Kumul (şehir)
Kumul (şehir) (Uygurca: قۇمۇل, Qumul, K̡umul, Çince: 哈密市; pinyin: Hāmì shì) Çin Halk Cumhuriyetinde Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin güneyinde İpek Yolu'nun Taklamakan kuzeydoğu güzergâhı üzerinde yer alan tarihi bir vaha şehridir.
Kumul (şehir) قۇمۇل, K̡umul, 哈密市 | |
---|---|
Kumul'un Sincan Uygur Özerk Bölgesidaki konumu (pembe) | |
Ülke | Çin |
İl | Kumul İli |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 140.749 km² |
Rakım | 739 m |
En yüksek nokta | 744 m (2.440 ft) |
Nüfus (2007) | |
• Toplam | 142.112 |
Zaman dilimi | +8 |
• Yaz (YSU) | UTC |
Posta kodu | 839000[1] |
Alan kodu | 0902 |
Kumul, Çin'de ünlü Hami kavunları (Çince: 哈密瓜; Hāmì guā) ile tanılır.
Tarihi
değiştirDiğer verilen isimler: Ha-mi-hsien, Komul, Chamil, Ha-mi-ch'eng-chen, Kamil, Ha-mi-chen, Qomul, Kumul, Khamil, Koumoul, Ha-mi-shih, Qumul ve Kha-mi.[2]
Portekizli Yezit Benedict Goës ve İtalyan Matteo Ricci 1615 yılında gezilerinde adını Camul kaydetmişlerdir. En eski doğrulanmış Çince adı Kūnmò 昆莫; Han Hanedanı kayıtlarında Yīwú 伊吾 veya Yīwúlú 伊吾卢; Tang Hanedanı zamanında Yīzhōu 伊州; Yuan Hanedanı zamanında Moğolca Qamil, Çince yazıya çevirisi Hāmìlì 哈密力, Ming Hanedanı zamanında Qumul, Hāmì 哈密 olarak bilinir.
Tunç çağından veya erken Demir çağından kalma (焉不拉克文化; Yanbulake wenhua) Yanbulak-kültürüne ait Yanbulak mezarları (Çince: 焉不拉克古墓群; Yanbulake gumuqun veya 焉不拉克墓地; Yanbulake mudi) buradadır.[3] Ayrıca çok eski bir budist tapınak kalıntıları Baiyang He (白杨河) nehrinin batı yakasında, Baiyanggou cun (白杨沟村) köyündedir.
1697 - 1930 yılları arasında hüküm sürmüş dokuz müslüman Hanlardan yedinci ve dokuzuncu Hanların türbeleri Kumul şehrinin ortalama bir kilometre güneybatısındadır.
Coğrafya ve İklim
değiştirTurfan gibi, Kumul ortalama deniz seviyesinden 200 metre altında ve İklimi aşırı farklı olup, yazın en yüksek sıcaklık 43 °C ve kışın ise en düşük sıcaklık -32 °C arasındadır.
Ekonomi
değiştirBir araştırmaya göre Sincan Özerk bölgesinde ve Kumul'da 27 çeşit Karpuz yetişir, bunlardan en önemlisi beyaz ve siyah karpuz'dur. Ayrıca yeni karpuz türleri türetilmiştir.
Kaynakça
değiştirNotlar
değiştir- ^ Area Code and Postal Code in Xinjiang Uygur Autonomous Region 28 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi (İngilizce)
- ^ Hami, China Page 17 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- ^ [1] (Çince)
Dış bağlantılar
değiştir- Kumul şehir planı 10 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Çince)
- TÜRKLERİN ANA YURTLARINDAN BİRİ KUMUL (HAMİ) VE KUMUL KELİMESİNİN ETİMOLOJİSİ HAKKINDA