Kirill Meretskov
Kirill Meretskov (Rusça: Кирилл Афанасьевич Мерецков / Kirill Afanasieviç Meretskov, 7 Haziran 1897; Nazarievo, Saraysk Uyezdi, Ryazan Guberniyası, Rus İmparatorluğu - 30 Aralık 1968; Moskova, SSCB), Kızıl Ordu ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Silahlı Kuvvetleri'nin generali, Sovyetler Birliği Mareşali ve Sovyet devlet adamı.[1]
| Kirill Meretskov Кирилл Афанасьевич Мерецков | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 7 Haziran 1897 Nazarievo, Saraysk Uyezdi, Ryazan Guberniyası |
| Ölüm | 30 Aralık 1968 (71 yaşında) Moskova |
| Bağlılığı |  Rusya İmparatorluğu (1916-1917) Rusya SFSC (1917-1922) Sovyetler Birliği (1922-1968) |
| Hizmet yılları | 1916-1968 |
| Rütbesi |  |
| Birimi | 14. Nişancı Tümeni, Moskova Askerî Bölgesi Kurmay Başkanı, Belarus Askerî Bölgesi Kurmay Başkanı, Uzakdoğu Kızıl Bayrak Ordusu Kurmay Başkanı, Halk Cephesi Askerî Danışmanı, Genelkurmay Başkan Vekili, Volga Askerî Bölgesi, Leningrad Askerî Bölgesi, 7. Ordu, Savunma Halk Komiser Vekili, Genelkurmay Başkanı, STAVKA Danışmanı, 7. Bağımsız Ordu, 33. Ordu, 1. Uzakdoğu Cephesi |
| Çatışma/savaşları | Rusya İç Savaşı, İspanya İç Savaşı, Kış Savaşı, II. Dünya Savaşı, Ağustos Fırtınası Harekâtı |
| Ödülleri |                 |
| Sonraki işi | Savunma Bakanı Danışmanı, Savunma Bakanlığı Genel Müfettişi |
| İmza | |
 | |
Gençliği
değiştirMoskova'nın güneyinde Ryazan'da köylü bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelir. 1916 yılında Çarlık Ordusuna gönüllü olarak girer ve tamircilik yapar.
Askeri hayatı
değiştirRus İç Savaşı
değiştirEkim Devriminin ardından Bolşeviklere katılan Meretskov, Rus İç Savaşı döneminde Kızılorduda yer alır. Bu sırada askeri akademiye de devam eder. Çeşitli muharebelerde yaralanacak ve gösterdiği yararlılıklardan ötürü ödüllendirilecektir. 1921 yılında akademiden mezun olunca 1931 yılına kadar görevde kalacağı Moskova Garnizonuna atanır.
İspanya İç Savaşı
değiştir1936 yılında Meretskov, İspanya İç Savaşı sırasında Cumhuriyetçilerin tarafında savaşmak üzere İspanya'ya gider. 1937 yılında geri döner ve Leningrad Garnizonuna atanır.
Kış Savaşı
değiştir1939 yılı Kasım ayında Kış Savaşı patlak verince Finlandiya sınırında bulunan Leningrad Garnizonunun komutanı olarak cephede aktif görev yapar. Muharebenin ilk aşamalarında Sovyet saldırıları başarısız olur. Sayısal üstünlüğüne rağmen Kızılordu birlikleri koordinasyonsuzluktan ve kış seferine hazırlıksızlıktan başarısız olur. Yoğun kayıplar yaşanan başarısız sefer Aralık ayında askıya alınır. Başarısızlığın sebebi olarak savaşın genel komutasını elinde tutan Kliment Voroşilov, askeri komuta heyetinde yapılan tasfiye ve cephedeki küçük rütbeli subayların tecrübesizliği gösterilir. Başarısız olmasa da Meretskov görevden alınarak cephe görevine verilir. 1940 yılı Şubat ayıyla beraber yeniden saldıran Sovyet birlikleri bu kez Finleri yener. 12 Mart günü ateşkes imzalandığı sırada Meretskov cephe komutanıdır. Savaş sırasındaki başarılarından dolayı Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edilir. Sonrasında ise Genelkurmay Başkanı ve Savunma Bakan Yardımcısı olur.
II. Dünya Savaşı
değiştir21 Haziran 1941 günü görevli olarak Leningrad'a giden Meretskov, ertesi gün Barbarossa Harekâtı kapsamında başlayan Nazi işgali üzerine Stavka'ya danışman olarak Moskova'ya çağrılır. Aleyhindeki suçlamalardan ötürü NKVD tarafından 1941 Kızıl Ordu tasfiyeleri kapsamında tutuklanır ve hapiste kalır. Suçsuz olduğu anlaşılınca Eylül ayında salıverilir ve Josef Stalin tarafından 7. Ordunun komutasına atanır.
Leningrad Kuşatması
değiştir4.Ordu komutasına atanan Meretskov Leningrad Kuşatması sırasında cephededir.[2] Şehre saldıran Wilhelm von Leeb komutasındaki Kuzey Ordular Grubunu durduracaktır.[3] Meretskov'un Tihvin'de kazandığı zafer ile blitzkrieg durdurulmuştur. Muharebe sırasında 45 bin Alman askeri öldürülmüş, Wehrmacht'ın üçte birlik bir kısmı püskürtülmüştür. 1941 yılı Aralık ayında Volkov Cephesi komutasına getirilir. 1944 yılına kadar yaptığı cephe komutanlığı sırasında Leningrad etrafındaki ablukanın kapanmasına engel olacak ve 1943 yılıyla beraber Leningrad Cephesiyle birleşerek Almanları geri atacaktır. 1944 yılı Ocak ayı içinde şehrin etrafındaki muhasara kırılacaktır.
Karelya ve Mançurya
değiştir1944 yılı Şubat ayındaki kuzeydeki Karelya Cephesine gönderilir. Burada Finlandiya'nın işgal edilerek Mannerheim'ın savaşın dışına atılmasını sağlamak üzere Leonid Govorov'a yardımcı olacaktır. Devam Savaşı olarak adlandırılan muharebelerde istenen başarı sağlanamasa da Finlandiya ateşkes talep etmek zorunda kalır. Arktik koşulların hakim olduğu kuzey Finlandiya'daki Nazi birliklerine düzenlediği başarılı Petsamo – Kirkenes Harekâtı sonucu 26 Ekim 1944 günü mareşal rütbesine terfi ettirilir.
1945 yılı içinde Mançurya'ya atanan Meretskov, bölgeye dair bilgisi olduğu için 1. Uzakdoğu Ordusunun komutasına getirilir. II. Dünya Savaşının son harekâtlarında Japon birliklerini kolaylıkla bölgeden atar.
Savaştan sonra
değiştirSavaşın ardından 1955 yılına kadar çeşitli garnizon komutanlıklarında görev yaptıktan sonra 1964 yılına kadar Savunma Bakan Yardımcılığı yapar. 1964 yılında sembolik bir görev olan Savunma Bakanlığı Genel Müfettişliğine atanır. 30 Aralık 1968'de ölen Meretskov, Kremlin Duvarı Mezarlığında yatmaktadır.
Başarıları
değiştirII. Dünya Savaşı sırasındaki en başarılı Sovyet komutanları arasında gösterilen Meretskov, en çok ödül alanlardandır. En üst seviyedeki Zafer Nişanı sahibi ve Sovyetler Birliği Kahramanıdır. Moskova ve Novgorod başta olmak üzere çok sayıda kentte çok sayıda cadde ve sokağın yanı sıra, Amur Oblastı'daki Blagoveşçensk tank subay okuluna adı verilmiştir.
Kaynakça
değiştir- ^ Pons, Silvio (2020). The Cambridge history of communism. Cambridge, Birleşik Krallık: Cambridge University Press. ISBN 978-1316634578.
- ^ Smith, S. A. (2017). The Oxford handbook of the history of communism. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198779414.
- ^ Lovell, Stephen (2009). The Soviet Union: a very short introduction. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0199238484.
| Askerî görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Boris Şapoşnikov |
Kızıl Ordu Kurmay Başkanı Ağustos 1940 – Ocak 1941 |
Sonra gelen: Georgi Jukov |