Helene Kasırgası (2024)

Helene Kasırgası, Amerika Birleşik Devletleri'nin Güneydoğu kısmında geniş alanda etki gösteren büyük, yıkıcı ve ölümcül bir tropikal siklondu. Florida'nın Büyük Bend bölgesini vuran kayıtlardaki en güçlü kasırga, 2017'den sonraki Amerika Birleşik Devletleri için en ölümcül ve 2005'ten sonraki ABD anakarasındaki en ölümcül kasırgadır. 2024 Atlantik kasırga sezonunun sekizinci adlandırılmış fırtınası, beşinci kasırgası ve ikinci büyük kasırgası olan Helene, Eylül ayı ortalarında Batı Karayip Denizi'nde Orta Amerika girdabı olarak bilinen geniş bir alçak basınç alanı içinde kademeli olarak gelişti. 24 Eylül'de Yucatán Yarımadası'na yaklaşırken güçlenerek tropikal fırtınaya dönüştü ve Ulusal Kasırga Merkezi kasırga olarak kategorilendirilerek Helene adı verildi.

Helene Kasırgası'nın Big Bend bölgesi (solda) ve Helene'nin 26 Eylül'de Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan görülen radar döngüsü (sağda).

Uygun koşullarla birlikte siklon kademeli olarak yoğunlaşarak 25 Eylül'de bir kasırga haline geldi. Helene, ertesi gün Meksika Körfezi'ni geçerken daha belirgin ve hızlı bir yoğunlaşma yaşaı ve 26 Eylül akşamı Kategori 4 şiddetine ulaştı. 26 Eylül günü geç saatlerde Florida'nın Big Bend bölgesinde, Perry şehri yakınlarında 140 mil/saat (220 km/saat) maksimum hızdaki sürekli rüzgarla en yüksek şiddetinde karaya ulaştı. Helene, 27 Eylül'de Tennessee üzerinde post-tropikal bir siklona dönüşmeden önce etkisi zayıflayarak hızla iç kesimlere doğru ilerledikten sonra 29 Eylül'de dağılmadan önce eyalet üzerinde durdu.

Helene'in karaya ulaşmasından önce, Florida ve Georgia valileri, kıyı boyunca çok yüksek fırtına dalgası ve Atlanta'ya kadar iç kesimlerde kasırga kuvvetleri de dahil olmak üzere beklenen önemli etkiler nedeniyle acil durum ilan etti. Helene'in hızlı hareketi nedeniyle bölgenin daha iç kesimlerini kapsayan kasırga uyarıları yapıldı. Fırtına, özellikle Kuzey Karolina'nın batısı, Tennessee'nin doğusu ve Virginia'nın güneybatısında yağışlar sebebiyle sel felaketleri yaşandı ve çok sayıda hortum oluştu. Helene Kasırgası sebebiyle gerçekleştiği açıklanan 200'den fazla ölüm, onu 2017'deki Maria Kasırgası'ndan sonra ABD'yi etkileyen en ölümcül kasırga ve 2005'teki Katrina Kasırgası'ndan sonra Amerika Birleşik Devletleri kıtasını vuran en ölümcül kasırga haline getirmiştir.

Meteorolojik olarak gelişimi

Saffir-Simpson kasırga ölçeğine göre fırtınanın ve şiddetinin takibini gösteren harita

17 Eylül'de, Ulusal Kasırga Merkezi (NHC), Batı Karayip Denizi'nde tropikal siklogenez potansiyeline dikkat çekti. Tropikal bir siklonun gelişimi için elverişli koşullar, Orta Amerika girdabının (geniş bir muson alçak basınç sistemi) ve doğu Pasifik Okyanusu'ndan batı Karayip Denizi'ne kadar uzanan büyük ölçekli siklonik akışı güçlendiren Madden-Julian Salınımı'nın etkileşimiyle ortaya çıktı. Birkaç gün sonra, 22 Eylül'de Batı Karayipler'de geniş bir alçak basınç alanı oluştu. Sistem tropikal siklon gelişimi için elverişli bir ortamdan geçerken, siklonla ilişkili sağanak yağışlar ve gök gürültülü fırtınalar giderek yoğunlaştı. Sistemin karaya yönelik yakın tehdidi nedeniyle sistem, 23 Eylül'de Potansiyel Tropikal Siklon Dokuz olarak tanımlandı. Ertesi gün, Hava Kuvvetleri Yedek Kasırga Avcıları uçağı, sistemin uçuş seviyesinde 52 mph (84 km/s) rüzgar ürettiğini tespit etti ve kasırga merkezinin daha iyi tanımlanmasını sağladı. NHC bu verilere göre sistemi 15:00 UTC'de Tropikal Fırtına Helene olarak tanımladı. Sistem güçlenmeye devam ederek NOAA ile Hava Kuvvetleri Rezervi Kasırga Avcıları, Helene'deki maksimum rüzgarların 80 mph (130 km/sa) hıza çıktığını tespit etti. Sonuç olarak, NHC sistemi 15:00'da kasırga seviyesine yükselttikten sonra kasırga, 23 Eylül'de Kuzeye dönerek Meksika Körfezi'ne girdi. Batısındaki üst seviyedeki bir çukur ve Güneydoğu Amerika Birleşik Devletleri açıklarında bulunan yüksek basınç sırtı, siklonun ABD Körfez Kıyısı'na doğru yönlenmesini sağladı. Çok büyük bir sistem olan Helene, NHC tahmin edilen fırtına yarıçaplarının "benzer enlemlerde kasırga boyutunun yüzde 90'lık diliminde" olduğunu belirtti.

Florida Ulusal Muhafızları, Helene'in ardından Keaton Beach, Florida'daki hasarı temizlerken.

Helene, geniş boyutu ve batısındaki daha kuru havanın bir miktar sürüklenmesi nedeniyle bir süre yoğunluğunu sabit tuttuktan sonra hızla toparlanarak 26 Eylül sabahı erken saatlerde - düşük orta seviye rüzgâr makası, yüksek bağıl nem değerleri ve Loop Akıntısı yakınında 30 °C'yi (86 °F) aşan deniz yüzeyi sıcaklıklarının (SST'ler) yardımıyla - giderek daha iyi tanımlanan bir göz gelişti ve hızlı bir şekilde yoğunlaşmaya başlayarak 12:00 UTC'de Kategori 2 yoğunluğuna ulaştı. Hızla güçlenen Helene, 18:25 UTC'de Hurricane Hunters tarafından büyük bir kasırga, dört saat sonra da Kategori 4 kasırga olarak tespit edildi. Kasırga o gece en yüksek yoğunluğuna ulaşarak 140 mil/saat (220 km/saat) maksimum sürekli rüzgar ve 938 milibar (27. 70 inHg) ile 27 Eylül günü saat 3:10 UTC'de Aucilla Nehri merkezinin doğusunda, Perry, Florida'nın yaklaşık 10 mil (16 km) batı-güneybatısında karaya ulaşarak Florida'nın Büyük Bend bölgesini vurdu. Bu kasırga, bölgeyi vuran kasırgalar arasında günümüze kadar kaydedilen en güçlü kasırga oldu.

Fırtına iç kesimlere doğru ilerledikçe hızla zayıfladı ve ertesi gün 05:00 UTC'de Georgia'ya ulaştığında Kategori 2 kasırgaya dönüştü. Birkaç saat sonra gücü daha da zayıflayarak doğu orta Georgia üzerinde tropikal fırtına haline geldi. Ardından geçen birkaç saat sonra ise Kentucky-Tennessee sınırı yakınlarında, Cookeville, Tennessee'nin NE'sinde de zayıflayarak tropikal depresyon haline geldi. Kasırga, hızlı şekilde post-tropikal bir siklona dönüşerek 29 Eylül'de dağıldı.

Dış bağlantılar

• Ulusal Kasırga Merkezi'nin Kasırga Helene ile ilgili danışma arşivi