Konstantinopolis Kuşatması (1203)

Konstantinopolis Kuşatması (1203)
	Dördüncü Haçlı Seferi
	; Venedik filosu Konstantinopolis'i koruyan zinciri kırarak içeri giriyor.
Tarih	11 Temmuz–1 Ağustos 1203
Bölge	Konstantinopolis, Bizans İmparatorluğu (günümüzde İstanbul, Türkiye)
Sonuç	Bizans zaferi IV. Aleksios Angelos Bizans tahtına geçti;
Taraflar
Bizans İmparatorluğu	Haçlılar
Komutanlar ve liderler
III. Aleksios Angelos	I. Boniface; Enrico Dandolo
Güçler
15.000 asker; 20 gemi	Haçlılar: 10.000; Venedikliler: 10.000; 210 gemi

Konstantinopolis Kuşatması (1203) Dördüncü Haçlı Seferi'nin önemli bir bölümüydü ve Bizans başkentinin düşmesine yol açacak bir dizi olayın temelini oluşturuyordu. Kudüs'ü geri alma yönündeki asıl planlarından vazgeçen Haçlılar, kendilerini, tahttan indirilen imparator II. İsaakios Angelos ve oğlu IV. Aleksios Angelos'u desteklemek üzere Konstantinopolis'te buldular. Esas olarak Batı Avrupalı şövalyelerden oluşan kuşatma kuvvetleri ilk başta engellerle karşılaştı, ancak kararlılıkları ve gelişmiş kuşatma silahları sayesinde Bizans savunucularına baskı yapmada çok önemli bir yol katettiler.

Kuşatma

Şehri zorla almak için, Haçlıların boğazı geçmeleri gerekiyordu. Yaklaşık 200 gemi, atların transferleri ve kadırgalar dar boğazı geçmek için Haçlı ordusunun idaresine teslim edilecekti. Orada III. Aleksios, Bizans ordusunu Galata'nın banliyölerinin kuzeyinde sıraya dizmişti. Haçlıların şövalyeleri açıkça atların transferi ile yükümlüydü ve Bizans ordusu güneye kaçmıştı.

Haçlılar, güneyi izledi ve Galata Kulesi'ne saldırdılar, birini Haliç'i kapamış bulunan zincirin sonunda kontrol altına aldılar. Kuşatmayı Kuleye yaydıklarında, Yunanlar birkaç başarılı saldırı yaptılar. Buna rağmen Haçlılar toplandılar ve Yunanlar Kuleye geri çekildiler. Haçlılar askerleri kapıya kadar takip etmeye yetenekliydiler ve Kule kuşatıldı.^[5] Haliç şimdi Haçlılara açık hale geldi ve Venedik filosu içeri girdi.

11 Temmuz günü, Haçlılar şehrin kuzeybatı köşesinin karşısında pozisyon aldılar. 17 Temmuz günü erkenden şehrin duvarlarına dört bölümde saldırarak kuşatmaya başladılar, bu sırada Venedik deniz filosu Haliç'ten şehir duvarlarına saldırıyordu. Venedikliler şehir duvarlarının yaklaşık 25 kulesini tuttular.^[6] Varyaglar, Haçlıları uzaklaştırdığında^[6] şehir duvarlarından. Varyaglar yeni saldırıları kaldırmak için yer değiştirdiler ve Venedikliler ateş koruması altında geri çekildiler. Ateş şehrin yaklaşık 120 akrelik (1 akre=yaklaşık 1260m²) bir kısmını tahrip etti.

III. Aleksios, sonuçta saldırı hareketine geçti ve Aziz Romanus Kapısı'ndan 17 tümeni yönetiyordu. Bu haçlılardan sayıca oldukça çok üstün bir durumdu. III. Aleksios'un yaklaşık 8.500 kişilik ordusu, Haçlıların yaklaşık 3.500 kişilik ordusuyla cesaretle karşılaştı, fakat bu cesaret başarılı olmadı ve Bizans ordusu savaşmadan şehre geri döndü.^[7] Geri çekilme ve yangının sonucu moralleri büyük ölçüde bozdu. Bu durum Konstantinopolis halkının Aleksios'a karşı olmasına yol açtı. Aleksios daha sonra kaçtı. Tahrip edici yangın 20.000 kişiyi evsiz bırakmıştı.^[8] Prens Aleksios tahta IV. Aleksios olarak kör babası İsaakios ile birlikte ulaştı.

IV. Aleksios sözlerini tutmanın zor olduğunun farkına vardı. III. Aleksios 1.000 paund altın ve paha biçilemez mücevherler ile birlikte İmparatorluk hazinesini parasız bırakarak kaçmayı başarmıştı. Bu noktada genç imparator Bizans ve Roma'nın değerli ikonlarını altın ve gümüş elde etmek için eritmeyi emretti. Fakat buna rağmen sadece 100.000 gümüş mark elde edilebildi. Bu kararı bilen Yunan halkının gözünde bu liderliğin zayıflaması ve çaresizliğin bir sarsıntısıydı. Bu durum tanrı tarafından cezalandırılmayı hak ediyordu. Bizans tarihçisi Nikitas Honiatis, bu durumu Roma devleti'nin inişe geçiş noktasına dönüş olarak karakterize etti. Bu nedenle IV. Aleksios, Konstantinopolis'in vatandaşları tarafından büyüyen düşmanlığa karşı uğraşmak zorunda kalmıştı. Ölüm korkusu nedeniyle, yardımcı imparator Haçlılardan antlaşmanın Nisan 1204 tarihinde bitecek şekilde altı aylık bir antlaşmayla yenilenmesini istedi. Buna rağmen şehirde hala savaş vardı. 1203 Ağustos'unda Haçlılar, Müslüman ve Yunan karşıtı güç birliğince korunan bir camiye saldırdılar. Bu esnada IV. Aleksios, rakibi III. Aleksios'a karşı Edirne'de Haçlılardan teşkil edilen 6.000 kişilik bir orduyu yönetmişti.

Sonraki denemeler

Venedikliler'in ikinci denemelerindeki kaçışlarına yardım için tesis ettikleri Büyük Yangın da Konstantinopolis'in büyük bir kısmı yakıldı. IV. Aleksios'un gelişimine engel için, onun sarayından biri, V. Aleksios (takma adı 'Murtzuphlos' kalın kaşları nedeniyle) kısa süre sonra onu devirdi^[9] ve ölmesi için boğazlattırdı. Aleksios Dukas kendisi V. Aleksios olarak tahta geçti ve bundan kısa süre sonra İsaakios muhtemelen tabii nedenlerden dolayı öldü.

Haçlılar ve Venedikli'ler kendilerini destekleyen hamilerinin cinayetine kızdılar ve Murtzuphlos'dan IV. Aleksios'un vermiş olduğu anlaşma sözüne saygı göstermesini talep ettiler. Bizans imparatoru Haçlıların şehre tekrar saldırısını reddettikten sonra. 8 Nisan günü V. Aleksios'un ordusu Haçlıları cesaretsiz kılan kuvvetli bir direnç ortaya koydu.

Yunan'lar ansızın kocaman top güllelerini düşman kuşatma makineleri üzerine fırlatarak onların parçalanmasına neden oldular. Haçlılar için bir ciddi engel kötü hava koşullarıydı. Rüzgâr sahilden esiyor ve gemilerin pek çoğunun bir saldırı için surlara yeterince yanaşmasını engelliyordu. Gerçekte sadece beş Yunan kulesi işgal edilmiş ve bunların hiçbirisi elde tutulamamıştı. İkindi ortalarında belli oldu ki saldırı başarılı olmamıştı.

Rahipler sınıfı, kendi aralarında durumu tartıştılar ve morali bozulmuş olan orduya bir mesaj yaymaya karar verdiler. Onlar insanları inandırmalıydılar ki 9 Nisan olayları günah dolu bir girişim üzerine Allah tarafından verilen bir ceza değildi. Onların tartıştıkları sefer dürüst, adil, erdemli ve inanışa yaraşır başarılacak seferdi.

Rahipler sınıfının mesajı, Haçlılara tekrar güven vermek ve onları cesaretlendirmek üzere dizayn edildi. Onların Konstantinopolis üzerine yapılan saldırı üzerindeki fikirleri iki dinsel konu üzerinde şekilleniyordu. Yunan'lar yasal lord olan IV. Aleksios'u öldürdüklerinden beri vatan haini ve katildiler. Papazlar, tahrik edici lisan kullanıyorlardı ve iddia ediyorlardı ki Yunan'lar Yahudi'lerden daha kötüydüler ve tanrının otoritesini ve papayı harekete geçmeye çağırıyorlardı.

III. Innocent'in onların saldırı yapmamalarını istemesine rağmen papalık mektubu rahipler sınıfı tarafından sürprizle karşılandı ve Haçlılar kendi saldırılarını (Venedikli'ler denizden saldırı yaptıklarında) hazırladılar. V. Aleksios'un ordusu savaşmak için imparatorluk korumalarıyla, Varangiyanlar'la birlikte şehirde duruyordu fakat V. Aleksios'un kendisi gece sırasında kaçmıştı.^[5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ S. Blondal, The Varangians of Byzantium, s. 164
^ J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, s. 59
^ ^a ^b J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, s. 269
^ J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, s. 106
^ ^a ^b agiasofia.com, http://www.agiasofia.com/emperors/fall1204.html 7 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sack of Constantinople, 1204
^ ^a ^b geocities.com, http://www.geocities.com/egfrothos/FourthCrusade.html 8 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., FourthCrusade
^ J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, 177
^ J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, 176
^ encyclopedia2.thefreedictionary.com, http://encyclopedia2.thefreedictionary.com/Alexios+V+Doukas 2 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Alexius V

Dış bağlantılar

The Latin Occupation in the Greek Lands - The Latin Empire, from the Foundation of the Hellenic World7 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
İnteraktif Konstantinopolis haritası 27 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[Blondal163-1] S. Blondal, The Varangians of Byzantium, s. 164

[Phillips159-2] J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, s. 59

[Phillips269-3] J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, s. 269

[crusaders-4] J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, s. 106

[agiasofia.com-5] sofia.com, http://www.agiasofia.com/emperors/fall1204.html 7 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sack of Constantinople, 1204

[geocities.com-6] ties.com, http://www.geocities.com/egfrothos/FourthCrusade.html 8 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., FourthCrusade

[battle2-7] J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, 177

[fire-8] J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, 176

[9] yclopedia2.thefreedictionary.com, http://encyclopedia2.thefreedictionary.com/Alexios+V+Doukas 2 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Alexius V

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]