Körün Kıssası

Körün Kıssası
Parabel van de blinden
Sanatçı	Pieter Brueghel (baba)
Yıl	1568
Tür	Ahşap üzerine yağlı boya
Boyutlar	86 cm × 154 cm (34 in × 61 in)
Konum	Museo di Capodimonte, Napoli

Körün Kıssası^[1] (Felemenkçe: Parabel van de blinden) veya Körlerin Yürüyüşü,^[2] Hollandalı ressam Pieter Brueghel tarafından 1568'de tuval üzerine tempera ile çizilmiş tablodur. 86 x 154 cm. ebadındaki özgün tablo, Napoli'deki Museo di Capodimonte'de sergilenmektedir. Tablonun birçok kopyasının yapıldığı bilinmektedir. Bunlardan biri, 118 x 168 cm ebadındaki ahşap üzerine yağlı boya ile çizilmiş olan kopyası Paris'teki Louvre'dadır.

Yapı

Tablodan detay: Bu iki körün körlük sebebi (soldakinin korneaları lösemi infiltrasyonu sebebiyle zedelenmiştir, sağdakinin hastalığı amorozistir) tablodaki detaylar sayesinde anlaşılabilrmektedir.

Resimdeki körler grubu, resmin sol üst köşesinden sağ alt köşesine doğru çapraz şeklinde ilerler ve burada birdenbire sonlanır. En soldaki körün ardında bir su kütlesinin yüzeyi görülür. Suyun öte yanında köy evleri vardır. Tablonun sağ üst bölümünü bir kilise kaplar. Brueghel resimde, hızlı bir düşüşün çeşitli evrelerini betimlemiştir. Çukura düşmek üzere olan soldan beşinci kör, resmin izleyicisine doğru bakan tek figürdür. Tabloda oldukça gerçekçi ayrıntılar verilmiştir. Böylece, bazı körlerin körlük sebebi anlaşılabilmektedir: Soldan üçüncü körün korneaları lösemi infiltrasyonu sebebiyle zedelenmiştir, dördüncünün hastalığı amorozistir, beşincinin ise gözleri oyulmuştur.^[3]

Brueghel, farklı birçok rengi tezatlar oluşturacak şekilde kullandığı dans ve düğün resimlerinin aksine bu tabloda, kahverengi, gri ve mavi tonlarından ibaret olan kısıtlı bir renk paleti kullanmıştır.^[4]

İlham

Tablonun ilham kaynağı, Yeni Ahit'te yer alan, körlerin düşüşü hakkındaki meseldir. Matta İncili'nin 15. bölümünde İsa Ferisiler hakkında şöyle der: "Bırakın onları; onlar körlerin kör kılavuzlarıdır. Eğer kör köre kılavuzluk ederse, her ikisi de çukura düşer." (Matta, 15:14). Bu tema Rönesans boyunca farklı ressamlar tarafından birçok farklı şekilde ele alınmış ve resmedilmiştir. Brueghel bu konuyu, yaşadığı dönemin şartları dahilinde ele almış ve resimde dinî bir gönderme yapmakla yetinmiştir.

Resmin yapıldığı dönemdeki durum ve resmin yorumu

Gözleri oyulmuş olan kör ve başucundaki zambak

Rönesans boyunca körler genelde gözleri kapalı olarak çizilmekteydi. Kendi döneminde yaşayan insanları ayrıntı şekilde inceleyen Brueghel, konuyu farklı ele aldı. O dönemde, doğuştan kör olanların yanı sıra, yetersiz hijyenik koşullar ve çeşitli hastalıklar sebebiyle kör kalanlar da vardı. Ressamın 1585 tarihli bir tablosunda, çoğu iyileştirilemez olan 113 farklı göz hastalığı betimlenmişti. Körler genelde sadakalarla hayatta kaldıkları için, yanlarında taşıdıkları sadaka çantaları vardı ve bunlar sokaklarda yaşayan, hasta ve perişan durumdaki kişilerdi. Brueghel de resimlerinde körleri bu şekilde betimledi. Ayrıca, kalvenist öğretiye göre, körlük bir tür cezaydı: Tanrı'nın bu ızdıraba çarptırdığı kişilerin, bu durumu hak ettiğine inanılırdı. Resimde yokuş aşağı ilerleyen grup, önlerindeki çukura doğru gitmekte olduklarından habersizdir. Çukurun üst tarafında, düşmekte olan körün hemen yakınında bir zambak görülmektedir. Zambaklar genelde saflığın ve kurtuluşun simgesidir, ancak Brueghel'in resimde bu zambak ile, körlerin kurtuluşunu ima edip etmediği belli değildir.

Arka plandaki kilisenin resimdeki önemi, sanat tarihçileri arasında tartışma konusudur. Bu konuda üç farklı yaklaşım vardır. Birinci görüşe göre kilisenin özel bir anlamı yoktur ve Brueghel'in birçok resminde olduğu gibi, sadece arka plan nesnesi olarak kullanılmıştır. İkinci görüş kilisenin varlığını, tablonun dinî ilham kaynağı ile birlikte ele alır. Buna göre, kilisenin hemen önündeki neredeyse kurumuş bir dal şeklindeki solgun ağaç, kendini Ferisilerin kılavuzluğuna bırakanın, bir sonuç elde edemeyeceği düşüncesini simgeler. Üçüncü görüşe göre ise, kilisenin resimdeki konumunun ahlaki bir anlamı vardır: Kilise, düşmekte olan iki kör ile, henüz ayaktaki diğer dördünün arasındadır. İlk ikisi için artık kurtuluş yoktur ama diğerleri için umut vardır.

Kaynakça

Rose-Marie ve Rainer Hagen: Meisterwerke im Detail Band 2, Taschen Verlag Köln 2003. ISBN 3-8228-1371-0
Sudhoff, Heinke: Ikonographische Untersuchungen zur Blindenheilung und zum Blindensturz. Ein Beitrag zu Pieter Bruegels Neapler Gemälde von 1568. Bonn 1981.

Kaynak notları

^ de Magalhåes, Roberto Carvalho (2008). "Rönesans". Mini Dev Sanat Kitabı. Alfa. ss. 454-455. ISBN 978-975-297-994-9.
^ "16. yüzyıl Hollandasının gündelik hayatından seçilip bir dahinin fırçasıyle ölümsüzleştirilen güldürü ve dram sahneleri". En Büyük Ressamlar: Bruegel. Doğan Kardeş Yayınları. 1969. ss. 2 - 6.
^ Rose-Marie ve Rainer Hagen –- Pieter Bruegel d. Ä. –- Bauern, Narren und Dämonen, Köln: Benedikt Taschen Verlag GmbH 1999 S. 80
^ Pieter Bruegel d. Ä. –- Bauern, Narren und Dämonen, S. 75

Wikimedia Commons'ta Körün Kıssası ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

[Mini-1] Magalhåes, Roberto Carvalho (2008). "Rönesans". Mini Dev Sanat Kitabı. Alfa. ss. 454-455. ISBN 978-975-297-994-9.

[doğan-2] "16. yüzyıl Hollandasının gündelik hayatından seçilip bir dahinin fırçasıyle ölümsüzleştirilen güldürü ve dram sahneleri". En Büyük Ressamlar: Bruegel. Doğan Kardeş Yayınları. 1969. ss. 2 - 6.

[3] Rose-Marie ve Rainer Hagen –- Pieter Bruegel d. Ä. –- Bauern, Narren und Dämonen, Köln: Benedikt Taschen Verlag GmbH 1999 S. 80

[4] Pieter Bruegel d. Ä. –- Bauern, Narren und Dämonen, S. 75

[1]

[2]

[3]

[4]