Vikipedi

Herzendice

Herzendice ya da Herzenice (Tatça: هرزندی، هرزنی) Tatçanın İran'ın Doğu Azerbaycan eyaletinin kuzey kesimlerinde konuşulan bir lehçesidir.[3][4][5][6] Azerbaycan dilinin bölgeye yayılmasından sonra nesli tükenen kuzeybatı İran dili Eski Azerice'den türemiştir.[7] İranolog dil bilimci W. B. Henning ise Herdendicenin Talışça ve Zazacanın her ikisiyle de birçok ortak özellik taşıdığını tespit edip Herzendiceyi Talış dili ve Zaza dili asında konumlandırmıştır.[8]

Herzendice
هرزندی، هرزنی
TelaffuzHerzendi, Herzeni
Bölgeİran
Dönem2021[1]
Dil ailesi
Hint-Avrupa
  • İran
    • Batı İran dilleri
      • Kuzey Batı İran dilleri
Dil kodları
ISO 639-3hrz
Glottologharz1239  Harzani[2]

Coğrafi dağılım

değiştir

Herzendice, kalan 30,000'den az konuşanıyla tehlike altındaki dillerden biri olarak tanımlanmıştır.[9] İran'ın kuzeyinde, Türkiye sınırına yakın Galin Qayah, Babratein ve Dash Harzand gibi bölgelerde konuşulmaktadır.[10] Dil İran tarafından tanınan azınlık dilleri arasında yer almadığı için devlet desteği almamaktadır.[11]

Dil bilgisi

değiştir

Herzendice, diğer kuzeybatı İran dilleri gibi ergatif dil bir dildir.

Herzendice sayılar şu şekildedir:[12]

1. i 11. doh-o-i 21. vist-o-i 40. t͡ʃel
2. de 12. doh-o-de / dozde 22. vist-o-de 50. pind͡ʒe
3. here 13. doh-o-here 23. vist-o-heri 60. ʃeʃt
4. t͡ʃö 14. doh-o-t͡ʃö / t͡ʃördæ 24. vist-o-t͡ʃö 70. hæftö
5. pind͡ʒ 15. doh-o-pind͡ʒ / puzæ 25. vist-o-pind͡ʒ 80. hæʃtö
6. ʃoʃ 16. doh-o-ʃoʃ 26. vist-o-ʃoʃ 90. soj-i-doh-kim
7. hoft 17. doh-o-hoft 27. vist-o-hoft 100. soj / sæ
8. hæft 18. doh-o-hæft / hæʒdæ 28. vist-o-hæft 200. de sæ
9. nov 19. doh-o-nov 29. vist-o-nov 1000. hæzo
10. doh 20. vist 30. si 2000. de-hæzo

Okuma listesi

değiştir
  • Kārang, A. A. 1954: ''Tāti va Harzani''. Tabriz: Esma'il Va'ezpur.
  • Korn, A. 2009: "Western Iranian Pronominal Clitics." In: ''Orientalia Suecana LVIII''.
  • Mortazavī, M. 1954: "Noktei cand az zabān-e harzani." In: ''NDATabriz'' 6, 304-314.
  • Mortazavī, M. 1963: "Fe‘l dar zabān-e harzani." In: ''NDATabriz'' 15, 61-97.
  • Stilo, D. 1981: "The Tati Language Group in the Sociolinguistic Context of Northwestern Iran and Transcaucasia." In: ''Iranian Studies'' 14.3/4, 137-187.
  • Zokā, Y. 1957: "Gūyeš-e Galin-Qaye: 'Harzandi'." In: ''Farhang-e Irānzamin''.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Harzani | Ethnologue". Ethnologue. 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2024. 
  2. ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, (Ed.) (2017). "Harzani". Glottolog 3.0. Jena, Germany: Max Planck Institute for the Science of Human History. 
  3. ^ Kārang, A. A. 1954: Tāti va Harzani. Tabriz: Esma’il Va’ezpur.
  4. ^ "Hening Tati". 
  5. ^ Tati Language (An Introduction), Professor Ehsan Yarshater.
  6. ^ Tati group (Tati-Talyshi); Donald Stilo (1981)
  7. ^ Karimzadeh, J. 1994: "The Verbal Constructions in Azari (Harzani Dialect)." Master's thesis, Tarbiat Modarres University.
  8. ^ Henning, Walter Bruno (1955). The Ancient Langauge of Azerbaijan (İngilizce). Austin & Sons. ss. 174-175. 
  9. ^ Harzani at Ethnologue (17th Edition, 2014)]
  10. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; karimzadeh2 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  11. ^ Harzani 2 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at Languages of the World (LLOW)
  12. ^ [1] 2 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at Eugene Chan's Catalog of the World's Numeral Systems
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Herzendice&oldid=33901683" sayfasından alınmıştır