin fikirlerini mizahi etki için daha ileriye taşımak istedi. Zemeckis, çılgınca yanlış tahminlerde bulunma riski nedeniyle geleceği tasvir etmekten biraz endişe duyduğunu söyledi. Gale'ye göre, çoğu bilimkurguda görülen karamsar, Orwellian geleceğin aksine, geleceği güzel bir yer haline getirmeye çalıştılar. Prodüksiyon maliyetlerini düşük tutmak ve Fox'un Family Ties'ten çektiği uzun bir moladan yararlanmak için (filme başladığında çalışmasını sona erdirdi), devam eden Geleceğe Dönüş III filmi ile arka arkaya çekildi.[10]

Yapımı

değiştir

Çekim yapmadan önce set binasının ve senaryodaki yazıların bitmesi iki yıl sürdü. Çekim sırasında, yaşlı karakterlerin görünüşünün yaratılması, son teknoloji makyaj tekniklerini içeren ve iyi korunan bir sırdı. Michael J. Fox, süreci çok zaman alıcı olarak nitelendirdi. “Daha da kötüsü dört saatten fazla sürdü”. Başlıca temel çekimler 20 Şubat 1989'da başladı. Filmin sonucuna yaklaşan üç haftalık bir süre boyunca, mürettebat ayrıldı ve çoğu ekip Geleceğe Dönüş III filmini çekmeye devam ederken, yazar-yapımcı Gale de dahil olmak üzere birkaç kişi Geleceğe Dönüş III filmini bitirmeye odaklandı. Zemeckis'in kendisi günde sadece birkaç saat uyudu, her iki filmi de denetledi, III. film için, filmin bittiği Burbank ile Kaliforniya'daki diğer yerler arasında seyahat etti.[11]

Crispin Glover'ın değiştirilmesi

değiştir

Crispin Glover'dan George McFly rolünü yeniden canlandırması istendi. İlgisini dile getirdi, ancak filmin yapımcıları ile maaşı konusunda bir anlaşmaya varamadı. 1992'de ki The Howard Stern Show'da kendisiyle yapılan röportajda, yapımcıların en yüksek teklifinin, geri dönen diğer oyuncuların teklifinin yarısından daha az olan 125.000 dolar olduğunu belirtti. Gale, o zamandan beri Glover'ın profesyonel bir aktörü için taleplerinin aşırı olduğunu iddia etmiştir.

George McFly'i filmde yeniden yazmak için, daha önce ilk filmden Glover görüntülerini ve Glover'a benzemek için sahte çene, burun ve elmacık kemikleri de dahil olmak üzere protez takan aktör Jeffrey Weissman'ın yeni görüntülerini kullandı.

Weissman'ın olduğu görüntüleri gizlemek için onu ön plan yerine arka plana yerleştirmek, güneş gözlüğü takmak ve baş aşağı asmak gibi çeşitli teknikler kullanıldı. Glover, filmin yapımcılarına karşı, ne benzemesine ne de sahip olmalarına izin vermedikleri gerekçesiyle dava açtı. Bu dava sonucunda, artık Screen Actors Guild toplu iş sözleşmelerinde, yapımcıların ve aktörlerin diğer aktörlerin benzerliğini yeniden yapmak için bu yöntemleri kullanmalarına izin verilmediğini belirten hükümler vardır.[12]

Claudia Wells'in değiştirilmesi

değiştir

İlk filmde Marty McFly'nin kız arkadaşı Jennifer Parker'ı canlandıran Claudia Wells, rolünü yeniden şekillendirecekti, ancak kişisel sorunlar nedeniyle geri çevirdi. Yapımcılar bunun yerine ikinci filmin başlangıcı için ilk filmin kapanış sahnelerinin yeniden çekilmesini içeren Elisabeth Shue'yu kullandı.

Wells, 1996 bağımsız filmi Still Waters Burn'da oynadığı rolle Hollywood'a döndü. 2002'de piyasaya sürülen Geleceğe Dönüş Üçlemesi DVD setindeki bonus materyalin içinde görünmeyen birkaç oyuncudan biridir. Ancak, 2010 yılında üçlemenin Blu-ray Disc hakkındaki 25. yıldönümü sayısında Geleceğin Masalları belgeselleriyle röportaj yapıyor. 2011 yılında, dizideki son ortaya çıkışından 26 yıl sonra ilk filmdeki rolünü yeniden oluşturma fırsatı buldu. Telltale Games tarafından Geleceğe Dönüş: Oyun için Jennifer Parker'ın sesini verdi.[13]

Uçan kaykay aldatmacası

değiştir

Zemeckis, filmin perde arkası özelliğinde filmde kullanılan uçan kaykayların (uçan kaykaylar) gerçek olduğunu, ancak güvenlikle ilgili ebeveyn şikayetlerinden dolayı halka açıklanmadığını söyledi.[14] "Gerçek uçan kaykayların" görüntüleri de üçlemenin DVD sürümünün ekstralarında yer aldı. Bazı insanlar Zemeckis'in gerçeği söylediğini ve oyuncak mağazalarından istediğini düşündü. Thomas F. Wilson bir röportajda kendisine sorulan en sık sorulardan birinin uçak kaykayın gerçek olup olmadığını belirtti.[15]

Geleceğin tasviri

değiştir

Zemeckis'e göre, filmde tasvir edilen 2015, geleceğin doğru bir tasviri değildi. Şöyle konuştu: “Benim için, filmin gelecekteki sahnelerini filme almak üçlemenin tamamını yapmaktan en az zevk aldığım şeydi, çünkü geleceği tahmin etmeye çalışan filmlerden gerçekten hoşlanmıyorum. Aslında zevk aldığım tek şey Stanley tarafından yapılanlardı. Bu yüzden, muhtemelen yanlış yapacağımızın bilimsel olarak sağlam bir tahminini yapmak yerine, onu komikleştirelim dedik." Buna rağmen, yapımcılar 2015 yılında bilim adamlarının neler olabileceğini düşündükleri bir araştırma yaptılar.[16] Bob Gale, "2015 yılına kadar uçan arabalara sahip olamayacağımızı biliyorduk, ama filmimizde bunlara sahip olmak zorundaydık."[17]

Bununla birlikte, film, 2015 yılına kadar meydana gelen bir dizi teknolojik ve sosyolojik değişikliği doğru bir şekilde öngördü: her yerde kameraların yükselişi; haber toplama için insansız uçan uçakların kullanımı; çoklu kanal görüntülemeli duvarlara monte edilmiş geniş ekran düz panel televizyon setleri; görüntülü sohbet sistemleri; eller serbest video oyunları; konuşan hologram reklam panoları; Giyilebilir teknoloji; parmak izi tarayıcılı tablet bilgisayarlar; ve kafaya takılan ekranlar.[18][19] Filmde kişisel taşınabilir cihazlarla ödeme yapılabildiği de gösterilir. Parmak izi ile yapılan ödemeler yaygın olarak kullanılmamasına rağmen, parmak izi taraması havaalanları ve okullar gibi yerlerde güvenlik olarak kullanılmaktadır ve Apple Pay için güvenlik özelliği olarak parmak izi taraması ile elektronik ödeme uygulanabilmektedir. Arabalar ve diğer araçlar, filmde gösterildiği gibi bir füzyon reaktöründen değil de, gıda atıklarından üretilen yakıt kullanılarak çalıştırılabilmiştir.[20] 3B, filmin 2010'lardaki popülerliği de biraz doğru bir şekilde tahmin edebilmiştir.

  • Filmde, Marty'nin otomatik ayakkabı bağcığı olan Nike "Air Mag" tenis ayakkabılarını giydiğini gösteriyor. Nike, Temmuz 2008'de Marty'nin ayakkabasına benzeyen Hyperdunk Supreme ayakkabılarının bir versiyonunu yayınladı. Filmin hayranları ona Air McFly adını verdiler.[21] Nisan 2009'da, kendinden bağcıklı ayakkabılar için patenti sundular ve tasarımları, filmde Marty tarafından giyilenlere benzemektedir.[22] 2010 yılında Blake Bevin adında bir film hayranı, kendilerini bağlayan ayakkabılar yarattı.[23]
  • Uçan kaykay kavramı - yerden yüzebilen bir kaykay - filmin yayınlanmasından bu yana çeşitli gruplar tarafından araştırıldı. Yerde hava üfleyen hoverbota benzer girişimler,[24] 2015'te 275 metrelik rekor mesafeyle gösterildi.[25] Paris Diderot Üniversitesi'ndeki araştırmacılar tarafından geliştirilen MagBoard da farklı bir tiptir. Meissner etkisini elde etmek ve özel bir yol üzerinde yüzmesine izin vermek için sıvı azotla soğutulmuş altta büyük bir süper iletken plaka kullanır; pratik gösterisinde bir insanın ağırlığını taşıyabildiği gösterilmiştir. Bununla birlikte, süperiletkenin daha yüksek, daha fazla ortam sıcaklığında çalıştırılması gerekliliği bunun pratik olmasını önlemiştir.[26][27] Mart 2014'te, HUVr Tech adlı bir şirket, Christopher Lloyd da dahil olmak üzere birçok ünlü kişi ile birlikte çalışan bir uçan kaykay sergiledi, ancak kısa bir süre sonra Funny veya Die web sitesi tarafından yaratılan bir aldatmaca olarak ortaya çıktı. Kendiliğinden dengelenen 'uçan kaykaylar', 2015 yılında yer üstünde havada bulunmasalar bile popüler hale geldi.[28]

Etkileri

değiştir

Filmde, zaman makinasının ayarlandığı tarih olan 21 ekim 2015 tüm dünyada çeşitli etkinliklerle hatırlanmış ve filmle ilgili sosyal medyada çeşitli paylaşımlarda bulunulmuştur.[29]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020. 
  8. ^ Lee, Benjamin (23 Ekim 2015). "Back to the Future writer: bad guy Biff was based on Donald Trump". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 6 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2024. 
  9. ^ Robert Zemeckis, Bob Gale (2005). "Back to the Future Feature: Making the Trilogy Part 2". Back to the Future Part II (DVD). Los Angeles: Universal Pictures. 
  10. ^ Weinstein, Steve (4 Şubat 1989). "Back-to-Back Sequels for 'Back to Future'". Los Angeles Times. 9 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2012. 
  11. ^ Robert Zemeckis, Bob Gale (2005). "Back to the Future Feature: Making the Trilogy Part 3". Back to the Future Part III DVD. Los Angeles: Universal Pictures. 
  12. ^ Glover, Crispin (February 2011). "Crispin Glover on Back to the Future 2". Kermode & Mayo. Simon Mayo, Mark Kermode tarafından görüşme yapıldı. Simon Mayo, Mark Kermode. Londra: BBC Radio 5 Live. 16 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011 – YouTube vasıtasıyla. 
  13. ^ "Exclusive Behind the Scenes Part IV: How We Got Jennifer". gametrailers.com. 23 Mart 2011. 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2015. 
  14. ^ Robert Zemeckis, Bob Gale (2005). Back to the Future Part II: Featurette (DVD). Los Angeles: Universal Pictures. 
  15. ^ "Thomas F. Wilson's "Biff's Question Song"". YouTube. 27 Eylül 2006. 20 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2011. 
  16. ^ Q&A Commentary with Robert Zemeckis and Bob Gale, Back to the Future Part II Blu-Ray, 2010
  17. ^ Tales from the Future: Time Flies, Back to the Future Part II Blu-Ray, 2010
  18. ^ Leopald, Todd (20 Ekim 2015). "What did 'Back to the Future II' get right?". CNN. 22 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2015. 
  19. ^ Poppick, Susie (20 Ekim 2015). "10 Back to the Future Predictions That Came True". Time. 20 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2015. 
  20. ^ Kelion, Leo (20 Ekim 2015). "Back to the Future II: What did it get right and wrong?". BBC. 20 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2015. 
  21. ^ Frucci, Adam (26 Haziran 2008). "Nike Finally Releasing Back to the Future Part II McFly Sneakers, Sort Of". Gizmodo. 10 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2015. 
  22. ^ "US2009042072 AUTOMATIC LACING SYSTEM". wipo.int. 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2014. 
  23. ^ O'Brien, Terrence (6 Temmuz 2010). "'Back to the Future' Inspired Shoes Really Tie Themselves". Switched.com. 1 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2010. 
  24. ^ Hanson, Kevin (18 Nisan 2013). "Why Don't We Have Hoverboards?". Popular Mechanics. 8 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2014. 
  25. ^ "Canadian inventor tests new prototype of record-setting hoverboard". Canadian Broadcasting Corporation. 14 Ekim 2015. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2015. 
  26. ^ Oremus, Will (16 Kasım 2012). "Let's Face It, We're Never Getting Our Hoverboards". Slate. 5 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2014. 
  27. ^ Solon, Olivia (27 Ekim 2011). "Video: French researchers build hoverboard". Wired UK. 6 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2014. 
  28. ^ Dent, Jonathan (Eylül 2015). "New words notes September 2015". Oxford English Dictionary. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2019. 
  29. ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2015. 

Dış bağlantılar

değiştir


"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Geleceğe_Dönüş_II&oldid=33829018" sayfasından alınmıştır