Guido Guinizelli
Guido Guinizelli (d. 1230 - ö. 1276), 13. yüzyıl İtalyan edebiyatının önde gelen şairlerindendir. Dolce Stil Novo akımının başlatıcısı kabul edilir.
Guido Guinizelli | |
---|---|
Doğum | 1230 Bologna, İtalya |
Ölüm | 1276 Monselice, İtalya |
Meslek | Şair |
Dönem | Ortaçağ |
Yaşamı
değiştirGuido Guinizelli, 1230'da Bologna'da dünyaya gelir. Babası, Guinizello da Magnano; annesi, Guglielmina di Ugolino Chisleri'dir. Ne var ki, yaşamı üzerine bilinenler çok azdır. 1266'da, Bologna'da yargıçlık görevini yürüttüğü bilinmektedir; bununla birlikte, bu göreve daha erken bir tarihte başlamış olabilir. Beatrice della Fratta'yla evliliğinden Guiduccio adında bir oğlu olmuştur. Guinizelli, siyasal olarak Ghibellinolar hizbindendi. Ghibellinolar 1274'te Guelfolara yenik düşünce, Monselice'ye sürülen Guinizelli mesleğini bırakmak zorunda kaldı. 1276'da, Monselice'de öldü.
Şiirleri
değiştirGuinizelli'den günümüze 24 şiir ulaşmıştır; üstelik, bunlardan bazılarının onun olup olmadığı kesin değildir. Şiirlerini 1265-1276 yılları arasında yazdığı biliyoruz. Tek tek her şiirin yazıldığı tarih kesin olmadığı için, sanatının nasıl bir gelişme gösterdiğini belirlemek güçtür. Gene de, şiirinin iki temel evreden geçtiği söylenebilir: Gençlik dönemine özgü ilk evrede, Guittone d'Arezzo'nun etkisi belirgindir. İkinci evre ise, Dolce Stil Novo hareketinin habercisidir. Kesin tarihini (1265) bildiğimiz A frate Guittone'de Guittone'nin şiir anlayışı hâkimdir. Keza:
- Gentil donzella, di pregio nomata
- Lamentomi di mia disaventura
- Sì sono angostioso e pien di doglia
- Madonna mia, quel dì ch’Amor consente
soneleri ile
- Pur a pensar mi par gran meraviglia ve
- Fra l’altre pene maggio credo sia
bu ilk dönemin estetik anlayışıyla yazılmıştır.
Dolce Stil Novo'nun habercisi olarak görebileceğimiz ikinci dönem şiirleri arasında özellikle Al cor gentil rempaira sempre amore önemlidir.
Şiirlerinin listesi
değiştirGuinizelli'nin şiirlerinin ilk dizelerini gösteren aşağıdaki liste, tarih sırasına göre hazırlanmış değildir. Kesin tarihi bilinen tek sone, A frate Guittone'dir (1265).
Bunun dışındaki şiirlerin kesin tarihi bilinmemektedir.
|
|
Dante ve Guinizelli
değiştirDante şu ünlü dizelerle (Purgatorio, 26. Kanto, 97-99), Guido Guinizelli'yi Tatlı Yeni Üslup'un "babası" ilan eder:
quand'io odo nomar sé stesso il padre
mio e de li altri miei miglior che mai
rime d'amor usar dolci e leggiadre.
işittiğimde adının söylendiğini benim
ve benden iyi başkalarının babasının,
tatlı ve güzel aşk şiirleri yazan.
Guinizelli, daha önceki Sicilya Okulu şiirine göre büyük bir yenilikçi olup, Dolce Stil Novo'nun başlatıcısı ve kuramcısı kabul edilir. Ünlü şiiri Al cor gentil rempaira sempre amore, bu akımın manifestosu olarak görülebilir. Tarihsel kimliği konusunda hemen hiçbir şey bilmiyor olsak da, Guinizelli "lirik şiir" geleneği içinde çok önemli bir yere sahiptir. Çağdaşı şairler onun şiirini önemli bulurlar. Nitekim Dante Alighieri, onu hem kendisinin, hem Floransalı arkadaşlarının ustası ilan eder (Araf, 26. Kanto).