Inukai Tsuyoshi

Japon politikacı ve Japonya başbakanı

Inukai Tsuyoshi (犬養 毅, Inukai Tsuyoshi) (d. 20 Nisan 1855 - ö. 15 Mayıs 1932), Japon politikacı ve başbakan. Suikast sonucu öldürülmesiyle II. Dünya Savaşı öncesi dönemde Japonya'da parlamentoya dayalı hükûmetler uygulaması son bulmuştur.

Inukai Tsuyoshi
29. Japonya Başbakanı
Görev süresi
10 Ekim 1931 - 15 Mayıs 1932
Hükümdar Shōwa
Yerine geldiği Osachi Hamaguchi
Yerine gelen Takahashi Korekiyo (geçici)
Kişisel bilgiler
Doğum 20 Nisan 1855(1855-04-20)
Niwase-mura, Gayō-gun, Bicchū (bugünkü Okayama), Japonya
Ölüm 15 Mayıs 1932 (77 yaşında)
Sugamo Hapishanesi, Tokyo, Japonya
Partisi Rikken Kaishintō (1882–1894)
Chūgoku İlerici Partisi (1894–1896)
Shimpotō (1896–1898)
Kenseitō (1898–1910)
Rikken Kokumintō (1910–1922)
Kakushin Kulübü (1922–1924)
Rikken Seiyū Kai (1924–1932)
Çocuk(lar) Inukai Takeru
Bitirdiği okul Keio Üniversitesi
İmzası

Meslek yaşamına bir gazete muhabiri olarak başladı. Yandaşı olduğu demokrat siyaset adamı Ōkuma Shigenobu başkanlığındaki hükûmette eğitim bakanı oldu (1898). Ardından Rikken Kokumin Tō (立憲国民党 / Meşrutiyetçi Ulusal Parti) adlı yeni bir siyasi parti kurdu. 1913'te, Başbakan Katsura Tarō'nun baskıcı yönetimine karşı düzenlenen kitlesel protesto gösterilerine önderlik ederek Katsura'nın başbakanlıktan istifa etmesinde önemli rol oynadı. Katsura'nın istifasıyla, hükûmet üyelerinin Japon Parlamentosu'nda (Kokkai) çoğunluğa sahip partiler tarafından seçilmesi yolunda önemli bir adım atılmış oldu.

1922'de Kakushin Kurabu (革新倶楽部 / Reform Kulübü) adlı bir başka siyasi parti kuran Inukai, ertesi yıl ulaştırma bakanı olarak yeniden hükûmete girdi. Ama 1924'te hükûmetten ayrılarak Japonya'nın en büyük siyasi partisi Rikken Seiyū Kai (立憲政友会 / Meşrutiyetçi Siyaset Dostları Derneği)na katılması, koalisyon hükûmetinin dağılmasıyla sonuçlandı. 1929'da Rikken Seiyū Kai'nin başkanlığına seçildi.

1931'de Japon birliklerinin Çin Cumhuriyeti'nin Mançurya'daki eyaletlerini işgal etmeleri, II. Dünya Savaşı sırasında Pasifik bölgesinde çıkacak çatışmaları hazırlayan olayların ilki oldu. Hükûmetin bu olay nedeniyle istifa etmesi üzerine başbakanlığa getirildi. Japon ekonomisinin içinde bulunduğu bunalımı aşmak amacıyla, ilk iş olarak Japon parasını altın standardı sisteminden çıkardı. Bu kararın ardından ekonomide yaşanan ihracat patlaması, Japonya'nın Büyük Bunalım'ı aşarak ekonomisini yeniden canlandıran ilk ülke olmasında belirleyici rol oynadı.

Ordunun yönetime el koymak için düzenlediği çeşitli girişimlere var gücüyle karşı koydu. Çin Cumhuriyeti hükûmetiyle görüşmelerde bulunmak üzere bu ülkeye bir temsilci yollamaya hazırlandığı ve ordunu etkinliklerini denetim altına almak için çeşitli girişimlerde bulunduğu bir sırada, aşırı milliyetçi deniz subaylarının düzenledikleri bir darbe girişimi (15 Mayıs Olayı) sırasında öldürüldü.

Kaynakça

değiştir