H-IIA
H-IIA (H2A), Japon yapımı bir sıvı yakıtlı fırlatma roketidir. Roket, JAXA ve Mitsubishi Heavy Industries tarafından geliştirilmiş olup uyduları jeostatik yörüngeye göndermek, ay yörüngesine uzay aracı göndermek ve Venüs'e gezegenler arası bir uzay sondası göndermek amacıyla kullanıldı. H-IIA, güvenilirliği artırmak ve maliyetleri en aza indirgemek için büyük ölçüde yeniden tasarlanan daha önceki H-II roketinin bir varyantıdır.
 H-IIA No. F23 roketi | |
| Amaç | Fırlatma aracı |
|---|---|
| Üretici | Mitsubishi Heavy Industries |
| Menşei ülke |  Japonya |
| Boyut | |
| Yükseklik | 53 m (174) |
| Çap | 4 m (13) |
| Ağırlık | 285,000-445,000 kg (628,000-981,000 lb) |
| Kademeler | 2 |
| Kapasite | |
| LEO yükü | 10,000-15,000 kg (22,000-33,000 lb) |
| GTO için yük | 4,100-6,000 kg (9,000-13,200 lb) |
| İlgili roketler | |
| Roket ailesi | H-II |
| Türetilenler | H-IIB |
| Fırlatma geçmişi | |
| Durum | Hizmette |
| Fırlatma yerleri | LC-Y, Tanegashima |
| Toplam fırlatmalar | 36 |
| Başarı(lar) | 35 |
| Başarısızlık(lar) | 1 |
| Kısmi başarısızlık(lar) | 1 |
| İlk uçuş | 29 Ağustos 2001 |
| Son uçuş | 9 Ekim 2017 |
| Ek motorlar - SRB-A ve Castor 4AXL | |
| Ek motor sayısı | 2-4 |
| İtme kuvveti | 2260-745 kN (510,000-167,000 lbf) |
| Özgül itici kuvvet | 280 saniye |
| Yanma süresi | 120-60 saniye |
| Yakıt | HTPB-katı |
| Ek motorlar | |
| Özgül itici kuvvet | 2.7 km/s |
| İlk kademe | |
| Motor | 1 LE-7 |
| İtme kuvveti | 1,098 kN (247,000 lbf) |
| Özgül itici kuvvet | 440 saniye |
| Yanma süresi | 390 saniye |
| Yakıt | LOX / LH2 |
| İkinci kademe | |
| Motor | 1 LE-5B |
| İtme kuvveti | 137 kN (31,000 lbf) |
| Özgül itici kuvvet | 447 saniye |
| Yanma süresi | 534 saniye |
| Yakıt | LOX / LH2 |
H-IIA, ilk uçuşunu 2001 yılında gerçekleştirdi. Ağustos 2017 tarihi itibari ile H-IIA roketleri 29 ardıl görev de dahil olmak üzere 35 kez fırlatıldı. Roketlerin fırlatılması Tanegashima Uzay Merkezi'nden gerçekleştirilmektedir.
Varyantlar
değiştir| Adlandırma | Ağırlık (ton) | Görev yükü (GTO ton) | Eklenti modülleri |
|---|---|---|---|
| H2A 202 | 285 | 4.1 | 2 SRB-A (SRB) |
| H2A 2022 (hizmet dışı)[1] | 316 | 4.5 | 2 SRB-A (SRB) + 2 Castor 4AXL (SSB) |
| H2A 2024 (hizmet dışı) | 347 | 5 | 2 SRB-A (SRB) + 4 Castor 4AXL (SSB) |
| H2A 204 | 445 | 6 | 4 SRB-A (SRB) |
| H2A 212 (hizmet dışı) | 403 | 7.5 | 2 SRB-A (SRB) + 1 LRB |
| H2A 222 (hizmet dışı) | 520 | 9.5 | 2 SRB-A (SRB) + 2 LRBs |
Uçuşlar
değiştir| Fırlatma tarihi (UTC) | Uçuş | Tip | Görev yükü | Sonuç |
|---|---|---|---|---|
| 29 Ağustos 2001 07:00:00 |
TF1 | H2A 202 |  VEP 2 LRE |
Başarılı |
| 4 Şubat 2002 02:45:00 |
TF2 | H2A 2024 | VEP 3 MDS-1 (Tsubasa) DASH |
Başarılı |
| 10 Eylül 2002 08:20:00 |
F3 | H2A 2024 | USERS DRTS (Kodama) |
Başarılı |
| 14 Aralık 2002 01:31:00 |
F4 | H2A 202 | ADEOS 2 (Midori 2) WEOS (Kanta-kun) FedSat 1 Micro LabSat 1 |
Başarılı |
| 28 Mart 2003 01:27:00 |
F5 | H2A 2024 | IGS-Optical 1 IGS-Radar 1 |
Başarılı |
| 29 Kasım 2003 04:33:00 |
F6 | H2A 2024 | IGS-Optical (2) IGS-Radar (2) |
Başarısız |
| 26 Şubat 2005 09:25:00 |
F7 | H2A 2022 | MTSAT-1R (Himawari 6) |
Başarılı |
| 24 Ocak 2006 01:33:00 |
F8 | H2A 2022 | ALOS (Daichi) |
Başarılı |
| 18 Şubat 2006 06:27:00 |
F9 | H2A 2024 | MTSAT-2 (Himawari 7) |
Başarılı |
| 11 Eylül 2006 04:35:00 |
F10 | H2A 202 | IGS-Optical 2 |
Başarılı |
| 18 Aralık 2006 06:32:00 |
F11 | H2A 204 | ETS-VIII (Kiku 8) |
Başarılı |
| 24 Şubat 2007 04:41:00 |
F12 | H2A 2024 | IGS-Radar 2 IGS-Optical 3V |
Başarılı |
| 14 Eylül 2007 01:31:01 |
F13 | H2A 2022 | SELENE (Kaguya) |
Başarılı |
| 23 Şubat 2008 08:55:00 |
F14 | H2A 2024 | WINDS (Kizuna) |
Başarılı |
| 23 Ocak 2009 03:54:00 |
F15 | H2A 202 | Ibuki (GOSAT) SDS-1 STARS (Kūkai) KKS-1 (Kiseki) PRISM (Hitomi) Sohla-1 (Maido 1) SORUNSAT-1 (Kagayaki) SPRITE-SAT (Raijin) |
Başarılı[2] |
| 28 Kasım 2009 01:21:00 [3] |
F16 | H2A 202 | IGS-Optical 3 |
Başarılı |
| 20 Mayıs 2010 21:58:22[4][5][6] |
F17 | H2A 202[7] | PLANET-C (Akatsuki) IKAROS UNITEC-1 (Shin'en) Waseda-SAT2 K-Sat (Hayato) Negai☆ |
Başarılı |
| 11 Eylül 2010 11:17:00[8] |
F18 | H2A 202 | QZS-1 (Michibiki) |
Başarılı |
| 23 Eylül 2011 04:36:50[9] |
F19 | H2A 202 | IGS-Optical 4 |
Başarılı |
| 12 Aralık 2011 01:21:00[10] |
F20 | H2A 202 | IGS-Radar 3 |
Başarılı |
| 17 Mayıs 2012 16:39:00 |
F21 | H2A 202[11] | GCOM-W1 (Shizuku) KOMPSAT-3 (Arirang 3) SDS-4 HORYU-2 |
Başarılı |
| 27 Ocak 2013 04:40:00 |
F22 | H2A 202 | IGS-Radar 4 IGS-Optical 5V |
Başarılı |
| 27 Şubat 2014 18:37:00 |
F23 | H2A 202 |  GPM-Core SindaiSat (Ginrei) STARS-II TeikyoSat-3 ITF-1 OPUSAT INVADER KSAT2 |
Başarılı |
| 24 Mayıs 2014 03:05:14 |
F24 | H2A 202 | ALOS-2 (Daichi 2) RISING-2 UNIFORM-1 SOCRATES SPROUT |
Başarılı |
| 7 Ekim 2014 05:16:00 |
F25 | H2A 202 | Himawari 8 |
Başarılı |
| 3 Aralık 2014 04:22:04 |
F26 | H2A 202 | Hayabusa 2 Shin'en 2 ARTSAT2-DESPATCH PROCYON |
Başarılı |
| 1 Şubat 2015 01:21:00 |
F27 | H2A 202 | IGS-Radar Spare |
Başarılı |
| 26 Mart 2015 01:21:00 |
F28 | H2A 202 | IGS-Optical 5 |
Başarılı |
| 24 Kasım 2015 06:50:00 |
F29 | H2A 204 |  Telstar 12 Vantage |
Başarılı |
| 17 Şubat 2016 08:45:00 |
F30 | H2A 202 | ASTRO-H (Hitomi) ChubuSat-2 (Kinshachi 2) ChubuSat-3 (Kinshachi 3) Horyu-4 |
Başarılı |
| 2 Kasım 2016 06:20:00 |
F31 | H2A 202 | Himawari 9 |
Başarılı |
| 24 Ocak 2017 07:44:00 |
F32 | H2A 204 | DSN-2 (Kirameki 2) |
Başarılı |
| 17 Mart 2017 01:20:00 |
F33 | H2A 202 | IGS-Radar 5 |
Başarılı |
| 1 Haziran 2017 00:17:46 |
F34 | H2A 202 | QZS-2 (Michibiki 2) |
Başarılı |
| 19 Ağustos 2017 05:29:00 |
F35 | H2A 204 | QZS-3 (Michibiki 3) |
Başarılı |
| 9 Ekim 2017 22:01:37 |
F36 | H2A 202 | QZS-4 (Michibiki 4) |
Başarılı |
| Planlanan uçuşlar[12][13] | ||||
| 2017 (TBD) | H2A 202 | GCOM-C (Shikisai) SLATS (Tsubame) |
Planlanmakta | |
| 2017 (TBD) | H2A 202 | IGS-Optical 6 |
Planlanmakta | |
| 2018 (TBD) | H2A 202 | GOSAT-2  KhalifaSat  Diwata-2B PROITERES-2 Ten-Koh AO-Stars AUTcube-2 |
Planlanmakta | |
| 2018 (TBD) | H2A 202 | IGS-Radar 6 |
Planlanmakta | |
| 2019 (TBD) | H2A 202 | IGS-Optical 7 |
Planlanmakta | |
| 2019 (TBD) | H2A 202 | JDRS |
Planlanmakta | |
| 2019 (TBD) | H2A 202 | IGS-Data Relay 1 |
Planlanmakta | |
| 2020 (TBD) | H2A 202 | ALOS-3 |
Planlanmakta | |
| 2020 (TBD) | H2A 202 | Mars Hope |
Planlanmakta | |
| 2020 (TBD) | H2A 202 | QZS-1R |
Planlanmakta | |
| 2020 (TBD) | H2A 204 |  Inmarsat-6 F1 |
Planlanmakta | |
| 2021 (TBD) | H2A 202 | XARM SLIM |
Planlanmakta | |
| 2022 (TBD) | H2A 202 | IGS-Radar 7 |
Planlanmakta | |
| 2023 (TBD) | H2A 202 | IGS-Optical 8 |
Planlanmakta | |
| 2023 (TBD) | H2A 202 | IGS-Radar 8 |
Planlanmakta | |
Kaynakça
değiştir- ^ 三菱重工、「H2A」2機種に半減・民営化でコスト減. NIKKEI NET (Japonca)
- ^ "Launch Result of the IBUKI (GOSAT) by H-IIA Launch Vehicle No. 15". MHI and JAXA. 23 Ocak 2009. 21 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2017.
- ^ "H-IIA F16". Sorae. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2017.
- ^ "Launch Day of the H-IIA Launch Vehicle No. 17". JAXA. 3 Mart 2010. 3 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2017.
- ^ "Overview of Secondary Payloads". JAXA. 16 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2017.
- ^ Tariq Malik (18 Mayıs 2010). "New Venus Probe to Launch Thursday From Japan After". space.com. 15 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2017.
- ^ Chris Bergin (17 Mayıs 2010). "JAXA launch H-IIA carrying AKATSUKI and IKAROS scrubbed". NASASpacflight.com. 21 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2017.
- ^ "New Launch Day of the First Quasi-Zenith Satellite 'MICHIBIKI' by H-IIA Launch Vehicle No. 18". JAXA. 29 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2017.
- ^ Chris Bergin (23 Eylül 2011). "Japanese H-2A launches with new IGS military satellite". NASASpaceflight.com. 28 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2017.
- ^ Chris Bergin (11 Aralık 2011). "Japanese H-2A lofts IGS (Radar-3) satellite into orbit". NASASpaceflight.com. 6 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2017.
- ^ "Launch Overview – H-IIA Launch Services Flight No.21". Mitsubishi Heavy Industries. 15 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2017.
- ^ Krebs, Gunter. "H-2A". Gunter's Space Page. 19 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2017.
- ^ "宇宙基本計画工程表(平成28年度改訂)(案)" (PDF) (Japonca). Bakanlar Kurulu Ofisi. 13 Aralık 2016. 19 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ekim 2017.
Dış bağlantılar
değiştir
Wikimedia Commons'ta H-IIA ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
- H-IIA LAUNCH SERVICES 12 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Mitsubishi Heavy Industries
- JAXA H-IIA English page 26 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.