Hatuniye Medresesi (Karaman)

Osmanlı Padişahı I.Murad'ın kızı ve Karamanoğulları Hükümdarı Alâeddin Bey'in zevcesi Nefise Hatun tarafından yaptırılmıştır

Hatuniye Medresesi, Karaman'daki bir medresedir. Günümüzde Karaman Müzesi'nin bünyesinde ziyarete açık durumda olan yapıda sergi, toplantı, şiir ve müzik dinletileri gibi etkinlikler de gerçekleştirilir.

Hatuniye Medresesi
Medresenin girişindeki taçkapıdan bir görünüm (Eylül 2008)
Harita
Genel bilgiler
TürMedrese
KonumKaraman, Türkiye
Koordinatlar37°10′59″K 33°12′41″D / 37.18306°K 33.21139°D / 37.18306; 33.21139
Adını aldığıNefise Hatun
Tamamlanma1381 ya da 1382
Teknik ayrıntılar
MalzemeTaş
Tasarım ve inşaat
Mimar(lar)Numan bin Hoca Ahmed

Karamanoğulları döneminde, Nefise Hatun tarafından yaptırılan medrese, 1381 ya da 1382 yılında tamamlandı. Günümüzde Karaman Müzesi'nin bünyesinde ziyarete açık durumda olan yapıda sergi, toplantı, şiir ve müzik dinletileri gibi etkinlikler de gerçekleştirilir.[1][2]

Konumu ve mimarisi

değiştir
 
Medresenin avlusundan bir görünüm (Mart 2019)

Karaman'ın İmaret Mahallesi'nde yer alan yapının mimari Numan bin Hoca Ahmed'dir.[2][3] Kesme taştan inşa edilmiştir.[1] İki eyvanlı üzeri açık avlusunun iki yanı revaklarla çevrilidir. Avlu, ilerleyen dönemde modern malzemelerle kapatılmıştır.[4] Revaklar, altışar adet devşirme sütuna dayanır. Farklı yüksekliklerde olan elips şeklindeki iki sütun ile başlıklarının aynı hizaya getirilmeler için farklı yüksekliklerdeki kaideler kullanılmıştır. Avlunun güney kanadındaki dışa taşkın ve yüksek ana eyvan, sivri beşik tonozla örtülü ve kemeri palmetli bir bordürle kuşatılmıştır. Eyvanın arka duvarında alt kısmı düz hatıllı, üstü ise sivri kemerli iki, yan duvarlarında da birer pencere bulunur.[2]

Kışlık dershane olarak kullanılan ana eyvanın doğusundaki oda, mukarnaslı tromplarla geçilen bir kubbeyle örtülüdür. Odanın kapısında rumi ve palmetler motiflerinin yer aldığı bir bordür, yukarısında ise iki satırlık ayet kuşağı konumlanır. Dershanenin iki cephesinde, altlı üstlü ikişer pencere vardır.[2]

Nefise Hatun'un türbesi olarak tasarlanan eyvanın batısındaki odanın kubbesi bir köşede mukarnaslı trompa, diğer köşelerinde pandantiflere oturur. Türbeye girişin sağlandığı sivri kemerli kapının bordüründe lotus ve palmet motifleri vardır. Kapının üst kısmındaki iki satırlık ayet frizinin arasında dışa taşkın palmet işlemeleri konulmuştur. Odanın güney cephesinde bir pencere yer alır. Yapının geçirdiği onarımlar sonrasında her iki odanın kaplı olduğu mavi ve siyah renkli çiniler sökülmüştür.[2]

Altı mermer, üstü sarımtırak kireç taşından yapılan madresenin kavsarası mukarnaslı taçkapısının cephesi geometrik, bitkisel ve yazılı bordürlerle çevrilidir.[2]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b Dilay, Seda (2021). "Karaman kültürel miras değerleri ve Taşkale'nin bölgesel kalkınmadaki yeri". Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi. Karaman: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu El Sanatları Bölümü (31): 735-745. doi:10.31590/ejosat.977835. 
  2. ^ a b c d e f Akalın Eryavuz, Şebnem (1997). "Hatuniye Medresesi". TDV İslâm Ansiklopedisi. 16. İstanbul. s. 503. ISBN 978-975-389-427-2. 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023. 
  3. ^ "Hatuniye Medresesi - Karaman". Türkiye Kültür Portalı. 24 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023. 
  4. ^ Güleç Korumaz, S. Armağan; Ayhan, Hatice Mirac (2020). "Yeniden kullanılamayan anıtsal bir yapı: Karaman Hatuniye Medresesi". IDA: International Design and Art Journal. 2 (1): 124-136. ISSN 2687-5373.