Hulusi Fuad Tugay
Ahmed Hulûsi Fuad Tugay (1890, İstanbul - 21 Mayıs 1967, İstanbul), Müşîr Deli Fuad Paşa'nın oğlu olan Çerkes asıllı Türk tıp doktoru, asker ve diplomat.
Yaşamı
değiştir1890 yılında İstanbul'da doğdu. Tam ismi Ahmed Hulûsi Fuad Tugay'dır. Müşir Deli Fuad Paşa'nın oğludur.[1] I. Dünya Savaşı yıllarında Galiçya Cephesi'nde çarpışan Osmanlı ordusu askerlerinin sağlık ve haberleşme ile ilgili sorunlarını halletmek ve durumu organize etmek için Genelkurmay Başkanlığı tarafından Viyana'da müfettiş olarak gönderildi.[2] Bu cepheseki sorunlar ve Osmanlı askerlerinin durumu hakkında bir rapor hazırladı.
Mısır Kralı I. Faruk'un kuzeni olan ve ilk Türk kadın ressamlarından Emine Düriye Hanım ile 1921 yılında evlenmiştir.[3]
Diplomasi kariyeri
değiştirHariciye'de çalıştığı yıllarda Kopenhag, Tokyo, Nanking, Tiran, Madrid, Lizbon, Çunking, Bükreş ve Kahire gibi şehirlerde vazifesini elçi ve büyükelçi olarak görev yaptı. 1925 yılında Japonya nezdindeki ilk Türk temsilci ve 1929 yılına kadar görevde kaldı.[4] Son görev yeri olan Mısır'a da hem ailesinin bağlantısı hem de Bükreş'teki diplomatik misyonda övgüdeğer bir dönem geçirmiş olması etkili oldu. 1952 yılındaki Mısır Devrimi sonrası Hür Subaylar Hareketi ile mesafeli bir iletişim kurdu. Cemal Abdül Nâsır ile yaşadığı ve Tugay Olayı olarak bilinen olay neticesinde Mısır'da persona non grata ilan edilmiştir.[5] Bu olay neticesinde Türkiye Cumhuriyeti tarihinde persona non grata ilan edilen ilk diplomat olmuştur.
Hakkında
değiştir1972 yılında Prof. Dr. Bedii Nuri Şehsuvaroğlu'nun yazdığı biyografik eser olan "Hekim bir siyasimizin portresi Büyükelçi Dr. A. Hulusi Fuad Tugay" başlıklı bir kitap hazırlanmıştır.
Kaynakça
değiştir- ^ "Ottoman Imperial Diplomacy, p.139". 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2017.
- ^ "Birinci Dünya Savaşında Osmanlı Ordularının Galiçya Cephesi'ne Gönderilmesi ve Cephe Gerisinde Yaşananlar". 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2017.
- ^ "'Mısır'da darbe' denince Fuad Tugay'ı hatırlayalım!". 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017.
- ^ "Türkiye Cumhuriyeti Tokyo Büyükelçiliği". 12 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2017.
- ^ "Kahire'deki unutulmuş skandal". 12 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2017.