Kara Mürsel

Osmanlı'nın ilk kaptan-ı deryası

Kara Mürsel Alp (d. Mürsel Alp), Türk denizci, amiral, Kaptan-ı Derya.

Kara Mürsel
Karamürsel Bey

Savaşlarda gösterdiği kahramanlıklar sayesinde, gözü pek ve cesur anlamında "Kara" unvanıyla anılmıştır. Osmanlı Devleti'nin kuruluş yıllarında büyük gayretler göstermiş, Osmanlı Türkleri'nin ilk amirali, ilk gemi inşaat mühendisi olan Kara Mürsel Bey, Karamürsel'de bir deniz üssü ve tersane kurmuştur. Burada, oluşturduğu "ince donanma"yla denizlerde etkinlik göstermeye başlamıştır. Çektiri sınıfından olan "Karamürsel Gemisi"nin tasarımını yapmıştır (Özdemir, 2004).

Önceleri Karesioğulları'nın hizmetindeydi. Orhan Gazi'nin isteği üzerine, Osmanlı'nın hizmetine girmiştir. 1324 ya da 1326'da Karamürsel'i alarak Osmanlılar'ın İzmit Körfezi'nin güney kıyılarına yerleşmesini sağladı. Fethettiği kasabaya da o dönemdeki geleneğe uyularak onun adı verildi. Kasaba, çevresiyle birlikte kaptanlık sancağı olarak örgütlendi ve yönetime Karamürsel Bey getirildi.

Aşık Paşazade tarihinde Kara Mürsel Bey ile ilgili olarak şu bilgiler verilmektedir: "Karamürsel adında yiğit, cesur bir er vardı. İznikmid'i ona verdiler ve vilayetini tırnar olarak bölüştürdüler. Tımar erlerini, İstanbul'dan çıkan gemiyi incitip, saldırmasınlar diye kenara getirdiler.[1]

Kendi adıyla anılan hafif ve hızlı gemiler geliştirerek bir ince donanma kuran Kara Mürsel Bey, Marmara Denizi'ni denetim altına aldı. Filosuyla körfezin girişini tutarak Bizans'tan İzmit'e deniz yoluyla gönderilen yardımları kesti ve İzmit'in kısa sürede Osmanlılar'ın eline geçmesinde önemli rol oynadı.

Kara Mürsel Bey'in kabri, Karamürsel ilçesinde D-100 İzmit-Bursa karayolu üzerinde bulunmaktadır.

Vasiyeti

değiştir

Osmanlı'nın ilk kaptan-ı deryasının vasiyeti şöyleydi[2]:

"Ölünce beni öyle bir yere gömün ki sırtım dağlara dayansın, kucağıma denizi verin, daima donanma göreyim."

Vasiyeti üzerine kendi adını taşıyan ilçenin çarşısında ve kurmuş olduğu tersanenin arka tarafında bulunan denize bakan bir yamaçtaki kabrinde yatmaktadır (AnaBritannica).

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Aşık Paşazade; Osmanoğullarının Tarihi. (Çeviri ve Aktarım: K. Yavuz, M. A. Yekta Saraç). K Kitaplığı. 2003. s. 96. 
  2. ^ Göze, Ergun (1983). Meşhurların Son Sözleri. İstanbul: Cihan. s. 61. 
  • Özdemir. E., 2004, Kaptan-ı Derya Karamürsel
  • AnaBritannica Ansiklopedisi,' Karamürsel Bey ' maddesi
  • Açıkhava Müzesi Kocaeli Tanıtım Kitabı, 2008

Dış bağlantılar

değiştir