Ketiapin
Ketiapin veya ticari adıyla Seroquel şizofreni, bipolar bozukluk ve majör depresif bozuklukta kullanılan bir çeşit atipik antipsikotiktir.[6][7] Bileşenin sedatif etkisi nedeniyle uyku düzenlemede kullanıldığı bilinmektedir ancak yapılan çalışmalar uyku düzenine olumlu etkisinin yan etkilerinden daha ağır bastığı kanıtlamamaktadır.[8] İlaç ağız yoluyla alınmaktadır.[6]
 | |
 | |
| Klinik verisi | |
|---|---|
| Uygulama yolu | ağız yoluyla |
| Farmakokinetik veri | |
| Biyoyararlanım | 100%[1] |
| Protein bağlanma | 83%[2] |
| Metabolizma | CYP3A4-katalize edilmiş sülfoksidasyon yoluyla karaciğer aktif metabolite norquetiapine (N-desalkylquetiapine) [5] |
| Eliminasyon yarı ömrü | 7 saat (ana bileşik); 9–12 saat (aktif metabolit, norquetiapine)[2][3] |
| Boşaltım | Böbrek (73%), dışkı (20%)[1][2][3][4] |
| Tanımlayıcılar | |
| |
| CompTox Bilgi Paneli (EPA) | |
| ECHA Bilgi Kartı | 100.131.193 |
| Kimyasal ve fiziksel veriler | |
| Formül | C21H25N3O2S |
| Mol kütlesi | 383.5099 g/mol |
| 3D model (JSmol) | |
| Suda çözünürlük | 3.29 mg/mL (20 °C) |
| |
Bileşenin en sık görülen yan etkileri uyuklama, kabızlık, kilo alma ve ağız kuruluğudur.[6] Daha az ortaya çıkan yan etkileri ise ayağa kalkınca oluşan düşük tansiyon, nöbetler, uzun süren ereksiyon, hiperglisemi, tardiv diskinezi ve nöroleptik malign sendromdur.[6] Demansı olan yaşlı hastalarda ölüm riskini arttırdığı bilinmektedir. Gebeliğin son 3 ayındaki kullanımlarda doğum sonrası bebekte bir süreliğine hareket bozukluğu görülebilir. Ketiapinin seratonin ve dopamin gibi reseptörleri bloke ederek etki göstermektedir.[6]
Ketiapin 1985'te geliştirilmiş ve 1997'de Amerika Birleşik Devletleri'nde tıbbi tedavi için kullanılmaya başlanmıştır.[6][9] 2016 verilerine göre ketiapin Birleşik Devletler'de toplamda 8 milyonun üzerinde reçeteye eklenmiştir ve ülkede en çok reçeteye yazılan 86. ilaç olmuştur.[10]
Kaynakça
değiştir- ^ a b "quetiapine (Rx) - Seroquel, Seroquel XR". Medscape Reference. WebMD. 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2013.
- ^ a b c "Quetiapine 25 mg film-coated tablets - Summary of Product Characteristics". electronic Medicines Compendium. Sandoz. Ocak 2013. 11 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 October 2013.
- ^ a b Truven Health Analytics, Inc. DrugPoint System (Internet) [cited 2013 Sep 18]. Greenwood Village, CO: Thomsen Healthcare; 2013.
- ^ "QUETIAPINE FUMARATE tablet QUETIAPINE FUMARATE (quetiapine fumarate ) tablet [Ascend Laboratories, LLC]". DailyMed. Ascend Laboratories, LLC. Ekim 2013. 30 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2013.
- ^ Brunton L, Chabner B, Knollman B (2010). Goodman and Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics (12.12yayıncı=McGraw Hill Professional bas.). ISBN 978-0071624428. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2020.
- ^ a b c d e f "Quetiapine Fumarate". The American Society of Health-System Pharmacists. 29 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2017.
- ^ Komossa K, Depping AM, Gaudchau A, Kissling W, Leucht S (Aralık 2010). "Second-generation antipsychotics for major depressive disorder and dysthymia". The Cochrane Database of Systematic Reviews, 12. ss. CD008121. doi:10.1002/14651858.CD008121.pub2. PMID 21154393.
- ^ Anderson SL, Vande Griend JP (Mart 2014). "Quetiapine for insomnia: A review of the literature". American Journal of Health-System Pharmacy. 71 (5). ss. 394-402. doi:10.2146/ajhp130221. PMID 24534594.
- ^ Riedel M, Müller N, Strassnig M, Spellmann I, Severus E, Möller HJ (Nisan 2007). "Quetiapine in the treatment of schizophrenia and related disorders". Neuropsychiatric Disease and Treatment. 3 (2). ss. 219-35. doi:10.2147/nedt.2007.3.2.219. PMC 2654633 $2. PMID 19300555.
- ^ "The Top 300 of 2019". clincalc.com. 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2018.