Vikipedi

Isidor Isaac Rabi

Amerikalı fizikçi (1898 – 1988)
(Isidor Rabi sayfasından yönlendirildi)

Isidor Isaac Rabi (/ˈrɑːbi/; doğum adıyla Israel Isaac Rabi, 29 Temmuz 1898 – 11 Ocak 1988), manyetik rezonans görüntülemede (MRI) kullanılan nükleer manyetik rezonansı keşfetmesiyle 1944'te Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan Amerikalı bir fizikçiydi. Aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri'nde mikrodalga radarında ve mikrodalga fırınlarda kullanılan boşluk magnetronu üzerinde çalışan ilk bilim insanlarından biriydi.

Isidor Isaac Rabi
1944'te Rabi
Başkan'ın Bilim Danışma Komitesi Başkanı
Görev süresi
1956-1957
Başkan Dwight D. Eisenhower
Yerine geldiği Lee DuBridge
Yerine gelen James Killian
Kişisel bilgiler
Doğum Israel Isaac Rabi
29 Temmuz 1898(1898-07-29)
Rymanów, Galiçya, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu
(günümüzde Polonya)
Ölüm 11 Ocak 1988 (89 yaşında)
New York Şehri, ABD
Defin yeri Riverside Mezarlığı (Saddle Brook, New Jersey)
Evlilik(ler)
Helen Newmark (e. 1926)
Çocuk(lar) 2
Bitirdiği okul
Kariyeri
DalıFizik
Çalıştığı kurumlar
TezKristallerin temel manyetik duyarlılıkları hakkında (1927)
Doktora
danışmanı		Albert Potter Wills
Doktora öğrencileri
İmza
Ödülleri

Galiçya'nın Rymanów kentinde geleneksel bir Polonyalı-Yahudi ailede doğan Rabi, bebekken Amerika Birleşik Devletleri'ne geldi ve New York'un Lower East Side bölgesinde büyüdü. 1916'da Cornell Üniversitesi'ne elektrik mühendisliği öğrencisi olarak girdi ancak kısa süre sonra kimyaya geçti. Daha sonra fizikle ilgilenmeye başladı. Çalışmalarına Columbia Üniversitesi'nde devam etti ve burada belirli kristallerin manyetik duyarlılığı üzerine yaptığı tezle doktora unvanını aldı. 1927'de Avrupa'ya gitti ve burada zamanın en iyi fizikçilerinin çoğuyla tanıştı ve çalıştı.

1929'da Rabi Amerika Birleşik Devletleri'ne döndü ve burada Columbia ona fakülte pozisyonu teklif etti. Gregory Breit ile birlikte Breit-Rabi denklemini geliştirdi ve Stern-Gerlach deneyinin atom çekirdeğinin özelliklerini doğrulamak için değiştirilebileceğini öngördü. Atomların manyetik momentini ve nükleer dönüşünü ayırt etmek için nükleer manyetik rezonansı kullanma teknikleri, ona 1944'te Nobel Fizik Ödülü'nü kazandırdı. Nükleer manyetik rezonans, nükleer fizik ve kimya için önemli bir araç haline geldi ve bundan sonra manyetik rezonans görüntülemenin geliştirilmesi, onu tıp alanı için de önemli hale getirdi.

II. Dünya Savaşı sırasında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Radyasyon Laboratuvarı'nda (RadLab) ve Manhattan Projesi'nde radar üzerine çalıştı. Savaştan sonra Atom Enerjisi Komisyonu Genel Danışma Komitesi'nde (GAC) görev yaptı ve 1952'den 1956'ya kadar başkanlık yaptı. Aynı zamanda Savunma Seferberlik Dairesi ve ordunun Balistik Araştırma Laboratuvarı'nın Bilim Danışma Komitelerinde (SAC'ler) görev yaptı ve Başkan Dwight D. Eisenhower'ın Bilim Danışmanı'ydı. 1946'da Brookhaven Ulusal Laboratuvarı'nın kuruluşunda yer aldı ve daha sonra Amerika Birleşik Devletleri'nin UNESCO delegesi olarak 1952'de CERN'in kurulmasında görev aldı. Columbia 1964'te üniversite profesörü unvanını oluşturduğunda, bu pozisyonu alan ilk kişi Rabi oldu. 1985 yılında özel bir kürsüye ismi verilmiştir. 1967 yılında öğretmenlikten emekli olmuş ancak bölümde aktif olarak görev yapmış ve ölümüne kadar Fahri Profesör ve Özel Öğretim Görevlisi unvanını taşımıştır.

İlk yılları

değiştir

Israel Isaac Rabi, 29 Temmuz 1898'de, o zamanlar Avusturya-Macaristan'ın bir parçası olan ama günümüzde Polonya olan Rymanów, Galiçya'da Polonyalı-Yahudi Ortodoks bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Doğduktan kısa bir süre sonra babası David Rabi Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti. Küçük Rabi ve annesi Sheindel, birkaç ay sonra David'e katıldı ve aile, Manhattan'ın Lower East Side bölgesinde iki odalı bir daireye taşındı. Aile evde Yidiş konuşuyordu. Rabi okula kaydolduğunda Sheindel adının Izzy olduğunu söyledi ve bir okul yetkilisi bunun Isidor'un kısaltması olduğunu düşünerek bunu onun adı olarak kaydetti. Bundan sonra bu onun resmi adı oldu. Daha sonra antisemitizme tepki olarak adını Isidor Isaac Rabi olarak yazmaya başladı ve profesyonel olarak I.I. Rabi adıyla tanındı. 1903 doğumlu kız kardeşi Gertrude de dahil olmak üzere çoğu arkadaşı ve ailesi onu yalnızca soyadıyla tanıyordu. 1907'de aile, bir bakkal dükkanı işlettikleri Brownsville, Brooklyn'e taşındı.[1]

Rabi çocukluğunda bilimle ilgileniyordu. Halk kütüphanesinden ödünç aldığı bilim kitaplarını okuyup kendi radyo setini kurdu. Radyo kondansatörünün tasarımıyla ilgili ilk bilimsel makalesi, ilkokuldayken Modern Electrics dergisinde yayınlandı.[2][3] Kopernik günmerkezliliği hakkında okuduktan sonra ateist oldu. Anne ve babasına "Her şey çok basit" dedi ve ekledi, "Tanrı'ya kimin ihtiyacı var?"[4] Ailesiyle uzlaşmak amacıyla evde düzenlenen Bar Mitzvah töreninde elektrik ışığının nasıl çalıştığına dair Yidiş dilinde bir konuşma yaptı. Brooklyn'deki John Jay Eğitim Kampüsü'ne gitti ve buradan 1916'da mezun oldu.[5] Aynı yılın ilerleyen aylarında Cornell Üniversitesi'ne elektrik mühendisliği öğrencisi olarak girdi ancak kısa süre sonra kimyaya geçti. 1917'de Amerika'nın I. Dünya Savaşı'na girişinden sonra Cornell'deki Öğrenci Ordusu Eğitim Birliği'ne katıldı. Bitirme tezi için manganezin oksidasyon durumlarını araştırdı. Haziran 1919'da Bilim Lisansı derecesini aldı ancak o dönemde Yahudiler kimya endüstrisinde ve akademideki istihdamın büyük ölçüde dışında tutulduğundan herhangi bir iş teklifi almadı. Kısa bir süre Lederle Laboratuvarları'nda çalıştı, ardından muhasebeci olarak çalıştı.[6]

Eğitim

değiştir

Rabi 1922'de mezun kimya bölümü öğrencisi olarak Cornell'e geri döndü ve bir de Fizik alanında çalışmaya başladı. 1923'te Hunter okulunda yaz okulu öğrencisi olan Helen Newmark ile tanıştı. Flört etmeye başladılar ve Rabi yöneticiliğini Albert Willis'in yaptığı Kolombiya Üniversitesindeki çalışmasına Newmark eve döndüğünde de ona yakın olmak için burada devam etti. Rabi 1924 Haziranında NewYork'un City College'ında yarı zamanlı öğretmen olarak iş aldı. Uzmanlık alanı manyetizma olan Willis Rabi'ye doktora tezini sodyum buharının manyetik duygunluğu üzerine yazmasını önerdi. Bu konu Rabi'ye hitap etmiyordu; fakat William Lawrence Bragg Kolombiya'da Tutton'un tuzları adı verilen bazı kristallerin elektrik duygunluğu hakkında seminer verdikten sonra o da bu kristallerin manyetik duygunluğu üzerine araştırma yapmaya karar verdi. Daha sonra Willis Rabi'yi yönetici yaptı.

Kristallerin manyetik rezonanslarını ölçme ilk önce büyüyen kristalleri kapsıyordu ve sıklıkla ortaokul öğrencilerinin gerçekleştirdiği basit bir prosedürdü. Kristaller iç yapıları farklı merkezlere sahip yüzeyleri olan bölümlere ustaca ayrılarak dikkatlice hazırlanmak ve manyetik alana karşılık olarak titizlikle ölçülmek zorundalardı. Rabi, kristalleri büyürken daha basit bir metoddan esinlenen James Clerk Maxwell'in 1873'te yayınladığı A Treatise on Electricity and Magnetism isimli kitabı okudu. Kristali, manyetik duygunluğu iki manyetik kutup arasında çeşitlenebilen torsiyon dengeli bir çözeltiye katılmış camyününe indirdi. Mıknatıs böyle bir kristalle karşılaştığında onun düzenini bozmaksızın açılıp kapanabiliyordu. Bu yeni yol eskilerine göre hem çok daha az iş gerektirdi hem de daha kesin sonuçlar üretti. Rabi On The Principal Magnetic Susceptiblities of Crystals başlıklı tezini 16 Temmuz 1926'da Physical Review isimli gazeteye gönderdi. Sonraki gün de Helenle evlendi. Bildiri metodu kendi kristal araştırmalarında kullanan Kariamanickam Srinivasa Krishnan tarafından okunmasına rağmen akademik camiada çok fazla destekçi bulmadı. Bunun üzerine Rabi çalışmasını yayınladığı kadar aslında destekçiye de ihtiyacı olduğunu anladı.

Diğer birçok genç fizikçi gibi, Rabi de Avrupa'daki önemli gelişmeleri yakından takip ediyordu. Onu kuantum mekaniğinin geçerliliğine ikna eden Stern-Gerlach deneyini görünce şaşkına döndü. Ralph Kronig, Mark Zemansky ve diğerleriyle birlikte Scrödinger denklemini genişletmek için yola çıktı ve bu tür mekanik sistemlerin enerji evrelerini buldu. Problem hiçbirisinin sonucu veren ve yarı diferansiyel olan ikinci derece denklemi çözememesiydi. Rabi, cevabı 19 yy. matematikçisi Carl Gustav Jacob Jacobi tarafından yazılan bir kitapta buldu. Denklem Jacobi'nin sonuç bulduğu hipergeometrik denklem formundaydı. Kronig ve Rabi sonuçlarını yazıp 1927'de bu sonuçları yayınlayacak olan Physical Review'a gönderdiler.

Avrupa

değiştir

Rabi, 1927 Mayısında Barnard bilim kuruluna atandı ve 1927 Eylülünden 1928 Haziranına kadar $ 1,500 (2015 ekonomisinde +20,365) kazandı. Rabi Avrupa'da çalışmak için 1 yıllığına City College'den ayrılma izni için başvuruda bulundu. Reddedilince de istifa etti. Erwin Schrödinger için çalışmayı umduğu Zürih'e varınca iki Amerikan bilim insanıyla tanıştı. Bunlar Julius Adams Stratton ve Linus Pauling idi. Schrödinger'in Berlin'deki Friedrich Wilhelm Üniversitesi'nin teorik enstitüsüne atanmış olduğunu için buradan ayrılıyor olduğunu öğrendiler. Böylece Rabi Scrödinger'le çalışmak yerine Münih Üniversitesi'nde Arnold Sommerfeld ile birlikte iş aramaya karar verdi. Münih'te Howard Percy Robertson ve Edward Condon isimli iki Amerikalı daha buldu. Sommerfeld Rabi'yi doktora sonrası öğrencisi olarak aldı. Bu sırada Rudolf Peierls ve Hans Bethe de Sommerfeld ile çalışıyordu; ancak üç Amerikalı özellikle birbirlerine çok yakın oldular.

Willis'in önerisi üzerine Rabi, Werner Heisenberg'ün kuantum mekaniği üzerine bildiri sunacağı British Association for the Advancement of Science'ın 97. yıldönümü toplantısı için Leeds'e gitti. Ardından, Niels Bohr için çalışmaya gönüllü olduğu şehre, Kopenhag'a, gitti. Bohr tatildeydi; ama Rabi doğruca moleküler hidrojenin manyetik duygunluğunu hesaplamak üzere çalışmaya gitti. Bohr, Ekim'de döndükten sonra Rabi ve Yoshio Nishia'nın işlerine Wolfrang Pauli ile Hamburg Üniversitesinde devam edecekleri şekilde ayarlamalar yaptı.

Pauli ile çalışmak için Hamburg'a gelmesine rağmen Rabi burada Otto Stern'ü buldu. Otto Stern, isimleri Ronald Fraser ve John Bradshaw olup İngilizce konuşan iki doktora sonrası öğrencisi ile çalışıyordu. Onlarla arkadaş oldu ve Stern'e 1943 yılında Fizik dalında Nobel Ödülü kazandıracak olan moleküler ışın deneylerine merak saldı. Araştırmaları müdahale etmenin ve net bir ölçüm yapmanın zor olduğu düzensiz manyetik alan içerdi. Rabi, bu düzensiz manyetik alanlar yerine geliş açısında moleküler ışınlı düzenli manyetik alan kullanma fikrini öne sürdü. Böylece atomlar prizmadan geçen ışık gibi yön değiştireceklerdi. Bunu kullanmak ve daha net sonuçlar elde etmek kolaydı. Stern'in cesaretlendirmesiyle ve Taylor'un da desteğiyle, Rabi bu düşüncesini hayata geçirmeyi başardı. Stern'in önerisi üzerine elde ettiği sonuçlar hakkında Şubat 1929'da yayınlanan Nature dergisine mektup yazdı. Bu yazısını Zeitschrift für Physik dergisinde Nisan ayında yayınlanan Zur Methode der Ablenkung von Molekularstrahlen başlıklı yazı takip etti.

Bu sırada Barnard üyeliğinin süresi dolmuştu, Rabi ve Helen Rockefeller Derneğinden aldıkları aylık $182 ile geçiniyorlardı. Heisenbergle çalışmayı umdukları Leipzig için Hamburg'dan yola çıktılar ve Rabi New York'lu Robert Oppenheimer isimli bilim insanıyla buluştu. Bu buluşma uzun süren arkadaşlığın başlangıcı olacaktı; fakat Heisenberg 1929 Mart'ında Amerika turu yapmak üzere ayrıldı. Bu nedenle Rabi ve Oppenheimer, Pauli'nin fizik profesörlüğü yaptığı Zürih Federal Teknoloji Enstitüsü'ne gitmeye karar verdiler. Rabi'nin fizik eğitimini bu alanda çalışan uzman fizikçilerle (Paul Dirac, Walter Heitler, Fritz London, Francis Wheeler Lomis, John vonNeumann, John Slater, Leo Szilard ve Eugene Wigner) tanışması zenginleştirdi.

Moleküler Işın laboratuvarı

değiştir

26 Mart 1929'da Rabi Kolombiya'dan yıllık $3000 maaş ile okutmanlık teklifi aldı. Kolombiya Üniversitesi Fizik bölümü dekanı George Pegram istatistiksel mekanik ve kuantum fiziğinin yeni konuları hakkında ileri düzey dersler verecek teorik fizikçi arıyordu. Bunun üzerine Heisenberg Rabi'yi önerdi. Bu sırada Helen hamile olduğu için Rabi'nin düzenli bir işe ihtiyacı vardı ve bu iş NewYork'taydı. İş teklifini kabul etti ve Ağustos'ta Birleşik Devletlere geri döndü. O zamanlarda Kolombiya'daki tek Yahudi fakülte üyesi oldu.

 
Atom fizikçileri Ernest O. Lawrence (solda), Enrico Fermi (ortada), and Isidor Rabi

Rabi öğretmen olarak etkileyici değildi. Leonard Lederman bir dersinden sonra Rabi'nin bahsetmiş olduğu şeyi denemeleri ve anlamaya çalışmaları için öğrencilerini kütüphaneye gönderirdi. Irving Kaplan Rabi ve Harold Urey'i gördüğü en kötü öğretmen olarak oyladı. William Nierenberg Rabi'yi basit ve rezil bir öğretmen olarak görürken, Norman Ramsey Rabi'nin derslerinin oldukça berbat olduğunu düşünüyordu; ama öğretmen olarak eksiklikleri olmasına rağmen yarattığı etki büyüktü. Birçok öğrenciye kariyerlerini fizik alanında sürdürmeleri konusunda ilham verdi ve o öğrencilerin bazıları ünlü fizikçiler oldu.

Rabi'nin ilk kızı, Helen Elizabeth, Eylülde doğdu. İkinci kızı Margaret Joella da 1934'te dünyaya geldi. Rabi'nin öğretme görevi ve ailesi arasında araştırma için çok az zamanı vardı. Bu yüzden Kolombiya'daki ilk yıllarında hiç bildiri sunmadı; yine de asistan profesörlüğe atandı. Akabinde 1937'de profesör oldu.

Rabi özel ışın deneylerine 1931'de geri döndü. Gregory Breit ile işbirliği içinde Breit-Rabi denklemini geliştirmdi ve Stern-Gerlach deneyinin atom çekirdeğinin özelliklerini doğrulayacak şekilde değiştirilebileceğini öngördü. Sonraki adım ise bunu gerçekleştirmekti. Victor W. Cohen'in yardımıyla Kolombiya'da moleküler ışın aparatı tasarladı. Onların amacı sodyumun çekirdek döngüsünü saptamayı umdukları güçlü bir manyetik alan yerine zayıf bir manyetik alan sağlamaktı. Eğer çekirdek döngüsü varsa manyetik alanın ışınları (2l + 1)e ayıracağı tahmin edildi. Deney yürütülürken sodyumun çekirdek döngüsünün 3/2 oranında olduğunu gösteren 4 ışın keşfedildi.

Rabi'nin Moleküler Işın laboratuvarı, doktorası için lityum üzerine çalışan Sidney Millman dahil olmak üzere birçok kişiyi etkilemeye başladı. laboratuvardan etkilenen diğer kişi de sodyum çekirdeğini anlamanın çok zor olduğuna inanan Jerold Zachariasti. Jerold Zacharias en basit elementin hidrojen olduğunu öne sürdü. Hidrojen dötaryumun izotopu 1934'te bu çalışması için Kimya dalında Nobel Ödülü alan Urey tarafından 1931'de Kolombiya'da yenice keşfedilmişti. Urey Rabi'ye ödül sermayesinin yarısını Moleküler Işın laboratuvarı için bağışlayarak ona bir de bu şekilde yardım etti. Kariyerlerine Moleküler Işın laboratuvarında başlayan bilim adamları Norman Ramsey, Julian Schwinger, Jerome Kellogg ve Polykarp Kuschtu. Rabi, kadınlardan bilim insanı olacağına inanmadığından bu kişilerin hepsi erkekti. Onun hiçbir zaman doktora yapan veya tamamlayan bayan öğrencisi olmadı ve bayanların fakültelerde çalışmasına da karşıydı.

C. J. Gorter'in önerisiyle grup, salınımlı ortam kullanmaya yöneldi. Bu nükleer manyetik rezonans yönteminin temeliydi. 1937'de, Rabi, Kusch, Millman ve Zacharias LİCI, LİF ve dilithium içeren moleküler ışınlı farklı lityum izotoplarının manyetik hareketini ölçmek için bu yöntemi kullanıyordu. Hidrojen için bu yönteme başvurduklarında bir proton hareketinin hemen hemen 2.785 olduğunu buldular. (Bu sonuç +0.02 veya - 0.02 miktarında değişkenlik gösterebilir) Dötronun hareketi ise 0.855 çekirdek manyetonuydu. Rabi, sonuçların dötronun manyetik bir kuadrupol olduğu gösterdiğini dile getirdi. Rabi, molekül ışın manyetik rezonansını saptama yöntemi yarattığı için 1944'te Fizik dalında Nobel ile ödüllendirildi.

II. Dünya Savaşı

değiştir
 
John Randall and Harry Boot tarafından geliştirilen orijinal oyuklu magnetron

1940 Eylülünde İngiliz Tizard delegeleri oyuk manyetronu, manyetik alanla elektron akımı etkileşimini kullanan mikrodalgalar üreten yüksek güçlü bir alet de dahil olmak üzere Amerika'ya birçok yeni teknoloji getirdi. Bu, radarı değiştiren yüksek güçlü alet, Amerikalıların teknoloji önderi olmak konusunda çok düşünüp taşındıklarını kanıtladı. Ulusal Güvenlik Araştırma Komitesinden Alfred Lee Loomis radar teknolojisini geliştirmek için Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde yeni bir laboratuvar kurmaya karar verdi. Radyasyon laboratuvarı ismi Berkeley Radyasyon laboratuvarına hem övgü hem de sıradanlık mahiyetinde seçilmişti. Loomis, Le DuBridge'in laboratuvarı işletmesi onu için üye yaptı.

Loomis ve DuBridge fizikçileri Ekim'de MIT'de düzenlenen Uygulamalı Nükleer Fizik konferansında yeni laboratuvar için enstitüye aldırdı. Gönüllülerin arasında Rabi de vardı. Başvurusu çok güvenli bir yerde tutulmak zorunda olacak kadar gizli olan manyetron hakkındaki çalışma üzerineydi. Radyasyon laboratuvarında çalışan bilim adamları 6 Ocak 1941'de üretilecek olan mikrodalga radar seti üretmeyi ve Mart'a kadar Douglas A-20 Havoc'ta bir prototip kurmayı kafalarına koymuşlardı ve gerçekleştirdilier. Teknolojik engeller giderek aşılıyordu; çalışan bir mikrodalga radar seti üretildi. Manyetron, dalga boyunda 150 cm'den ilk önce 10 cm'e sonra da 3 cm'e kadar düşüşe izin vermesi için geliştirildi. laboratuvar, denizaltıları, atış kontrol sistemi olan SCR- 584 radarını ve geniş çaplı radyo naigasyon sistemi olan LORAN'ı saptamak için yerden gökyüzüne kadar kontrol sağlayan radar geliştirmeye başladı. Rabi'nin teşviğinde yine onun sorumluluğu altında Radyasyon laboratuvarının bir kolu Kolombiya'ya taşındı.

1942'de Oppheimer Rabi ve Robert Bacher'i Los Alamos'ta yeni ve gizli bir proje üzerinde çalışmaya davet etti. Rabi ve Bacher ise Oppheimer'i askeri laboratuvar için tasarladığı planın işe yaramayacağına ikna ettiler; çünkü bilimsel bir girişimin sivil bağlantılı olması gerekiyordu. Plan değiştirildi ve askeri laboratuvar Savaş Departmanıyla yapılan kontrato üzerine Kaliforniya Üniversitesi tarafından işletilen sivil laboratuvara dönüştürüldü. Nihayetinde Rabi hala batıya gitmemiş ama Manhattan Projesine danışman olarak çalışmayı kabul etmişti. 1945 Temmuzunda Trinity testine katıldı. Trinity üzerine çalışan bilim adamları testin üzerinden bahis havuzu kurdular. Patlamanın ne kadar kilotonda olacağını tahmin ediyorlardı. Tahminler sıfır ile 45 kiloton TNT eşdeğerliği arasında çeşitleniyordu. Rabi iddia ortamına geç vardı ve tek kalan 18 kilotonu bulup aldı. Kaynak maskesini takarak Ramsey ve Enrico Fermi ile sonuçları bekledi. Patlama 18.6 kiltonda olmuştu, Rabi bahsi kazandı.

Sonraki Hayatı

değiştir

1945'te Rabi Amerikan Fizik Öğretmenleri Birliğince Floyard K. Richtmyer onuruna düzenlenen Richtmyer Anma Konferansı verdi. Burada atomların manyetik rezonanslarının saat esas alınarak kullanılabileceğini öne sürdü. William L. Laurence bunu Cosmic Pendulum' for clock planned başlığı altında New York Times gazetesi için yazdı. Çok öncesinde Zacharias ve Ramsey zaten atom saati yapmıştı. Rabi manyetik rezons konusundaki araştırmalarını sadece 1960'a kadar aktif olarak sürdürdü; fakat ölümüne kadar konferans ve seminerlere katılmaya devam etti.

Rabi, Enrico Fermi ile iki tane Nobel ödülü kazandığı ve on bir tane daha ödül kazanacağı 1945-1949 yıllarında Kolombiya Fizik bölümünü yönetti. Yedi fakülte çalışanı (Polykarp Kusch, Willis Lamb, Maria Goeppet-Mayer, James Rainwater, Norman Ramsey, Charles Townes ve Hideki Yukawa), bir araştırma görevlisi (Aage Bohr), bir misafir öğretim görevlisi (Hans Bethe), bir doktora öğrencisi (Leon Lederman) de onunla birlikte çalıştı. Kolombiya 1964 Üniversite Profesörleri oylamasında Rabi çok iyi bir pozisyondaydı. Bu onun araştırmayı ya da öğretmeyi seçmek konusunda özgür olduğu anlamına geliyordu. 1967'de öğretmenlikten emekli oldu; ama Üniversite Onursal Prof. ve Kıdemli Eğitmen unvanını koruyarak ölümüne kadar bölümde aktif olarak çalışmaya devam etti. Bu kıdem koltuğuna 1985'te onun ismi verildi.

Manhattan Projesi ulusal laboratuvarlar ağıydı; ancak bu laboratuvarlardan hiçbirisi doğu yakasında değildi. Rabi ve Ramsey NewYork'taki bir grup üniversiteyi kendi ulusal laboratuvarı için lobiye bağladılar. O zamanlar MIT'de olan Zacharias bunu duydu ve MIT ve Harvard'da onlara rakip bir grup kurdu. Rabi, yeni ulusal laboratuvarla aynı görüşte olan Groves ile tartışmalar yaşadı. Dahası, Manhattan Projesinin hâlen ödeneği varken yeni bir otorite meydana çıktığında savaş dönemi organizasyonlarının aşamalı olarak durdurulacağı umuluyordu. Birkaç pazarlıktan ve Rabi ile diğerlerinin lobileştirmesinden sonra iki grup Ocak 1946'da bir araya geldi. Sonunda dokuz üniversite (Columbia Üniversitesi, Cornell Üniversitesi, Harvard Üniversitesi, Johns Hopkins Üniversitesi, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü, Princeton Üniversitesi, Pennsylvania, Rochester ve Yale Üniversitesi) buluştu ve Brookhaven Ulusal laboratuvarında kurulan Manhattan Projesiyle değişmiş olan kontratoyu Atomik Enerji Komitesiyle imzalandı.

Rabi Edoardo Amaldiye Brookhaven'in Avrupalıların imrenebileceği bir model olduğunu söyledi. O, bilimi ilham verici ve savaştan sonra hâlen yaralarını sarmakta olan Avrupa'yı birleştirici bir yol olarak gördü. 1950'de UNESCO'ya Birleşmiş Devletler delegesi olduğunda ayağına bir fırsat gelmişti. Floransa'daki Palazzo Vecchio'da 1950 Haziranında gerçekleşen UNESCO toplantısında bölgesel laboratuvarlar kurulmasını talep etti. Bu çabaları meyve verdi; 1952'de on bir ülke temsilcisiyle CERN'i kurmak için bir araya geldi. Rabi; Heisenberg, Amaldi ve daha birçoklarından başaısı için tebrik mektubu aldı. Çevçeveletip ofisinin duvarına astığı mektup vardı.

Atomik Enerji Komisyonu tarafından oluşturulan 1946'nın Atomik Enerji Anlaşması komisyona bilimsel ve teknik konular önerecek dokuz kişilik Genel Danışma Komisyonu sağladı. Rabi Aralık 1946'da atananlardan biriydi. GDK 1940'lı yılların sonlarında büyük ölçüde söz sahibiydi; ancak 1950'lerde GDK hidrojen bombasının geliştirilmesine oybirliğiyle reddetti. Rabi diğer birçok üyeden de ileri giderek atom bombasına teknolojik konularda olduğu kadar ahlaki olarak karşı duruşta da Fermiye katıldı. Rabi daha sonra şöyle söyledi:

“ Truman’ı baskıya boyun eğdiği için asla affetmedim. Bunun ne demek olduğunu tek kelimeyle anlamadı. İşin doğrusu Başbakanlığından sonra bile hala Rusların bombaları olduğuna 1949’da inanmıyordu. İnanmadığını dile getirdi. Ona göre nasıl yapacağımızı bile bilmediğimiz bir vakitte tek seferde hidrojen bombası yapacağımız dünyaya geçmiş olmak yapılabilen en kötü şeylerden biriydi. „

Oppenheimer, 1952'de süresi dolunca GDK'ya tekrar atanmadı ve yöneticiliğe 1956ya kadar hizmet vermek üzere Rabi geçti. Rabi daha sonra Oppenheimer adına Atomik Enerji Komisyonu'nun 1954'te tartışmalı güvenlik duruşmasına tanıklık etti. Çoğu şahit Oppenheimer'ı destekledi; ama hiçbirisi Rabi kadar etkin değildi:

“ Bu bana Oppheimer’in başardığı şeyi başaran bir adama karşı bu çeşit sürecin talep edildiği tarz bir şeymiş gibi gelmedi. Burada gerçek pozitif bir kayıt var. A bombasına ve tüm serilere sahibiz. Daha ne istiyorsunuz? Yoksa deniz kızlarını mı? „

Rabi, 1952'de Savunma Mobilizasyonu Ofisininin Bilim Danışma Komitesi üyeliğine atanarak 1956'dan 1957'ye kadar buranın buranın yöneticiliğini yaptı. Bu süre Sputnik krizi ile çakışıyordu. Başkomutan Dwight Eisenhower Rusların uydu başarısına karşılık bir Amerikan cevabı bulmak üzere 15 Ekim 1957'de BDK ile buluştu. Eisenhower'ı Kolombiya Üniversitesinin kendisinden sonraki başkanı olarak bilen Rabi bir dizi teklif sunarak konuşan ilk kişiydi. Tekliflerinin arasında başkan güncel öneri olabilmesi için komiteyi sağlamlaştırmak vardı. Bu gerçekleştirildi ve BDK birkaç hafta sonra Başkomutanın Bilim Danışma Komitesi oldu. Rabi de Eisenhower'ın Bilim Danışmanı oldu. Rabi 1956'da denizbilimden nükleer silahlar konusuna kadar tartışmanın olduğu Project Nobska anti deniz altı savaşı konferansına katıldı. Rabi yazılım mühendisliği teriminin bulunduğu dönemlerde NATO Bilim Komitesine Amerikan temsilci olarak hizmet etti. Burada görev yaparken, birçok yazılım projesinin ertelenmesinden duyduğu üzüntüyü dile getirdi. Bu tekrar baş gösteren tartışmalar yazılım mühendisliği üzerine verilen ilk konferansta organize olmuş çalışma grubunun oluşumuna neden oldu.

Rabi hayatı boyunca Nobel ödülünün yanı sıra pek çok onur ödülü de aldı. Bunlar: İngiliz Krallığı'ndan The King's Medal for Service in the Cause of Freedom, Officer in the French Legion of Honor, the Medal for Merit, the Niels Bohr International Gold Medal, the Atoms for Peace Award, Amerikan Fizik Öğretmenleri Derneği'nden The Oersted Medal, Franklin & Eleanor Roosevelt Enstitüsinden the Four Freedoms Award, Ulusal Bilim Akademisi'nden Sciencesthe Public Welfare Medal ve Ulusal Bilim Derneği'nden the Vannevar Bush Award ödülleridir. 1950'de başkanlığını üstlendiği, Amerikan Fiziksel Toplum'un, Ulusal Bilim Akademisi'nin, Amerikan Felsefi Toplum'un, Amerikan Bilim ve Sanat Akademisi'nin üyesiydi. Japon ve Brezilya Bilim Akademilerine üyeliğiyle uluslararası alanda tanındı ve 1959'da İsrailde Weizmann Bilim Enstitüsi'nin yönetim kurulu üyesi oldu.

Rabi 11 Ocak 1988'de Riverside Drive, Manhattan'daki kendi evinde kanserden öldü. Son günlerinde fizikçileri onu çığır açan manyetik rezonans araştırmalarından geliştirilmiş olan manyetik rezonans görüntülemeyi kullanarak muayene ederken Rabi bu dokunaklı mükemmel başarısıyla anımsandı. “Kendimi makinanın içinde gördüm. Çalışmamın bu noktaya geleceğini hiç tahmin etmemiştim.”, dedi.

Popüler kültüre etkisi

değiştir

Rabi, 1980 yapımı mini televizyon dizisi Oppenheimer'da Barry Dennen tarafından[7] ve 2023 yapımı Oppenheimer filminde David Krumholtz tarafından canlandırılmıştır.[8][9]

Kitapları

değiştir

Notlar

değiştir
  1. ^ Rigden 1987, ss. 17–21.
  2. ^ Rigden 1987, s. 27.
  3. ^ Ramsey 1993, s. 312.
  4. ^ Rigden 1987, s. 23.
  5. ^ Rigden 1987, ss. 27–28.
  6. ^ Rigden 1987, ss. 33–34.
  7. ^ "Barry Dennen". BFI. 1 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2023. 
  8. ^ Collis, Clark (21 Temmuz 2023). "Oppenheimer cast: Who plays who in Christopher Nolan's real-life drama". Entertainment Weekly. 30 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023. 
  9. ^ Moss, Molly; Knight, Lewis (22 Temmuz 2023). "Oppenheimer cast: Full list of actors in Christopher Nolan film". Radio Times. 26 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023. 

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir
 
Vikisöz'de Isidor Isaac Rabi ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Isidor_Isaac_Rabi&oldid=34175110" sayfasından alınmıştır