Kıbrıslı Türklerin mutfağı
Kıbrıslı Türklerin mutfağı veya Kıbrıs Türk mutfağı Kıbrıslı Türklerin mutfağıdır. Kıbrıslı Türklerin mutfağında, Bizans mutfağında ve Yunan mutfağında görülen zeytinyağlı yemekler ağırlıklı değildir.[1]Osmanlı devletinin Osmanlı-Venedik Savaşı (1570-1573) ve ardından 6 Ağustos 1571 yılında Kıbrıs'ın fethinden ve 7 Mart 1573 Venedik ile yapılan barış anlaşması ile Kıbrıs'ın Osmanlıya bırakılmasından sonra Anadolu'nun farklı yerlerinde yaşayan Türkler göç ederek Kıbrıs'a yerleştirilmiştir.[2] Gelen Türkler yemek kültürlerini de Kıbrıs'a getirmişlerdir. Bu yemek kültürleri coğrafi ve sosyal şartlarla şekillenmiştir. Şekillenen bu mutfak kültürü Rum, Arap ve İtalyan mutfak kültüründen etkilenmiştir.[3]
Yemekler
değiştirÇorbalar
değiştirSebze ve Et Yemekleri
değiştir
- Molehiya yemeği
- Kolakas yemeği
- Şeftali kebabı
- Gulumbra
- Fırın kebabı
- Patates bullez
- Kıbrıs enginarı
- Tavuk dolma
- Gaynanmış gara ot
- Yumurtalı serçe otu
- Çiçeg dolması
- Hostez yemeği (Etli hostes yemeği)
- Mangallo turşusu (Kaz ayağı turşusu)
- Enginar dolması
- Kolokas musaggası (Kolokas musakkası)
- Gömeç yemeği
- Kavrulmuş serçe otu
- Yumurtalı ayrelli
- Aytotoro tavası
- Hellimli bulgur köfdesi (Hellimli bulgur köftesi)
- Sulu hurun kebabı (Sulu fırın kebabı)
- Lefkara tavası
- Etli badedez kebabı (Etli patates kebabı)
- Şiş kebabı
- Hurun magarınası (Fırın makarnası)
- Şiş köfde (Şiş köfte)
- Guru burun kebabı
- Tavuşan lalangısı
Hamur işleri ve kahvaltılıklar
değiştir- Sandüyüç
- Tahınnı
- Çöreg
- Pilavuna
- Gabak böreği
- Kafes
- Peksemet
- Nor böreği
- Hellimli bulla
- Hellim böreği
- Zeytinni bulla
- Gaymaglı sini gatmeri
- Pirohu
- Gavcar mantarı böreği
- Bişi
- Deligli bidda
- Çitlemitli bidda (çitlembikli bitta)
Tatlılar
değiştir
- Gullurikya
- Macun
- Şammali
- Bomba datlısı
- Şamişi
- Sütlü börek
- Gayık pasda
- Bastelli
- Sulu mahallebi
- Pamuk şeker
- Elmalı şeker[4]
- Topak helvası
- Samsı
- Gaymaklı sac katmeri[5]
- Sucug
- Simit helvası
- Köfter
- Egmeg Gadayıfı
- Paluze
- Gollifa
- Sütlaç
- Galombrama [6]
Salata ve meze çeşitleri
değiştir- Bıldırcın turşusu
- Bıldırcın yumurtası turşusu
- Amberibulya (Pulya bağ kuşu) turşusu
- Salyangoz (garavolli) turşusu ve salyangoz (garavolli)
- Ahtabot turşusu
- Girdama turşusu
- Bikla
- Sipya (sipga) turşusu
- Cikla turşusu
- Tahın salatası
- Hellimli keklik
- Çakıstes
- Gappar turşusu
- Haşlanmış börülce
- Tahın limon
- Ayrelli
- Pulya[7]
Diğer Yiyecekler
değiştir
- Pirohu[8]
- Bulgur köftesi
- Gabuklu fısdıg ve fısdıg gunnası
- Pasadembo
- Mücandra pilavı
- Magarına bulli
- Pastırma
- Samerella
- Fırın makarnası
- Kıbrıs dolması (enginar, çiçek vs.)
- Kıbrıs patates köftesi
- Zeytinli hellimli bulla
- Lalangı
- Yahnili makarna
- Katmer
- Bumbar
- El makarnası
- Soğan bastı
- Tatar böreği
Süt ürünleri
değiştir
- Talar peyniri
- Hellim
Kaynakça
değiştir- ^ Beratlı, Nazım (1995). İngiliz dönemi başlarına kadar Kıbrıslı Türklerin tarihi. Galeri Kültür Yayınları. 7 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2024.
- ^ "ZİVANİYA'DAN KAHVEYE KIBRIS TÜRK KÜLTÜRÜNDE İÇECEKLER VE SOSYO-KÜLTÜREL İŞLEVLERİ". SUTAD, Ağustos 2020; (49): 197-209 e-ISSN: 2458-9071. 19 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024.
- ^ Gökbulut, Burak; Yeniasir, Mustafa (22 Aralık 2021). "KIBRIS TÜRK YEMEK KÜLTÜRÜNÜN DEĞİŞİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME". Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi (18): 42-61. doi:10.46400/uygur.980229. ISSN 2458-827X. 12 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024.
- ^ Çavuşoğlu, Mehmet; Çavuşoğlu, Olena (27 Temmuz 2018). "Gastronomi Turizmi ve Kıbrıs Sokak Lezzetleri Üzerine Bir Araştırma". Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi. 2 (Ek1): 637-651. ISSN 2602-3008. 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024.
- ^ Gökbulut, Burak; Yeniasir, Mustafa (22 Aralık 2021). "KIBRIS TÜRK YEMEK KÜLTÜRÜNÜN DEĞİŞİMİ ÜZERİNE BİR İNCELEME". Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi (18): 42-61. doi:10.46400/uygur.980229. ISSN 2458-827X. 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024.
- ^ Çavuşoğlu, Mehmet (31 Ekim 2023). "YÖRESEL CITTASLOW ŞEHİR LEZZETLERİNİN GASTRONOMİ TURİZMİ AÇISINDAN ÖNEMİ: KUZEY KIBRIS ÖRNEĞİ". Gastroia: Journal of Gastronomy And Travel Research. 7 (2): 407-418. doi:10.32958/gastoria.1368959. ISSN 2602-4144. 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024.
- ^ Altun, Özlem; Elidemir, Servet Nasıfoglu (14 Mart 2023). "Kıbrıs Meyhane Lezzetlerinin Gastronomi Turizmi Bağlamında İncelenmesi". Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi. 6 (3): 410-426. doi:10.26677/TR1010.2023.1192. 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2024.
- ^ "YUNAN, TÜRK VE KIBRIS MUTFAKLARININ GASTRONOMİK KÜLTÜREL YANSIMASI" (PDF). Oktay ve Guden / Journal of Gastronomy, Hospitality, and Travel, 4(2) – 2021. 6 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Ocak 2024.