Kızıl siyasi üs
Kızıl siyasi üs, Mao Zedong'un ortaya attığı, şehir merkezlerine uzak kırsal bölgelerde köylüleri örgütleme yoluyla kurulan komün köylerin genel kapitalist rejime baskısını ifade eden terimdir.[1][2] 1949 yılında gerçekleşen Çin Komünist Devrimi'nin ardından Marksist literatüre girmiştir. "Kızıl" ifadesi sosyalizmi sembolize etmesinden ileri gelir.
1931-1937 yılları arasında var olan Çin Sovyet Cumhuriyeti bu kapsamda kurulan bir devlettir. Ayrıca Çin'de günümüzde il düzeyi şehir olan Yan'an da, 1936-1948 yılları arasında kızıl üs olarak kullanılmıştır.[3] Yan'an, hâlen Çinli komünistler tarafından devriminin doğduğu yer olarak kutlanmaktadır.
Hakkında
değiştirMaoculuk düşüncesinde temel öğretilerden biri olan kızıl siyasi üs fikrine göre, köylülerin örgütlenmesi sonucunda ortaya çıkan bu tür siyasi komünist cepheler; ekonomik bakımdan geri, yarı sömürge durumunda olan veya emperyalizmin dolaylı hâkimiyeti altındaki ülkelerde ortaya çıkabilir.[4] Çin Komünist Devrimi'nin lideri Mao Zedong, 1928 yılında bu durumun Çin'de tamamıyla olduğunu ifade etmiştir.[5] Mao; kızıl siyasi üslerin ortaya çıkabilmesi için aynı eserinde belli başlı şartlar öngörmüştür. Bunlar;
- Kızıl üsler, ekonomik yönden geri kalarak yarı sömürge olan ve dolaylı emperyalist bir yönetim altında olan ülkelerde ortaya çıkabilir. Çünkü bu olağanüstü olay (bölgesel Kızıl rejimlerin oluşması ve gelişmesi), yine bir başka olağanüstü olayın varlığı ile, egemen rejimde Beyaz Terör'ün bulunmasıyla gerçekleşebilir.
- Kızıl siyasal üslerin doğduğu yerler işçilerin, köylülerin ve askerlerin daha önce büyük kitleler halinde ayaklandığı yerlerdir. Dolayısıyla güçlü bir kitle temeli olan bu yerlerde Kızıl üsler var olabilir.
- Kızıl üslerin küçük bölgelerde uzun zaman dayanabilmesi, devrimci durumun ülke çapındaki gelişmesine bağlıdır. Eğer ülke çapındaki devrimci durum gelişmeye devam etmez, durgunlaşırsa, küçük Kızıl bölgelerin ömrü de oldukça kısa olacaktır.
- Yeterli güce sahip düzenli Kızıl Ordu veya halk ordusu, Kızıl siyasal iktidarın varlığı için gerekli bir şarttır.
- Proletaryanın öncü partisi olan Komünist Partisi örgütünün güçlü ve politikasının akıllıca tasarlanmış olması gerekir.
Kaynakça
değiştir- ^ Liu, J. Mao's ‘On Contradiction’, (İngilizce) Studies in Soviet Thought, 1971, cilt 11, sayı 2, s. 71-89.
- ^ 时广东. 红色区域内乡村社会变迁的思考--以川陕边办区为例, (Çince) 社会科学研究, 2002, (6), s. 126-132.
- ^ Selden, M. Yan'an communism reconsidered, (İngilizce) Modern China, 1995, s. 8-44.
- ^ Fahlgren, M. Maoism – Its Origins and Outlook, Socialist Register, 1964
- ^ Zedong, M. Seçme Eserler, Pekin Halk Yayınevi, 1960
Dış bağlantılar
değiştir- Mao Zedong: The Establishment of Base Areas12 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Communist Party of Peru: Line of construction of the three instruments of the revolution28 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Kishanji: To establish a liberated area18 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.