Hikâye aracı
Hikâye aracı tek amacı anlatının ilerlemesini sağlayan veya altarnetif olarak hikâyedeki bölümlerde zorluklar çıkmasına sebep olan, hikâyedeki nesne veya karakterlere verilen addır. Hikâyedeki, okuyucuyu rahatsız edebilen veya aşırı şaşırtan, yapmacık ya da keyfi olarak oluşturulmuş kurgusal bölümler okuyucunun güven derecesini azaltabildiği gibi iyi hazırlanmış bir kurgu veya kendiliğinden ortaya çıkan karakter ya da bölümler okuyucu tarafından kabul görüp hatta tahmin edilebilir. Hikâye araçları bu kurguların oluşmasını sağlayan baş etkenlerdir.[1]
Hikâye araçlarına örnekler
değiştir
Özellikle fantezi türü olmak üzere birçok hikâye türü nesne veya nesneleri büyük güçlere sahip şekilde sergilerler. Genellikle hikâyeyi sürükleyen etki bu nesnenin kahraman tarafından karşıt kişiden önce bulunması ve bu gücün kötülük yerine iyilik amaçlı kullanılması olmaktadır. Eğer nesne karşıt kişi ise bu sefer de bu karakteri yok etme amaçlı bir kurgu kurulabilir. Bazı durumlarda hikâye aracı olan nesnenin yok edilmesi karşıt kişinin de yok edilmesini sağlayacaktır. Indiana Jones film serilerinde, Jones genellikle mistik eserlerin peşinde koşmaktadır. Kristal Kafatası Krallığı'nda Kristal Kafataslarını, Son macera'da Kutsal Kase'yi aramaktadır.
Hikâye aracı kavramı, Arap gecelerinin binbir gece masallarından olan ve arkeolojik keşif üzerinde seyahat eden bir grubu anlatan Pirinçten Şehir ile Orta Çağa kadar uzanmaktadır.[2] Sahra Çölü'ne yapılan yolculuk bir keresinde Süleyman'ın Cin'i tuzağa düşürebilmek için kullandığı pirinç gemisini bulabilmek adına yapılır.[3]
Harry Potter serilerinin birçoğunda da hikâye için bir araç kullanılmıştır. Örneğin Harry Potter ve Felsefe Taşı'nda Harry Hogwarts da özel güçleri olan büyülü bir taş olduğuna inanır. Lord Voldemort'un vücudunu geri kazanabilmesi için bu taşa ihtiyacı vardır ve kurgu boyunca Harry taşı Voldemort'dan önce bulup onun geri dönüşünü engellemeye çalışır.
J. R. R. Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi romanında da özel güçleri olan bir yüzüğü yok etme çalışmaları tüm roman boyunca hikâye için kullanılan başlıca araç olmuştur.
Kaynakça
değiştir- ^ Nick Lowe. "The Well-tempered Plot Device". 15 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2011.In normal usage, when people talk of a plot device they mean something in the story that's just a little bit too obviously functional to be taken seriously.
- ^ Hamori, Andras (1971). "An Allegory from the Arabian Nights: The City of Brass". Bulletin of the School of Oriental and African Studies. 34 (1). Cambridge University Press. ss. 9-19 [9]. doi:10.1017/S0041977X00141540.
- ^ Pinault, David (1992). Story-Telling Techniques in the Arabian Nights. Brill Publishers. ss. 148-9 & 217-9. ISBN 9004095306.
Dış bağlantılar
değiştir- http://tvtropes.org/pmwiki/pmwiki.php/Main/PlotDevice7 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.