Hatay Arkeoloji Müzesi
Hatay Arkeoloji Müzesi, Antakya'da konumlanmış önemli bir kültürel kuruluştur. Antik döneme ait eşsiz eserlerin sergilendiği bu müze, 28 Aralık 2014 tarihinde kayda değer bir başarıya imza atmıştır: Dünya'nın en geniş mozaik sergileme alanına sahip olması. Bünyesinde barındırdığı zengin arkeolojik koleksiyon ile bu müze, antik çağın izlerini günümüze taşırken, ziyaretçilere benzersiz bir tarihî deneyim sunmaktadır. 28 Aralık 2014 itibarıyla Dünya'nın en büyük mozaik sergileme alanına sahip müzedir.[1] 2023 yılında meydana gelen Gaziantep-Kahramanmaraş depremlerinde kısmen zarar gören müze, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından alınan önlemler doğrultusunda ekstra güvenlik personeli ve kameralarla gözetim altına alınmıştır.[2][3]
| Hatay Arkeoloji Müzesi | |
|---|---|
.jpg) | |
 | |
| Açılış | 1948) |
| Konum | Antakya, Hatay, Türkiye |
| Koordinatlar | 36°12′07″K 36°09′36″D / 36.20194°K 36.16000°D |
| Tür | Arkeoloji müzesi |
| Resmî site | hatayarkeolojimuzesi.gov.tr |
Eski Arkeoloji Müzesi
değiştirAntakya Cumhuriyet Meydanı'nda, Asi Nehri'nin kıyısında ve köprü yakınında bulunan Hatay Arkeoloji Müzesi, tarihî öneme sahip bir konuma sahiptir. Faaliyet gösterdiği dönemde dünyanın en büyük üçüncü mozaik müzesi unvanını taşırken, aynı zamanda önemli bir mozaik eser koleksiyonuna ev sahipliği yapmıştır. Müzede sergilenen eserler, Hitit, Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait olup, Harbiye, Antakya, Atçana, Seleukia Pieria ve İskenderun gibi bölgelerden gelmektedir. Bu eserlerin çoğu, 1932-1939 yılları arasında gerçekleştirilen kazı çalışmaları neticesinde keşfedilmiştir.[4]
Antakya'da 1932-1939 yılları arasında kazı çalışmalarına Princeton Üniversitesi'nin oluşturmuş olduğu The Committee for the Excavationandits Vicinity adlı komitenin kazı çalışmaları, Antakya' da başlamış, sürdürülmüş ve eserler çeşitli Ülkeler'e dağılmış durumdadır. Bu eserler Ülkelerin çeşitli müzelerinde saklanmakta veya sergilenmektedir. Kazı çalışmalarını başlatan Princeton Üniversitesi, Sanat Müzesi'nde zengin mozaik eserleri bünyesinde barındırmaktadır. Princeton Üniversitesi, New Jersey'de bulunan özel bir araştırma üniversitesidir.[5][6]
Hatay Arkeoloji Müzesi'nin inşaatı, 1934 yılında başlayarak o dönemde dünyanın en büyük ikinci arkeoloji müzesi olma unvanını kazanmasını sağladı. Bu inşaat çalışmaları, 1932'de Antakya ve çevresinde başlatılan kazı çalışmalarından esinlenerek ve Fransız arkeolog Claude Prost'un önerisiyle başlatıldı. Müze binası 1938'de tamamlandı ve bir yıl sonra Hatay, Türkiye Cumhuriyeti'nin bir vilayeti haline geldi. Müze, 23 Temmuz 1948'de ziyarete açıldı. 1975'te müze, bir revizyondan geçti.[7]
Hatay Arkeoloji Müzesi'nin koleksiyonu, sekiz sergi salonu ve bahçesinde sergilenmiştir. Sergilenen eserler, bulundukları mekânlara uygun bir düzenleme ile sergilenmiştir. Salonlar geniş pencerelerle donatılmıştır, bu sayede doğal ışığın bolca içeri girmesi sağlanmıştır. Sergi salonlarında kullanılan etiketler Türkçe ve İngilizce olarak hazırlanmıştır.[8]
Yeni Arkeoloji Müzesi
değiştir
2011 yılında inşaatına başlanan yeni müze, toplamda 32.754 metrekarelik bir kapalı alana sahiptir ve 10.700 metrekarelik bir sergi alanı ile dünyanın en geniş mozaik sergileme alanına ev sahipliği yapmaktadır. Yeni müze binası, 28 Aralık 2014 tarihinde düzenlenen resmi bir törenle dönemin başbakanı Ahmet Davutoğlu tarafından açılmıştır.[9] Yeni Müze binasında çeşitli dönemlerin kültürleri, mozaikleri, tarihinin de içerisinde bulunduğu dokuz farklı temada sergileme alanına sahip olması, belirgin özelliği olarak eşsiz bir Müze olarak karşımıza çıkmaktadır.[10]
4 Mayıs 2015 tarihli basın haberlerinde, taşınma sürecinde gerçekleştirilen restorasyon çalışmalarında önemli hatalar ve kayıplar olduğu iddiaları yer almıştır.[11] Bu iddialar üzerine Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü tarafından yapılan açıklamada, müzedeki restorasyon çalışmalarının tamamen durdurulduğu ve bir inceleme komisyonunun kurulduğu duyurulmuştur. Ancak, bakanlık, iki gün sonra yaptığı açıklamada, söz konusu iddiaların asılsız olduğunu ve eserlerde herhangi bir tahribat olmadığını belirtmiştir. Bir gün sonra, iddia edilen eserlerin basına gösterilerek, iddiaların gerçeği yansıtmadığı ve çarpıtıldığı vurgulanmıştır.[12]
2023 Deprem Sonrası
2023 Kahramanmaraş depremleri sonrası yenilenmesine ihtiyaç duyulmuştur.[13] Deprem sonrası müzedeki bazı tarihî eserler 150 mühürlü kutu içinde, olası deprem riskine karşı, Kırşehir'e getirilerek koruma altına alındı. Kırşehir Müzesinin deposuna kaldırılan tarihî eserlerin Ankara ve Hatay'dan gelecek uzmanlarca incelenmesi kararlaştırıldı.[14]
Deprem sonrasında meydana gelen hasar mozaiklere ve diğer önemli eserlere zarar vermemesi açıklamalarında bulunulmuştur. Mozaik panolar koruma altına alınmıştır. 400'e yakın taşınabilir eserler Kırşehir Müzesi'ne gönderilmiştir.
Artçı depremlerin devam etmesi durumunda heykellerin zarar görmemesi açısından, çelik kafesler hazırlanmış ve koruma altına alınmıştır.[15]
Koleksiyon
değiştirKral Şuppiluliuma'ya ait heykel, Antakya Lahdi, sivriltilmiş kafatasları, Tanrıça İştar Heykelciği ve Antakya Tykhe'si bulunmaktadır.[16]
Müzenin koleksiyonunda Paleolitik Çağ'dan günümüze kadar bölgenin sanat ve kültürünü yansıtan eserler yer alıyor.
14 bine yakın sikke, binden fazlaca mühür vardır. 120' ye yakın eşsiz mozaikler, panolar halinde sergilenmektedir. Mozaiklerde genellikle işlenen konular olarak; efsaneler, mitolojik kahramanlar, tanrılar ve kahramanların başından geçen olaylar sahnelenmiştir.
Mozaik olarak; Soteria, Khresis, Büfe, Kemgöz, Amazon, Epikosmesis, Narkisos, Maskeli, Kuşlar, Ladon Psalis örnek olarak verilebilir.[17]
Antakya Lahdi olarak adlandırılan, 3. yüzyıldan kalma, kapağında tamamlanmamış bir uzanmış figür bulunan, muhteşem bir şekilde oyulmuş mermer mezardır.
Mozaikler, heykeller, lahitler, yazıtlar ve ilk çağlardan günümüze kadar tüm dönemleri kapsayan geniş ve dünya çapında bir sikke koleksiyonuna sahiptir.[18][19]
Galeri
değiştir-
Kem Göz Evi mozaiği -
-
Soterya Mozaiği
Kaynakça
değiştir- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2016.
- ^ "Deprem en önemli tarihi sit alanlarını da vurdu: Ayaktalar". Hürriyet. 10 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Deprem Bölgesindeki müzelerde meydana gelen hasarlar açıklandı". Arkeolojik Haber. 9 Şubat 2023. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2023.
- ^ "Emektar müze 66 yıldır Hatay'da hizmet veriyor". NTV.com.tr. 29 Aralık 2014. 29 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2014.
- ^ "Committee for the Excavation of Antioch-on-the-Orontes 1932-1939 · Archaeological Archives". vrc.princeton.edu. 2 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2024.
- ^ "HATAY ARKEOLOJİ MÜZESİ". Kültür Portalı. 25 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2024.
- ^ "HATAY ARKEOLOJİ MÜZESİ". Kültür Portalı. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024.
- ^ "Hatay Arkeoloji Müzesi". sanalmuze.gov.tr. 13 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2015.
- ^ "HATAY ARKEOLOJİ MÜZESİ". Kültür Portalı. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2024.
- ^ "Hatay Arkeoloji Müzesi'nde restorasyon skandalı". Hürriyet. 4 Mayıs 2015. 10 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2016.
- ^ "TRIPADVISOR ZİYARETÇİ YORUMLARI İLE HATAY ARKEOLOJİ MÜZESİ'NİN DEPREMLER ÖNCESİ DURUMUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ". 6 Ekim 2023. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2024. 63. harf sırasında bulunan
|başlık=parametresi line feed character içeriyor (yardım) - ^ "Hatay Arkeoloji Müzesi'ndeki bazı tarihi eserler Kırşehir Müzesi'ne taşındı". 14 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2023.
- ^ [chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3103709 "TRIPADVISOR ZİYARETÇİ YORUMLARI İLE HATAY ARKEOLOJİ MÜZESİ'NİN DEPREMLER ÖNCESİ DURUMUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ"]
|url=değerini kontrol edin (yardım). - ^ "Hatay Arkeoloji Müzesi" (PDF). 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Haziran 2024.
- ^ [chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/http://www.hatay.gov.tr/kurumlar/hatay.gov.tr/belgeler/ekitaplar/hatay_konusan_mozaikler.pdf "Hatay Mozaikleri"]
|url=değerini kontrol edin (yardım) (PDF). Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. - ^ "müzeler.org - Hatay Arkeoloji Müzesi". müzeler.org. 19 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2024.
- ^ "Hatay Arkeoloji Müzesi". Türkiye Turizm Ansiklopedisi. 26 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2024.
Dış bağlantılar
değiştir