Kerkük (il)
| Kerkük ili محافظة كركوك / Muḩāfaz̧a Kirkuk | |
|---|---|
| [[Dosya:{{{görüntü}}}|200px]] | |
| Konum | |
| |
| Sembol | |
| [[Dosya:{{{sembol}}}|75px]] | |
| Bilgi | |
| Yönetim merkezi:: | Kerkük |
| Alan : | 9.679 km² |
| Nüfus(2003): • Nüfus yoğunluğu : |
1.248.000 /km² |
| Kaza sayısı: | |
| Zaman dilimi: | UTC+03.00 |
| -Yaz (Yaz saati uygulaması): | UTC+04.00 |
| Diller: | Türkmence Süryanice Arapça Kürtçe |
Kerkük İli (Arapça: محافظة كركوك/ Muhāfaza Kirkuk) Irak'ın kuzeyinde yer alan, nüfusun çoğunluğunu Araplar, Kürtler ve Türkmenlerin oluşturduğu, yönetim merkezi Kerkük kenti olan ve dört kazaya ayrılan ildir. 28 Mart 2017 tarihinde aldığı meclis onayıyla Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin bir parçası olduğu anlamına gelecek bir kararla, resmi kurumlara Irak Bayrağı'nın yanı sıra Bölgesel Yönetim bayrağının da çekilmesine hükmedildi.[1] 16 Ekim 2017'de Irak ordusu Kerkük'e gece saatlerinde operasyon başlattı ve şehri Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nden tamamen temizledi. Yerel yönetim bayrakları indirildi.[2]
1976'dan 2006'nın ortalarına kadar "kamu malı" anlamına gelen ve çok zengin petrol ve doğalgaz rezervlerinin ulusal mülkiyetine gönderme yapan Tamim (At-Ta'mim) adıyla biliniyordu. Bazı kısımlarının 1976'da komşu Süleymaniye, Diyala ve Selahaddin illerine eklenmesinden önce ise daha büyük bir alanı kapsamakta ve Kerkük İli olarak adlandırılmaktaydı. 2006'nın ortasından sonra ise, bugün de bilinen şekline, sınırları o dönemdeki hâline çevrilmeksizin Baas öncesi dönemdeki bu adlandırılmaya geri dönüldü.
Yönetim
değiştirKerkük kozmopolit yapısından dolayı tartışmalı bir yönetime sahiptir. 2023 Irak vilayet seçimlerinde Kerkük'te; Kürdistan Yurtseverler Birliği 5, Arap Koalisyonu 3, Irak Türkmen Cephesi 2, Kürdistan Demokrat Partisi 2, Arap Kaide 2 ve Arap İtikâfı 1 ve Hristiyan kotası da 1 sandalye elde etmiştir.[3] Seçim sonuçlarına göre Kerkük meclisindeki sandalyelerin çoğunu Kürt partileri kazandığı için 10 Ağustos 2024 tarihinde yapılan Valilik seçimlerinde Kerkük Valiliğine Kürdistan Yurtseverler Birliği üyesi Rêbwar Taha seçilmiştir. KYB-Arap ittifakı sonucunda ise Kerkük Meclis Başkanlığına Arap üye Muhammed Hafız seçilmiştir.[4][5][6][7]
Kerkük'ün dört kaymakamlığından biri olan Dubz kaymakamlığı, çoğunluğunun Kürtlerin oluşturduğu Kerkük'ün Sargaran, Kara Hancir ve Şuvan Nahiye Müdürlüğü, İl Eğitim Müdürlüğü ile Kerkük Belediyesi Genel Müdürlüğü, Irak genelinde çalışan kamuya ait Petrol Ürünleri Şirketi'nin Kerkük Müdürlüğü, Kerkük Askeri İstihbarat Müdürlüğü ve Kerkük Polis Müdürlüğü Yardımcılığı Kürtlere verilmiştir. Kerkük Polis Müdürlüğü ise Araplara verilmiştir.[8][9]
İlçeler
değiştir
| ilçe | Toplam nüfusu (2003) |
|---|---|
| Diebis (ya da Makhmur) | 34.254 |
| Dakuk | 40.237 |
| Haviya | 151.267 |
| Kerkük (ya da Um al Ma'arek) | 622.249 |
Kaynakça
değiştir- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2017.
- ^ "Barzani'ye büyük şok! Kerkük'ü tamamen kaybetti". 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2017.
- ^ "Irak, Kerkük ve Musul'da seçim sonuçları açıklandı". www.rudaw.net. 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ Turkce, Rojnews (10 Ağustos 2024). "YNK'li aday Rêbwar Taha, Kerkük Valisi seçildi!". RojNews. 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ "PUK's Rebwar Taha nominated for governor of Kirkuk". www.rudaw.net. 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ "Kerkük'ün yeni valisi belli oldu". mezopotamyaajansi35.com. 10 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2024.
- ^ "KDP: Kerkük Valisi ve Vilayet Meclisi Başkanı seçimi yasal değil". www.aa.com.tr. 13 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2024.
- ^ "Kerkük'te petrol yönetimi, eğitim ve askeri istihbarat Kürtlerde olacak". www.rudaw.net. 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2024.
- ^ "Kerkük'te vali seçimi tartışması". NTV. 13 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2024.