Hristiyanlıkta oruç
Kutsal Kitap’taki oruç kavramı, yiyecek ve içecekten hem kısmi hem de tamamıyla uzak durmayı kapsıyordu. 2. Sam 12:17 orucun anlamı: ‘ekmek yememek’, Levililer 16:19 da ‘kendi nefsini köreltmektir’, İbraniler için oruç belirli koşullarla ilişkilendirildi. Örneğin; Yas (1. Sam 31:13) savaşta yenildikten sonra (1. Sam 7:6), tehlike anında (Hakimler 20:21), tövbe anında (Yoel 1:14).
Hristiyanlar için uygulama yetkisi İsa'nın kendi örneği ve öğretisidir (Matta 6:16; Markos 2:20).
Erken çağlarda oruç özellikle Çarşamba ve Cuma günleri et ile perhizi yapılırdı (Didache).
İskenderiyeli Klement ve Tertullianus Mesih İsa'nın ölümü ve çilesini uygun bir şekilde anılması için Cuma günleri oruç tutulması gerekliliğini açıkladılar.
400 yılları civarında Batı Kilisesi'nde Çarşamba orucu, gün batımından başlayıp Pazar günü ayin kutlamasının başlangıcına kadar Cumartesi gününün yerini aldı.
Oruç günleri ve perhiz zamanla değiştirildi. Doğu kilisesinde perhiz yalnız et ile değil aynı zamanda süt, yumurta, peynir ve tereyağ gibi hayvansal ürünlerle ilgilidir. Ne Batı kiliselerinde ne de Doğu kiliselerinde balık ve yumuşakçalar et olarak düşünülmediği için yasak değildir.
Hristiyanlar her zaman oruç tutmaya davet edilmişlerse de oruç ve perhiz manastır yaşamından daha da önemli bir boyuttur. Oruç keşişler tarafından şeytanları defetmek ve şeytanların ayartmalarına karşı en iyi silah olarak kullanılmıştır.
Batı Kiliselerinde
değiştirBatı kiliselerinde (Katolik, Anglikan, Lutheryan ve bazı Protestan kiliselerinde) Hristiyanlar İsa'nın 40 gün çölde oruç tutmasına karşılık gelen 40 gün oruç tutmaya davet edilirler (Luka 4:1-2). Kül Çarşambası Ayni ile başlar (Paskalya'dan önce 44 gün - Geleneksel Batı kiliselerinde Pazar günleri oruç günü olarak sayılmaz), Oruç dönemi/Büyük Perhiz Paskalya günü ile son bulur.
Doğu Kiliselerinde
değiştirDoğu kiliselerinde (Rum Ortodoks, Ermeni, Süryani Kiliselerinde) Paskalya'dan önceki 4 haftaya ek olarak, oruç diğer 3 dönemi vardır: Kutsal Havariler orucu (16 Haziran'dan 28 Haziran'a kadar), Bakire Meryem'in orucu (1 Ağustos'tan 14 Ağustos'a kadar) ve Noel öncesi orucu (15 Kasım'dan 24 Aralık'a kadar). Doğu kiliselerinde oruç ve perhiz günleri çok sayıdadır.
Günümüzün Oruç Anlayışı
değiştirKatolik ve Ortodoks Kiliseleri'nde hem bireysel hem de cemaat olarak uygulamalar yapılmaktadır ve katı oruç kuralları artık uygulanmamaktadır. Oruç artık esas olarak gönüllülük esasına dayalı olarak anlaşılmaktadır. Niyet esastır. Bu bir adak, kendi başına yaşayan bir fedakarlık unsurdur.
Oruç, duaya vurgu ve yoğunluk verir. Özellikle Tanrı için açlığı ve O'nun iradesini ifade eder. Yaradılışın iyiliğini, bazı faydalarından yararlanmanın geçici olarak teslim olmasıyla ortaya koyar ve bu nedenle her zaman bir şükran unsuru içerir. Oruç Hristiyan öğretinde özellikle açgözlülük günahına karşı bir imandır.
Ayrıca bakınız
değiştirKaynakça
değiştir- ^ New Catholic Encyclopedia - Second Edition (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. ss. 632 - 634 Cilt 5 ISBN 0-7876-4009-3.
- ^ The Encyclopedia of religions. Mircea Eliade (İngilizce). Macmillan Publishing Company. 1987. ss. 286-290 Cilt 5 ISBN 0-02--909740-1.
- ^ Dictionary of Christian spirituality. Gordon S. Wakefield (İngilizce). SCM Press LTD London. 1983. s. 148.