John Knox
John Knox (İskoçça (Kelt dili); Iain Cnocc; d. y. 1514 - ö. 24 Kasım 1572), bir İskoç bakanı, Reform ilahiyatçısı ve ülkenin Reformunun lideri olan yazar. İskoçya Presbiteryen Kilisesi'nin kurucusuydu. Ayrıca Kalvinist kilisenin kurucusu John Calvin'in öğrencisiydi.
| John Knox | |
|---|---|
.jpg) | |
| Doğum | 1514 Giffordgate, Haddington, İskoçya Krallığı |
| Ölüm | 24 Kasım 1572 Edinburgh, İskoçya Krallığı |
| Defin yeri | St Giles' Katedralı |
| Meslek | Din adamı; Siyasetçi; Yazar |
| Alma mater | Glasgow Üniversitesi; St Andrews Üniversitesi |
| Evlilik | Margery Bowes ve Margaret Stewart |
| Çocuklar | Eleazar Knox; Martha Knox; Margaret Knox; Elizabeth Knox |
Hayatı
değiştirDoğu Lothian, Haddington'da bir sokak olan Giffordgate'de doğan Knox'un St Andrews Üniversitesi'nde eğitim gördüğüne ve noter-rahip olarak çalıştığına inanılıyor. George Wishart gibi erken dönem reformcularından etkilenerek İskoç kilisesinde reform yapma hareketine katıldı. Kardinal David Beaton'ın 1546'da öldürülmesi ve naip Guiseli Meryem'in müdahalesini içeren siyasi olaylara karıştı. Ertesi yıl Fransız kuvvetleri tarafından esir alındı ve 1549'da serbest bırakılarak İngiltere'ye sürgüne gönderildi[1].
Sürgündeyken, İngiltere Kilisesi'nde çalışma izni aldı ve burada İngiltere Kralı VI. Edward'a kraliyet papazı olarak hizmet edecek seviyeye yükseldi. Ortak Dua Kitabı'nın metni üzerinde reform etkisi yaptı. İngiltere'de ilk karısı Margery Bowes ile tanıştı ve evlendi. Mary, İngiltere tahtına çıkıp Katolikliği yeniden kurduğuda Knox görevinden istifa etmek ve ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Knox Cenevre'ye ve ardından Frankfurt'a taşındı. Cenevre'de, Reform teolojisi ve Presbiteryen yönetimi hakkında deneyim ve bilgi kazandığı John Calvin ile tanıştı[1]. Sonunda İskoçya'daki reform kilisesi tarafından kabul edilen yeni bir hizmet düzeni oluşturdu. Frankfurt'taki İngiliz mülteci kilisesinin başına geçmek için Cenevre'den ayrıldı ancak ayinle ilgili anlaşmazlıkları nedeniyle burayı bırakmak zorunda kaldı ve böylece İngiltere Kilisesi ile olan ilişkisini sona erdirdi.
Edinburgh Üniversitesi Miras Koleksiyonu, Knox's Liturgy'nin John Carswell tarafından İskoç Galcesine çevrilmiş bir kopyasına sahiptir. Bu kitap herhangi bir Gal dilinde basılan ilk kitaptır.[2]
Knox, İskoçya'ya döndüğünde İskoç Protestan soylularıyla birlikte İskoçya'da Protestan Reformu'na öncülük etti. Hareket, ülkeyi küçük kızı İskoç Kraliçesi Mary adına yöneten Guiseli Mary'nin devrilmesine yol açtığı için bir devrim olarak görülür. Yeni oluşturulan yenilenmiş kilise Kirk için yeni inanç itirafının ve dini düzenin yazılmasına yardım etti. Beş ciltlik The History of the Reformation in Scotland'ı 1559 ile 1566 yılları arasında yazdı. Mary'nin hükümdarlığı boyunca Protestanların dini lideri olarak hizmet etmeye devam etti. Knox, Kraliçe ile yaptığı görüşmelerde Katolik uygulamalarını desteklediği için onu uyardı. Kocası Lord Darnley'in öldürülmesindeki rolü olduğu iddiasıyla hapse atıldıktan ve onun yerine Kral James VI tahta çıktıktan sonra, Knox açıkça onun idam edilmesini istedi. Son günlerine kadar vaaz vermeye devam etti.
_-_Wishart_Preaching_against_Mariolatry_-_NG_1020_-_National_Galleries_of_Scotland.jpg)
Seçilmiş Çalışmaları
değiştir- St Andrews Kalesi Cemaatine Bir Mektup; İnançla Gerekçelendirme Üzerine Balnaves'in Kısa Bir Özeti ile (1548)
- Ayinin Kurban Edilmesinin Putperestlik Olduğuna Dair Doktrinin Doğrulanması (1550)
- Londra, Newcastle ve Berwick'teki Sadıklara Tanrısal Bir Uyarı veya Öğüt Mektubu (1554)
- Yasal Yargıçlara İtaat İle İlgili Bazı Sorular ve Yanıtları, Henry Bullinger (1554)
- İngiltere'deki Tanrı'nın Gerçeği Profesörlerine Sadık Bir Öğüt (1554)
- Frankfurt on the Maine'deki İngiliz Cemaatinin İşlemleri ve Sorunları Üzerine Bir Anlatı (1554–1555)
- İskoçya Naibi Kraliçe Dowager'a Mektup (1556)
- İskoçya'daki Kardeşlerine Hitap Eden Sağlıklı Bir Danışman Mektubu (1556)
- Cenevre'deki İngiliz Cemaatinde Kullanılan Dualar ve Ayinlerin Hizmet Şekli (1556)
- Kadınların Korkunç Alayına Karşı İlk Trompet Çınlaması (1558)
- İskoçya Naibi Kraliçe Dowager'a Bir Mektup: Yazar Tarafından Artırılmış ve Açıklanmış (1558)
- Piskoposlar ve Din Adamları Tarafından Açıklanan Cümleden Temyiz: İskoçya'nın Soylularına ve Zümrelerine Hitap Eden (1558)
- İskoçya Topluluğuna Hitap Eden Bir Mektup (1558)
- Bir Anabaptist'in Kavilasyonlarına Yanıt Olarak Kader Üzerine (1560)
- İskoçya'da Reformasyon Tarihi (1586–1587)
Notlar
değiştir- ^ a b Hıristiyanlık Tarihi. James Atkinson. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 392 ISBN 975-8318-86-1.
- ^ "Foirm na nurrnuidheadh agas freasdal na sacramuinteadh, agas foirceadul an chreidimh Christuidhe andso sios : Mar ghnathuighear an eagluisibh alban doghradhuigh agas doghlac soisgel dileas dé tareis an fhuar chreidimh dochur ar goul ar na dtarraing as Laidin, & as Gaillbherla in Gaoidheilg le M. Seon Carusuel Ministir Eagluise dé agcriochaibh earragaoidheal darab comhainm easbug indseadh gall, ni héidir le henduine, fundamuint oile do tsuidhiughadh acht anfhundamuint ata ar na suighiughadh I. Iosa Criosd". images.is.ed.ac.uk (İngilizce). 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
Kaynakça
değiştirBirincil kaynaklar
değiştir- Laing, David, (Ed.) (1895), The Works of John Knox, Edinburgh: James Thin, 55 South Bridge, OCLC 5437053.
- James (1829), Diary of James Melville, Edinburgh: Bannatyne Club, OCLC 1697717.
İkincil kaynaklar
değiştir- Jane E.A. (2015), John Knox, Londra: Yale University Press, ISBN 9780300114737.
- Eric (2021), "The Role of John Knox and his Seditious Writings in the Outbreak of the French Wars of Religion", Sedition. The Spread of Controversial Literature and Ideas in France and Scotland, c.1550-1610, eds. John O'Brien and Marc Schachter, Brepols, ss. 109-126.
- Kenneth D. (2004), John Knox: Reformation Rhetoric and the Traditions of Scots Prose, 1490–1570, Oxford: Peter Lang.
- Crawford, "John Knox, Reformation History and National Self-Fashioning", Reformation & Renaissance Review 8, no. 1 (April 2006): 48–66.
- John (2004), My Heart is my Own: The Life of Mary Queen of Scots, Londra: Fourth Estate, ISBN 978-1-84115-752-8.
- Robert M. (1995), "Calvinism and resistance theory, 1550–1580", Burns, J.H. (Ed.), The Cambridge History of Political Thought 1450–1700, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-47772-7.
- Richard G., "John Knox: the Main Themes of His Thought", Princeton Seminary Bulletin 4, no. 2 (1983): 101–112.
- Richard G. (1984), The Mind of John Knox, Kansas: Coronado Press.
- Geddes (1957), The Thundering Scot, Philadelphia: The Westminster Press, OCLC 740182.
- James S. (2004), John Knox: The Faith of John Knox: The Croall lectures for 1960, Glasgow: University of Glasgow.
- Rosalind (2000), John Knox, Edinburgh: Birlinn, ISBN 978-1-84158-091-3.
- Jae-Eun, "John Knox's Doctrine of Predestination and Its Practical Application for His Ecclesiology", Puritan Reformed Journal, 5, 2 (2013): 65–90.
- W. Stanford (1974), Trumpeter of God, New York: Charles Scribner's Sons, ISBN 0-684-13782-8.
- Douglas (2011). Everingham, Kimball G. (Ed.). Magna Carta Ancestry: A Study in Colonial and Medieval Families. 2nd. II. Salt Lake City. ISBN 978-1-4499-6638-6.
- Jasper (1968), John Knox, Oxford: Clarendon Press, OCLC 251907110.
- Fasti ecclesiae scoticanae; the succession of ministers in the Church of Scotland from the reformation. 1. Edinburgh: Oliver and Boyd. 1915..
- Kristen P. (2007), Catholic Queen, Protestant Patriarchy: Mary, Queen of Scots and the Politics of Gender and Religion, Basingstoke: Palgrave MacMillan, ISBN 9781403988355.
- Retha. M. (2006), Mary Queen of Scots, New York: Routledge, ISBN 0-415-29183-6.
Dış bağlantılar
değiştir- John Knox'un Eserlerine Ücretsiz Çevrimiçi Erişim 12 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- John Knox Book on Predestination 27 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Querelle | John Knox 27 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.