Japon dövüş sanatları
Japon dövüş sanatları, Japonya'da oluşmuş çeşitli dövüş sanatlarına verilen isimdir. En az üç Japonca terim (budō, bujutsu ve bugei), Türkçe ifade "Japon dövüş sanatları" anlamında değişken olarak kullanılır.
Budō (武道) teriminin kullanımı daha moderndir. Tarihsel olarak terim; fiziksel, ruhani ve moral boyutların benimsendiği ve kişisel gelişim, kendini tamamlama ve kişisel büyümeye odaklanan bir yaşam tarzı için kullanılırdı.[1] Bujutsu (武術) ve bugei (武芸) terimleri, en azından tarihsel olarak budōdan farklı anlamlara gelmektedir. Bujutsu, spesifik olarak dövüş taktik ve tekniklerinin gerçek dövüşte pratik olarak uygulanması anlamına gelmektedir.[2] Bugei, sistematik yörüngelerin rahatlatılması ve resmî öğrenim çevrelerinde yaygınlaştırılması için dövüş taktik ve tekniklerinin uyarlanma ya da düzeltilmesi anlamına gelmektedir.
| Terim | Çeviri |
|---|---|
| budō (武道) | dövüş yolu[3][4][5] |
| bujutsu (武術) | dövüş tekniği alternatif olarak bilim, sanat ya da savaşın yaratılması |
| bugei (武芸) | dövüş sanatı |
Tarih
değiştir
Japon dövüş sanatlarının tarihsel ortaya çıkışı, toplumun diğer üyelerinin silah kullanımıını kısıtlayan samuray ve kast sistemi savaşçı geleneklerinde bulunabilir. Asıl olarak samurayın, silahsız dövüşle beraber birçok silahın kullanımında da usta olması ve dövüş yeteneklerinde mümkün olan en yüksek ustalığa ulaşması beklenirdi.
Genelde dövüş tekniklerinin gelişimi, bu tekniklerde kullanılan aletlere bağlı olarak gerçekleşir. Hızlıca değişmekte olan bir dünyada bu aletlerin de sürekli değişmesi, tekniklerin devamlı olarak yeniden bulunmasını gerektirir. Japonya'nın tarihi kendi içinde bundan biraz farklı. Dünyanın geri kalanıyla karşılaştırılınca Japon aletleri daha yavaş evrildi. Çoğu insan, bu durumun savaşçı kimselerin silahlarında diğer kültürlere nazaran daha derin ustalıklar kazanmasına olanak tanıdığına inanmakta. Yine de bu dövüş sanatlarının öğretilmesi ve çalışılması aslında evrildi. Örnek olarak Orta Çağ'ın başlangıcında ok ve yay çok popülerdi ancak Tokugawa dönemi (MS 1603-1867) sırasında daha az büyük çaplı savaş oldu ve böylece kılıcın kullanımı artarak en prestijli silah hâlini aldı. Japon tarihinde gelişmiş bir akım daha ise toplum zamanla daha fazla katmana bölündükçe dövüşte uzmanlaşılmasının daha yaygınlaşmasıydı.[6]
Japonya'da ortaya çıkan ya da gelişen dövüş sanatları inanılmaz çeşitlidir; sayısız okul ve stilde farklı farklı eğitim aletleri, metotlar ve felsefeler bulunmaktadır. Bununla beraber Japon dövüş sanatları, genellikle Meiji Restorasyonu'ndan (1868) önce ya da sonra var olmalarına göre sırasıyla koryū ve gendai budō adında iki okula ayrılır. Bu iki okul sıklıkla aynı tarihsel çıkış hikâyesini paylaştığı için, iki tarafta da çeşitli tarzlarda dövüş sanatları (jujutsu, kenjutsu ya da naginatajutsu gibi) bulunabilir.
Ayrıca bakınız
değiştirKaynaklar
değiştirHall, David A. Encyclopedia of Japanese Martial Arts. Kodansha USA, 2012. 1568364105 978-1568364100
Kaynakça
değiştir- ^ Green, Thomas (2001). Martial Arts of the World: Encyclopedia. ss. 56-58. ISBN 978-1576071502. 22 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2023.
- ^ Mol, Serge (2001). Classical Fighting Arts of Japan: A Complete Guide to Koryū Jūjutsu. Tokyo, Japan: Kodansha International, Ltd. s. 69. ISBN 4-7700-2619-6.
- ^ Armstrong, Hunter B. (1995). The Koryu Bujutsu Experience in Kory Bujutsu - Classical Warrior Traditions of Japan. New Jersey: Koryu Books. ss. 19-20. ISBN 1-890536-04-0.
- ^ Dreager, Donn F. (1974). Modern Bujutsu & Budo - The Martial Arts and Ways of Japan. New York/Tokyo: Weatherhill. s. 11. ISBN 0-8348-0351-8.
- ^ Friday, Karl F. (1997). Legacies of the Sword. Hawai: University of Hawai'i Press. s. 63. ISBN 0-8248-1847-4.
- ^ Oscar Ratti; Adele Westbrook (15 Temmuz 1991). Secrets of the Samurai: The Martial Arts of Feudal Japan. Tuttle Publishing. ISBN 978-0-8048-1684-7. Erişim tarihi: 11 Eylül 2012.