Vikipedi

HD 40307

Ressam takımyıldızında yer alan turuncu bir anakol yıldızı

HD 40307, dünyadan yaklaşık 42 ışık yılı uzaklıkta, Ressam takımyıldızında yer alan turuncu (K türü) bir anakol yıldızıdır. Adını Henry Draper Kataloğu'ndaki adlandırmasından alır. Kütlesinin Güneş'e oranla az miktarda daha küçük olduğu hesaplanmıştır. HD 40307, 1900 yılında veya bundan daha önce Cape Fotoğraf Durchmusterung'u kapsamında gözlemlenmiştir.[5] 2008 yılında yörüngesinde üç güneş dışı gezegen tespit edilmiştir.[1][6]

HD 40307
Gece gökyüzünde HD 40307'nin konumu. Yıldız "Pictor" sözcüğünün altındaki kırmızı elmas şekliyle gösterilmiştir.
Gözlem verisi
Dönem J2000 (ICRS)      Ekinoks J2000 (ICRS)
TakımyıldızRessam
Sağ açıklık (α)05sa 54d 04,2409s[1]
Dik açıklık (δ)−60° 01′ 24,498″[1]
Görünür büyüklük (V)7,17[1]
Sınıflandırma
Tayfsal sınıf
K2.5V[1]
B−V renk ölçeği0,93[1]
Astrometri
Dikey hız ()+30,4 ± 0,2[1] km/s
Özdevinim (μ)RA: -51,76 mys/y
Dec.: -60,44 mys/y
Iraklık açısı (π)77,95 ± 0,53[1] mas mys
Uzaklık41,8 ± 0,3 Iy
(12,83 ± 0,09 pc)
Mutlak büyüklük (V)6,63[not 1]
Özellikler
Kütle (m)0,75+0,03-0,04[2] M☉
Yarıçap (r)0,716 ± 0,010[3] R☉
Aydınlatma gücü0,19 L⊙
Yüzey kütle çekimi (log g)4,47 ± 0,16[4] cgs
Sıcaklık4977 ± 59[4] K
Metallik [Fe/H]−0,31 ± 0,03[4]
Dönüş hızı ()~48 gün[4] km/s
Yaş1,2 (≥ 0,2) × 109[2]
Katalog belirtmeleri
CD−60 1303, CPD−60 508, GC 7474, GJ 2046, HIP 27887, PPM 355061, SAO 249388

Tarihçe ve adlandırılma

değiştir

HD 40307 adlandırması Henry Draper Kataloğu'ndan gelmektedir. Bu katalog 1911-1915 yılları arasında Annie Jump Cannon ve çalışma arkadaşlarının yaptığı tayfsal sınıflandırmalara dayanmaktadır ve 1918 ile 1924 yılları arasında yayımlanmıştır.[7][8] Sirius, Rigel ve Betelgeuse gibi yıldızların aksine, HD 40307 yaygın, konuşma dilinde kullanılan bir ada sahip değildir.

Özellikleri

değiştir

K türü bir yıldız olan HD 40307, turuncumsu renkte ışık yayar.[1] Güneş'in yarıçapının ve kütlesinin yaklaşık dörtte üçüne sahiptir, bu da Güneş'ten daha küçük olduğu anlamına gelmektedir.[2] HD 40307'nin ısısının 5000 K'in hemen altında olduğu gözlemlenmiştir. Bu K türü bir yıldız için nispeten yüksektir ve normalde Güneş gibi G türü yıldızlarda bulunan sıcaklıklara yaklaşmaktadır.[9]

HD 40307'nin yörüngesindeki gezegenleri keşfeden gök bilimciler yıldızlardaki metal oranlarının yörüngelerindeki gezegenlerin Dünya gibi kayalık mı, yoksa Jüpiter gibi gaz gezegenleri mi olacaklarını belirlediğini öne sürmüştür.[10]

Uzaklık ve görünürlük

değiştir

Güneş'e 42 ışık yılı gibi nispeten yakın bir uzaklıkta olmasına rağmen HD 40307'nin kadri 7.17'dir ve çıplak gözle görülmesi mümkün değildir.[11] Yaklaşık 413 bin yıl önce Güneş'e 6.4 ışık yılı kadar yaklaştı.[12]

Gezegen sistemi

değiştir
 
HD 40307'nin gezegenlerinin yörüngeleri.

Yıldızın gözlemlendiği beş yılın sonunda,[13] Avrupa Güney Yarımküre Astronomik Araştırmalar Organizasyonu Haziran 2008'de HD 40307'nin yörüngesinde üç tane "Dev Dünya" keşfettiklerini açıkladı. Gezegenler HARPS spektrografi sistemi kullanılarak ışınsal dikeyhız yöntemiyle tespit edildi.[14]

Gezegenlerin üçü de yıldıza çok yakın yörüngelere sahiptir.[4] Sistemin en dıştaki üyesi yıldıza Merkür'ün Güneş'e olan uzaklığından üç kat daha az bir mesafede bulunmaktadır.[15][not 2] Gezegenler Dünya'dan daha büyük; ama büyük olasılıkla Uranüs ve Neptün'den daha küçüktür.[4] Dinamik analiz, gezegenlerin kayalık gezegenler değil, gaz devleri olabileceğini ortaya koymaktadır.[16] Bunun yanı sıra, ışıksal dikeyhız ölçümleri doğrusal bir eğilim göstermektedir, bu da yıldızın etrafında daha uzun bir yörüngesi olan bir başka gezegenin var olma ihtimalini ortaya çıkarmaktadır.[4]

2012 yılında, Hertfordshire Üniversitesi'nden Mikko Tuomi liderliğindeki gök bilimcilerden oluşan ekip tarafından yürütülen çalışmalarda, gezegenlerin varlığı doğrulandı ve ilave olarak üç gezegen daha bulunduğu duyuruldu.[17]

HD 40307 sistemi[17]
Bileşen
(yıldızından uzaklığına göre) 		Kütle Yarı büyük eksen
(AU) 		Yörünge süresi
(gün) 		Dış merkezlik Eğiklik Yarıçap
b ≥ 4,0 +0,8-0,7 M⊕ 0,0468 +0,0023-0,0024 4,3123 +0,0011-0,0012 0,20 +0,16-0,14 — —
c ≥ 6,6 +1,1-1,0 M⊕ 0,0799 ± 0,0040 9,6184 +0,0050-0,0049 0,06 +0,06-0,11 — —
d ≥ 9,5 +1,7-1,5 M⊕ 0,1321 +0,0066-0,0064 20,432 +0,022-0,024 0,07 +0,11-0,07 — —
e ≥ 3,5 ± 1,4 M⊕ 0,1886 +0,083-0,0104 34,62 +0,21-0,20 0,15 +0,13-0,15 — —
f ≥ 5,2 +1,5-1,6 M⊕ 0,247 +0,011-0,014 51,76 +0,50-0,46 0,02 +0,20-0,02 — —
g ≥ 7,1 ± 2,6 M⊕ 0,600 +0,034-0,033 197,8 +9,0-5,7 0,29 +0,31-0,29 — —

Notlar

değiştir
  1. ^ Görünür parlaklık ve ıraklık açısı kullanılarak:  
  2. ^ Merkür yaklaşık 0.39 AB'lik bir mesafeye sahiptir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b c d e f g h i HD 40307, girişi, SIMBAD. 18 Haziran 2008 tarihinde erişilmiştir.
  2. ^ a b c HD 40307 9 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., veritabanı girişi, Geneva-Copenhagen Survey of Solar neighbourhood, J. Holmberg et al., 2007, CDS veritabanı V/117A 8 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 19 Kasım 2008 tarihinde erişilmiştir. Ages, metallicities, and kinematic properties of ~14 000 F and G dwarfs, B. Nordström, M. Mayor, J. Andersen, J. Holmberg, F. Pont, B. R. Jørgensen, E. H. Olsen, S. Udry ve N. Mowlavi, Astronomy and Astrophysics 418 (Mayıs 2004), pp. 989–1019, Bibcode: 2004A&A...418..989N, DOI:10.1051/0004-6361:20035959.
  3. ^ HD 40307 21 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., girişi, CDS veritabanı J/A+A/450/735 19 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; described in Effective temperature scale and bolometric corrections from 2MASS photometry, E. Masana, C. Jordi ve I. Ribas, Astronomy and Astrophysics 450, #2 (Mayıs 2006), s. 735–746. Bibcode: 2006A&A...450..735M. DOI:10.1051/0004-6361:20054021.
  4. ^ a b c d e f g M. Mayor, S. Udry, C. Lovis, F. Pepe, D. Queloz, W. Benz, J.-L. Bertaux, F. Bouchy, C. Mordasini, D. Segransan (2009). "The HARPS search for southern extra-solar planets. XIII. A planetary system with 3 Super-Earths (4.2, 6.9, & 9.2 Earth masses)".  Submitted to Astronomy and Astrophysics. 493 (2). s. 639. arXiv:0806.4587 $2. Bibcode:2009A&A...493..639M. doi:10.1051/0004-6361:200810451. 
  5. ^ CPD−60 508 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., veritabanı girişi, Cape Fotoğraf Durchmusterung'u (CPD), D. Gill ve J. C. Kapetyn, 1895–1900, CDS ID I/108 23 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  6. ^ Three super-Earths found around one star 23 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Jeanna Bryner, MSNBC, 16 Haziran, 2008. 18 Haziran 2008 tarihinde erişilmiştir.
  7. ^ s. 214–215. The Henry Draper Memorial, Annie J. Cannon, Journal of the Royal Astronomical Society of Canada 9, #5 (Mayıs-Haziran 1915), s. 203–215, Bibcode: 1915JRASC...9..203C.
  8. ^ The Henry Draper Catalogue, Annie J. Cannon and Edward C. Pickering, Annals of Harvard College Observatory;
    hours 0 to 3, 91 (1918), Bibcode: 1918AnHar..91....1C;
    hours 4 to 6, 92 (1918), Bibcode: 1918AnHar..92....1C;
    hours 7 to 8, 93 (1919), Bibcode: 1919AnHar..93....1C;
    hours 9 to 11, 94 (1919), Bibcode: 1919AnHar..94....1C;
    hours 12 to 14, 95 (1920), Bibcode: 1920AnHar..95....1C;
    hours 15 to 16, 96 (1921), Bibcode: 1921AnHar..96....1C;
    hours 17 to 18, 97 (1922), Bibcode: 1922AnHar..97....1C;
    hours 19 to 20, 98 (1923), Bibcode: 1923AnHar..98....1C;
    hours 21 to 23, 99 (1924), Bibcode: 1924AnHar..99....1C.
  9. ^ "Properties of Stars". Astronomy Notes. Jodrell Bank Centre for Astrophysics. 2007. 22 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2008. 
  10. ^ M. Mayor, S. Udry, C. Lovis, F. Pepe, D. Queloz, W. Benz, J.-L. Bertaux, F. Bouchy, C. Mordasini, D. Segransan (2009). "The HARPS search for southern extra-solar planets. XIII. A planetary system with 3 Super-Earths (4.2, 6.9, & 9.2 Earth masses)".  Submitted to Astronomy & Astrophysics. 493 (2). s. 639. arXiv:0806.4587 $2. Bibcode:2009A&A...493..639M. doi:10.1051/0004-6361:200810451. 
  11. ^ "Stellar Magnitudes". Astrophysics 162 Unit. Tennessee Üniversitesi. 2008. 7 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2008. 
  12. ^ Bobylev, Vadim V. (Mart 2010). "Searching for Stars Closely Encountering with the Solar System". Astronomy Letters. 36 (3). ss. 220-226. arXiv:1003.2160 $2. Bibcode:2010AstL...36..220B. doi:10.1134/S1063773710030060. 
  13. ^ "HD 40307 / CD-60 1303". SolStation. Sol Company. 2008. 16 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2008. 
  14. ^ "Trio of 'super-Earths' discovered". BBC News. 16 Haziran 2008. 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2008. 
  15. ^ "Mercury Fact Sheet". NASA Goddard Uzay Uçuşu Merkezi. 30 Kasım 2007. 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2008. 
  16. ^ Barnes, Rory; Jackson, Brian; Raymond, Sean N.; West, Andrew A.; Greenberg, Richard (13 Ocak 2009). "The HD 40307 Planetary System: Super-Earths or Mini-Neptunes?". The Astrophysical Journal. 695 (2). s. 1006. arXiv:0901.1698 $2. Bibcode:2009ApJ...695.1006B. doi:10.1088/0004-637X/695/2/1006. 
  17. ^ a b Tuomi, Anglada-Escude, Gerlach, Jones, Reiners, Rivera, Vogt, Butler, Mikko, Guillem, Enrico, Hugh R. R., Ansgar, Eugenio J., Steven S., R. Paul. "Habitable-zone super-Earth candidate in a six-planet system around the K2.5V star HD 40307". arXiv:1211.1617 $2. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=HD_40307&oldid=32823993" sayfasından alınmıştır