Kara kaplumbağası

Kara kaplumbağası (Testudinidae), karada yaşayan kaplumbağaların genel adıdır. Kara kaplumbağalarına bazen tosbağa denilse de bu ad daha çok mahmuzlu Akdeniz kaplumbağası (Testudo graeca) için kullanılır.

Testudinidae
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Reptilia
Takım: Testudines
Alt takım: Cryptodira
Üst familya: Testudinoidea
Familya: Testudinidae
Batsch, 1788
Tip cins
Testudo

Genel özellikleri

değiştir
 
Almat çiftliğinde habitatında dinlenen bir kaplumbağa

Türkiye de bulunan kara kaplumbağaları çoğunlukla Testudo Graeca Ibera cinsidir (Akdeniz cinsi). Kara kaplumbağaları, diğer kaplumbağaların aksine su kenarlarında yaşamazlar. Hatta çoğu türü çöl ve bozkır gibi kurak bölgelerde yaşar. Besinlerinin %99'u bitkilerden oluşmaktadır. Kara kaplumbağaları genellikle bitki yiyerek beslenir. Ancak bazı türler solucan ve böcek de yiyebilir. Güneşe karşı dönerek durmaktan ve dinlenmekten hoşlanırlar.Kabukları kitin polisakkaritini içerdiği için çok sert ve dayanıklıdır. Kara kaplumbağaları boyutlarına göre değişerek 40 yıl ile 200 yıl arası yaşarlar. Kara kaplumbağaları çok yavaş hareket eder. En fazla 0.17 km hızla koşabilirler. Küçük kaplumbağalarda cinsiyet ayrımı yapılamaz. Genel olarak erkeklerle dişileri ayıran en önemli özellikler; Erkeklerde kuyruk dişilere oranla daha uzun ve kalındır. Karın altı kabuğu erkeklerde daha kuvvetli ve içbükeydir. Erkeklerde ön bacak tırnaklarından bir tanesi dişiyi çiftleşme anında kavrayabilmek için daha uzundur. Hayvanat bahçesi gibi yerlerde erken dönemlerde cinsiyet tayini, kandaki östrojen ve testosteron hormonları seviyelerine bakılarak yapılır. Yumurtayla üreyen bu hayvanların yumurta şekil ve sayıları, yumurtadan yavrunun çıkma süreleri değişiklikler göstermektedir. Yumurtadan çıkma süreleri 2 ile 3 ay arası değişir. Çiftleşme zamanları iklim koşullarına göre değişmektedir. Genelde kaplumbağalar Nisan ayının başından, Mayıs ayının sonuna kadar çiftleşirler. Bu dönemde günlerin uzun olması ve güneş ışığının fazlalığı önemli rol oynamaktadır. Dişiler çiftleştikten sonra spermi 4 yıl kadar bir süre saklayabilirler. Kaplumbağaların yaşamında ısınında çok önemli etkileri vardır. Poikilotermik (vücut ısıları çevre sıcaklığı ile değişir) hayvanlardır. Vücut sıcaklıkları çevre sıcaklığının 0.1-0.2 derece altındadır. Kaplumbağaların sindirim enzimlerinin aktiviteleri 20 - 22 derecenin altında azalmaktadır. Sindirim işlemi yüksek ısıda hızlanmaktadır. Solunum sırasında akciğerlere hava alınması, omuz kaslarının gerilmesi ile göğüs içi hacim genişler daha sonra iç organların basıncı ile hava dışarı atılır .Kaplumbağaların yürümedikleri zaman omuz ve ayaklarının oynaması soluk alma işlemi ile ilgilidir. Kaplumbağaların çenelerinde diş yoktur, dillerini dışarı çıkaramazlar. Gözler parlak ve göz kapakları gelişmiştir. Kulak kepçeleri bulunmamaktadır. Kara kaplumbağalarının ayaklarında beş parmak bulunmaktadır.

Konuyla ilgili yayınlar

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir