Holikaçukça

Holikaçukça
Holikaçukça
Doogh Qinag
Ana dili olanlar	Amerika Birleşik Devletleri (Alaska)
Konuşan sayısı	2012 yılında tükendi (tarih gerekli)
Dil ailesi	Denesey Na-Dene Eyak-Atabask Atabask Kuzey Holikaçukça;
Yazı sistemi	Latin (Kuzey Atabask varyantı)
Dil kodları
ISO 639-2	ath
ISO 639-3	hoi

Holikaçukça ya da Holikaçuk dili (kendilerince Doogh Qinag,^[1] İngilizce Holikachuk language, Holikachaket,^[2] Hologochakat,^[2] Dishkaket language), ABD'nin Alaska eyaletinde yaşayan Holikaçuklar tarafından konuşulan Atabask dillerinden yok olmak üzere olan Kızılderili dilidir.

Önceleri orta Alaska'daki Innoko Nehri kıyısındaki Holikachuk köyünde konuşulan dil, günümüzde köy halkının 1962 yılında Yukon ırmağının yukarısındaki Grayling köyüne taşınmasıyla burada da konuşulmaya devam etmiş. Aynı gruptan Değinakça (Digenegh Qinag) ile Koyukonca arası bir dildir. Dil bilimi açısından Koyukoncaya yakın olsa da konuşanları sosyal açıdan Değinaklara çok benzer. Uzun yıllar ayrı bir dil olarak kabul görmeyen Holikaçukça, ancak 1973 yılında Michael E. Krauss'un çalışmasıyla dikkatleri üzerine çekmiştir. Aynı araştırmacının 2007 yılındaki çalışmasına göre 180 kişilik Holikaçuk Kızılderililerinin (kendilerince Doogh Hit’an) 5'i anadillerini konuşabiliyor. Alaska Yerli Dil Merkezine göre 180 kişilik nüfustan 5 kadarı anadillerini konuşabiliyor.^[3] Holikaçukçayı akıcı biçimde konuşan en son kişi olan Wilson “Tiny” Deacon 2012 Mart ayında ölünce dil de tükenmiş oldu.^[4]

Örnekler

dina insan, kişi
qinag dil
dayonh şef
digiłtthal ağaçkakan
dił kan
migidiggiz keman
sos davul
too su
xiggux kar kazı
łoogg balık
łoogg dood mininh iligh Kasım ayı (harfiyen: 'yılanbalıklarının geldiği ay')
giggootth balık pulu
q'oon' balık yumurtası
nathdlod Kızılderili dondurması (Indian ice-cream)

Ayrıca bakınız

Alaska Yerli Dil Merkezi

Kaynakça

^ Beth R. Leonard (2007), Deg Xinag oral traditions: reconnecting indigenous language and education through traditional narratives 26 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., a thesis presented to the Faculty of the University of Alaska Fairbanks, May 2007
^ ^a ^b Frederica De Laguna, Norman Reynolds, Dale DeArmond (1995), Tales from the Dena: Indian Stories from the Tanana, Koyukuk, & Yukon Rivers
^ "Alaska Native Language Center : Alaska Native Languages / Population and Speaker Statistics". 9 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2012.
^ ICTMN Staff. "Alaska Native Language Loses Last Fluent Speaker." 22 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Indian Country Today Media Network. 18 Apr. 2012. Web. 19 Apr. 2012.

Dış bağlantılar

https://web.archive.org/web/20170719184958/http://www.uaf.edu/anlc/languages/hk/
http://www.subsistence.adfg.state.ak.us/TechPap/tp289.pdf5 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (2005)
Bertha Rock, Kalgguy / Fox^{[ölü/kırık bağlantı]}, 1985

[1] Beth R. Leonard (2007), Deg Xinag oral traditions: reconnecting indigenous language and education through traditional narratives 26 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., a thesis presented to the Faculty of the University of Alaska Fairbanks, May 2007

[refLaguna-2] Frederica De Laguna, Norman Reynolds, Dale DeArmond (1995), Tales from the Dena: Indian Stories from the Tanana, Koyukuk, & Yukon Rivers

[refAnlcpop-3] "Alaska Native Language Center : Alaska Native Languages / Population and Speaker Statistics". 9 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2012.

[ICTMN-4] ICTMN Staff. "Alaska Native Language Loses Last Fluent Speaker." 22 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Indian Country Today Media Network. 18 Apr. 2012. Web. 19 Apr. 2012.

[1]

[2]

[3]

[4]