Kulak tıkacı, kullanıcısının kulaklarını aşırı seslerden koruyan, kulağa su, hava gibi akışkanların girişini ve kulağa toz vb yabancı cisim girmesini engelleyen, kullanmak için kulak kanalına sokulan bir ekipmandır. Sesin hacmini azalttığından kulak tıkacı çoğu zaman işitme kaybı ve kulak çınlamasını önlemek için de kullanılır.

Önceden kalıplanmış kulak tıkaçları (solda), şekil verilebilen kulak tıkaçları (ortada) ve elde yuvarlanıp kullanılan köpükten kulak tıkaçları (sağda)

Kulak koruma

değiştir
 
Kötü takılmış kulak tıkacı, yarı takılmış kulak tıkacı ve düzgün takılmış kulak tıkacı

Kulağı korumak için başlıca dört tip kulak tıkacı vardır:

  • Köpük kulak tıkaçları, esasen ya polivinil klorür (PVC) ya da poliüretan (PU) (hafızalı köpük) malzemelerden yapılır. Köpük tıkacı iki parmak arasında tutulup sıkıştılır sonra tıkayacakları yerde kendiliğinden genişleyen kulak kanalına konulur.
  • Misket gibi yuvarlanıp kulak kanalının dış kısmının üstüne uyacak şekilde dikkatlice bastırılan Balmumu kulak tıkaçları.
  • Flanşlı silikon kulak tıkaçları.
  • Özel siparişle kalıplanan kulak tıkaçları, kullanıcının kulağından alınan ölçülere göre yapılan kalıptan yapılır ve kulak kanalının şekline hassas şekilde uyacak şekilde tasarlanır. Siparişle kalıplanmış kulak tıkaçları laboratuvarda yapılmış ve "yerinde şekillendirilmiş" olarak ikiye ayrılır.

Amerika Birleşik Devletleri'nin Ulusal Mesleki Güvenlik ve Sağlık Enstitüsü (NIOSH Mining Safety and Health Research) bellek köpüklü kulak tıkaçlarını kullanırken tıkacı yuvarla, çek ve tut yöntemini kullanmayı tavsiye eder.[1] İşlem, kullanıcının kulak tıkacını ince bir çubuk şeklinde elinde yuvarlamasını, kulağını geriye çekmeyi ve kulak tıkacını parmakla kulağı içinde doğru tarzda tutulmasını içerir.[1] Kanala tıkacın tam oturmasını sağlamak için kullanıcı 20 -30 saniye kulak tıkacının kanalda genişlemesini beklemelidir.[2]

Kulak tıkaçları en çok kullanıcının tıkacın kullanımı ve yerleştirmesinde uygun şekilde eğitilirse etkilidir. İşverenler, kulak tıkaçlarını çalışanlarına dağıtmazdan önce bu eğitimi verdirebilir. Kulak tıkacı kullanım eğitimi şunları içerir: kulağa yerleştirme, oturma kontrolü, derinlik kontrolü, kulaktan çıkarma, temizleme ve değiştirme. Tıkacın kulağa sokulma eğitiminden amaç, işçinin doğru yerleştirme stratejisini anlamasıdır. Tıkacın uygun şekilde takma eğitimi, işitme kaybına neden olabilecek rahatsızlık veya yetersiz ses kesmesine neden olabilecek yetersiz yerleştirmeyi önler. Bu aşamada tıkacın sızdırmazlığı ve kulak kanalının içinde derinliğinin kontrolü gereklidir. Kulak tıkaçlarının tümü, kullanıcı için belirlenen ses azaltma miktarını sağlaması için gerekli derinlikleri ve sızdırmazlığı vardır. İşçi ayrıca kulak tıkaçlarının nasıl düzgün bir şekilde çıkarılacağı ve temizleneceği konusunda da eğitilmelidir. Bu, çoklu kullanımlara izin verir ve enfeksiyon olasılığını azaltır. Enfeksiyonu tamamen önlemek için işçinin kulak tıkacını ne zaman değiştirmesi gerektiğini anlamalıdır. Tekrar tekrar kullanımdan sonra tıkaçlar yıprandığında artık doğru şekilde kulak kanalını tıkamaz veya uygun sessizliği sağlayamazlar ve bu durumda tıkacının yenisiyle değiştirilmesi gerekir.[3]

 
İşçinin kulak zarındaki gürültü maruziyetinin MIRE ölçümleri için problu kulak tıkaçları

Kulak tıkaçları ve diğer işitme koruyucu ekipman, İşitme koruma uygunluk testi denilen testle kulağın içine tam oturduklarından ve başarılı bir şekilde sesi azaltıklarından emin olmak için denenir. Alan ses azaltma tahmin sistemleri (FAES) olarak da bilinen bir dizi farklı uygunluk test sistemi vardır. Bunlar, test seslerini iletmek ve işitme koruyucusunca sağlanan ses kısma miktarını ölçmek için büyük kulaklıklar veya özel (yedek) kulaklıklar kullanır. Bu sistemler arasında NIOSH HPD Well-Fit'in yanı sıra Honeywell Howard Leight VeriPRO ve 3MEARFit vardır.[4]

Kulak tıkaçları özellikle aşırı gürültülü cihazlara veya ortamlara maruz kalan insanlar için yararlıdır (80 dB ya da daha fazlası).

NIOSH Tavsiye Edilen Gürültü Maruziyet Seviyeleri
Gürültü Seviyesi dB(A) Maksimum günlük maruziyet süresi
85 8 Saat
91 2 Saat
97 30 Dakika
103 7 Dakika

Tipler ve kullanım örnekleri

değiştir

Basit kulak tıkaçları

değiştir
 
Tek kullanımlık köpük kulak tıkaçları: ölçülerini metal parayla kıyaslamak için metal parayla yan yana konulmuş kulak tıkaçları (üstte) ve kullanıcının kulağına yerleştirilmiş şekilde (altta).

Köpükten kulak tıkacı genellikle çok gürültülü makinelerin duyma mesafesinde uzun süreli çalışan sanayi işçileri ve silah kullanan insanlar tarafından kullanılır.

Kulak tıkacı gürültüyü azaltma kapasitesine göre derecelendirilir.

ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA), işitme korumasının derecelendirilmesini ve etiketlenmesini zorunlu kılar. Kulak tıkacının derecelendirilmesi için, işitme korunması ANSI S3.19-1974 standardına göre denenerek her frekansta Gürültü Azaltma Derecesi (NRR) hesabında kullanılacak ses kısma değeri sağlanır. Bu standartta on örnekten oluşan grup, 9 frekans aralığında ses azaltma miktarını ölçmek için laboratuvarda üç kez denenir.

Avrupa Birliği'nde kulak koruyucuları, (ISO) Uluslararası Standartlar Örgütünün akustik test standardı olan ISO 4869 1. Bölümüne göre test edilmesi zorunludur. Tek Sayı Derecelendirmesi (SNR) veya Yüksek/Orta/Düşük (HML) derecelendirmeleri ISO 4869 2. Bölümü standardına göre yapılır. Brezilya'da işitme koruyucuları, Amerikan Ulusal Standartlar Enstitüsü ANSI S12.6-1997'ye göre test edilir. Gürültü Azaltma Derecesi ise Noise Reduction Rating Subject Fit'in baş harflerine göre kısaca NRR(SF) denilen belge kullanılarak derecelendirilir. Avustralya ve Yeni Zelanda, SLC80 (80. persentil için Ses Seviyesi Sınıfı) miktarını veren koruyucu derecelendirmeleri için farklı standartlara sahiptir. Kanada, koruyucuların performansını derecelendirmek için sınıf sistemi uygular.

Gauger ve Berger birkaç farklı derecelendirme yöntem değerini gözden geçirip yeni Amerikan Ulusal Standardı ANSI S12.68-2007 temelini oluşturan derecelendirme sistemini geliştirdi.

Çeşitli yöntemler farklı yorumlara sahiptir ancak her yöntemin derecelendirmeyle ilişkili yüzdelik değeri vardır. Bu kullanıcı yüzdesinin, nominal ses azaltma miktarını sağlaması gerekir. Örneğin NRR, ortalama ses azaltma miktarından iki standart sapma miktarı kadar çıkartılarak hesaplanır. Böylece bu sayı %98'i kapsayacak haldeki istatistik yüzdeye dönüşür. Yani kullanıcıların en az yüzde 98'i bu ses kısma seviyesine ulaşabilmelidir. SNR ve HML, ortalama değerden bir standart sapmayı çıkararak bulunur. Bu nedenle, kullanıcıların yaklaşık % 86'sı bu koruma düzeyine erişebilmelidir. Benzer şekilde, NRR (SF) ortalama değerden bir standart sapma değerinin çıkarılmasıyla bulunur ve kullanıcıların %86'sının bu işitme koruma seviyesine ulaşmasını ifade eder. Değerler arasındaki fark, koruyucuların nasıl test edildiğinde yatar. NRR, experimenter fit protokolü ile test edilir. SNR/HML, deneyimli subject fit protokolü ile test edilir. NRR (SF), saf subject fit protokolü ile test edilir. Murphy ve ark. (2004)'e göre, bu üç protokol, NRR en çok ve NRR (SF) en az çıkacak şekilde farklı miktarda ses kısma değeri verir.

 
Silikon kauçuktan yapılmış flanşlı kulaklıklar. Sol tıkaçtaki delik giriş yeridir ve sesin azaldığı merkezi flanşa kadar uzanır

Experimenter fit NRR, Ulusal İş Sağlığı Güvenliği ve Sağlık Enstitüsü'nün yönergelerine göre ayarlanmalıdır çünkü gerekli NRR değerleri laboratuvar testlerinden saha testlerine büyük ölçüde farklıdır.

Brezilya, Avustralya ve Yeni Zelanda'da kullanılan NRR (SF), tipik kullanıcının işitme koruması kullanma biçimine benzediğinden değer kaybı gerektirmez.

Tek kullanımlık kulaklıklar, kullanıcının parmaklarıyla sıkılıp silindir şekli verilen ve sonra kulak kanalına yerleştirilen esnek hafızalı köpükten yapılmıştır. Serbest bırakıldığında kulak tıkacı kanalı kapatana kadar genişler ve kulak zarına ulaşabilecek ses titreşimlerini engeller. Diğer tek kullanımlık tıkaçlarsa, önce yuvarlanmadan kulak kanalına itilir. Bazı tıkaçlar kullanılmadığında kaybolmasın, bir arada olsun diye iple birleştirilmiştir. Tek kullanımlık kulaklıkların diğer yaygın malzemeleri balmumu veya silikon dur.

İşitme koruması sağlayan diğer cihazlar arasında kulağın dışına ve/veya kulağın içine takılan ve daha kısık sesleri normal duyulabilecek ses seviyelerine yükselten veya ateşli silahın gürültüsünü yok edecek şekilde tasarlanmış elektronik cihazlarda vardır. Zengin özelliklere sahip olmakla birlikte bu elektronik cihazlar köpük muadillerine kıyasla çok pahalıdır.

Motosikletçiler ve Kayakçılar da kulaklarına gelen rüzgar veya motor gürültüsünü azaltmak için desibel azaltan kulaklıklar kullanır.

Müzisyen kulak tıkacı

değiştir
 
Müzisyen kulak tıkaçları. Gri uç kapakları, kubbeli flanşları ile kulak kanalında bir conta oluştururken, ucunda bir sönümleyici (ses kesici (ingilizce: attenuator) olan akustik bir iletim hattı içerir. Çıkış portu, sol fişin yakın ucunda küçük bir delik olarak görülebilir.

Müzisyenler, işitme kaybı, kulak çınlaması ve diğer işitsel rahatsızlıklara neden olabilecek olası zararlı ses seviyelerine maruz kalır. Bu nedenle müzisyenler kulak tıkacı kullanmayı tercih edebilir.

Müzisyen kulak tıkaçları (Hi-Fi veya Kayıpsız kulak tıkaçları[16] da denir), tüm frekanslarda (perdelerde) sesi eşit olarak zayıflamak için tasarlanmıştır, bu da kulağın doğal frekans tepkisini korumaya yardımcı olur ve böylece kullanıcının tını (frekans spektrumu, örneğin bas ve tiz seviyeleri) algısı üzerindeki etkiyi en aza indirir. Bunlar, yüksek ses seviyelerine aşırı maruz kalmayı önlemek için hem stüdyoda hem de konserde müzisyenler ve teknisyenler tarafından yaygın olarak kullanılır. Müzisyenlerin kulak tıkaçları genellikle küçük bir diyafram veya akustik kanallar ve sönümleme malzemeleriyle birlikte zar ekleyerek daha doğal bir frekans tepkisi elde eder.[17] Yalnızca küçük bir deliğe sahip daha basit çeşitler düşük frekanslı bir sızıntıya neden olur ve düz bir frekans tepkisi vermez. Membran bazlı kulak tıkacı üreticilerine örnek olarak ACS, Etymotic ve Minuendo verilebilir.

ER-20 kulak tıkacı gibi önceden şekillendirilmiş kulak tıkaçları, yaklaşık 12 dB gürültü azaltma derecesine (NRR) sahip evrensel (özel olmayan) kulak tıkaçlarıdır. Müzisyen kulak tıkaçlarının bir seçkisi, Ulusal Akustik Laboratuvarları ve HEARing CRC tarafından Choice (Avustralya tüketici organizasyonu) ile birlikte incelendi.[18][19] İnceleme sonuçları (ses kısma önlemleri, konfor, uyum ve ses kalitesi için kullanıcı derecelendirmelerini içerir) What Plug?.[20]'da mevcuttur.

Bireysel dinleyici için özel olarak üretilen özel kalıplanmış müzisyen kulak tıkacı daha pahalı bir seçenektir. Bu kulak tıkaçları genellikle silikon veya vinil malzemelerden yapılır ve sağlanan ses azaltma miktarını değiştirebilen havalandırma ve çeşitli filtrelerle birlikte gelir. Genel statik filtre ses kısma seviyeleri 9, 15 ve 25 dB'dir.[21] Bu tıkaç tipi yüksek sesli miksleri uzun süre güvenle dinleyebilen ses mühendisleri arasında oldukça popülerdir. Ancak tek kullanımlık olan basit kulak tıkaçlarının aksine sürekli yeniden kullanım için tasarlandıkları için oldukça pahalı olabilirler.

 
Profesyonel müzisyenler tarafından takılan özel kulak tıkaçları
 
Metal grubunun baş şarkıcısı Sepultura] Derrick Green özel bir kulak tıkacı takarken

Alternatif olarak, müzisyenler, esasen kulaklık olan ve aynı zamanda çevredeki sesi azaltarak kulak tıkacı görevi gören kulak içi monitörleri kullanabilirler. Kulak içi monitörlerin işitme koruması olarak ikiye katlanması için özel kulaklıklar kullanılmalıdır. Kişiye özel kulaklık yaptırma işlemi özel müzisyenin kulak tıkacına benzer ve benzer şekilde kulaklık silikon veya vinilden yapılır. Kulak içi monitör kullanmak işitmenin korunmasına yardımcı olabilirken, monitörün sağladığı koruma miktarı müzisyenin seçtiği dinleme düzeyine bağlıdır. Bu yüzden müzisyen monitörü yüksek bir seviyeye ayarlarsa, monitör doğrudan müzisyenin kulağına olası zararlı ses seviyesi verirken çevredeki sesi azaltabilir ve bu nedenle artık koruyuculuğu kalmaz.[21]

Piyasadaki birçok kulak tıkacı müzisyenler için uygun olduğunu iddia eder ama aslında tanım gereği bir müzisyenin kulak tıkacı değildir. İnce bir akustik baypas kanalıyla, basit kulak tıkaçlarından biraz daha iyi bir frekans tepkisi ve daha az zayıflama sağlar ama zar bazlı kulak tıkaçlarının sağladığı aslına uygunluk seviyesinden çok uzaktır. Bu tür kulak tıkaçları müzisyenin kulak tıkacının özelliği olan düz zayıflamayı sağlamaz ama daha düşük fiyatları nedeniyle bazıları için yine de yararlı olabilir.[21]

Özel kalıplar

değiştir

Kulak tıkaçları kişinin kulak kanalına uyacak şekilde kalıplanabilir. Bu daha pahalıya mal olur, ancak normalin dışında bir kulak anatomisine sahip olan yüzde birkaç kişi için uyumu iyileştirebilir.[22]

Özel kalıplanmış kulak tıkaçları Laboratuvarda yapılan ve Yerinde şekillendirilen kulak tıkaçları olarak iki kategoriye ayrılır. Laboratuvarda yapılan kulak kanalı ve dış kulak uzmanı tarafından ölçü alınmasını gerektirir. Ölçü, kontrol edilmek ve kulak koruyucusuna dönüştürülmek üzere bir laboratuvara gönderilir. Yerinde şekillendirilen, kulak kanalı ve dış kulak üzerinde bir taklit oluşturmak için aynı süreci kullanır ve daha sonra bu taklşdi koruyucuya dönüştürür. Her iki özel kalıplanmış kulak tıkacı türü de tek kullanımlık değildir; laboratuvarda ortalama 3 – 5 yıl kalıcı olarak üretilir ve yerinde şekillendirilmesi 1 – 2 yıl kalıcıdır.

En iyi ses yalıtımı ve uygun uyum için, özel kalıplara yönelik baskıların, kalıp üreticisi tarafından istenen kriterleri karşılaması gerekir. Özel kalıp için ölçü alınmadan önce kulak kanalında herhangi bir kulak kiri veya fiziksel anormallik olup olmadığı kontrol edilir. Bu, ölçü malzemey ile uygun bir sızdırmazlık sağlandığından emin olmak ve ayrıca mumun kanalın derinliklerine itilmemesini sağlamak açısından önemlidir. Ölçü malzemesinin çok ileri gitmesini önlemek için otoblok (köpük veya pamuktan yapılmış) kanalın derinliklerine yerleştirilir. Ölçü malzemesi (silikon veya toz/sıvı) kulak kanalına yerleştirilir. Bu işlemin, gösterimde boşluk veya kırışıklık olmadığından emin olarak tam olarak yapılması gerekir. Varsa, ölçüden oluşturulan kalıp kulak kanalını yeterince kapatmayaz. Özel kalıp yapıldıktan sonra hastanın kulak kanalına tam oturabilmesi için Odyolog tarafından incelenmesi gerekir. Kulak korumasının, uygun ses kısmasını sağlamak için gerçek kulak yöntemleri kullanılarak da doğrulanması gerekir. Eşikte gerçek ses kısma (REAT) ölçümleri, değişen frekanstaki dar bant seslerinin, özel kalıp yerindeyken ve yokken nasıl zayıflatıldığını test eder. Düşük frekanslı ses azaltmanın denenmesi, kulak kalıbının oturduğunun doğrulanmasına yardımcı olabilirken, yüksek frekanslı ses azaltmanın denenmesi, kullanılan filtrenin özelliklerini doğrulayabilir.[3][17]

Özel kalıplanmış kulak tıkaçları en iyi sonucu elde etmek için kullanılacakları pozisyonda kulakta kalıplanırlar. Örneğin uyumak için kullanılacaksa yatarken kulağa uygun kalıplanmalıdır. Çenelerin farklı konumlanması kulak kanalının şeklinde önemli değişikliklere neden olur, çoğu zaman çapı küçülür ve uykuyu riske atar. Aksi halde kulak tıkacı çok büyük yapılmalıdır. Kalıp alma sürecinde müzik icracısının performansında kulak kanal değişikliklerini hesaba katmak amacıyla şarkı söylemeyi taklit etmek için ağzını kullanması veya çenesini hareket ettirmesi de önemlidir. Bu nedenle ölçü doğru oluşturulmamışsa yeniden yapılması gerekir.[17] Çeneleri yanlara, yukarı ve aşağı veya ön ve arka hareket ettirirken kulak kanalının hemen girişinde parmakla hissedilerek bu değişiklikler hissedilebilir.

Kalıplanmış kulak tıkaçlarının çoğu silikondan yapılır ancak termoplastik,[23] plastik, naylon [24] ve hatta 3 boyutlu baskılı kulak tıkaçları dahil olmak üzere başka malzemeler de kullanılabilir.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ a b ""How To Wear Soft Foam Earplugs." NIOSH Mining Safety and Health". Cdc.gov. 24 Eylül 2012. 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2013. 
  2. ^ "How To Wear Soft Foam Earplugs". www.cdc.gov (İngilizce). 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2017. 
  3. ^ a b Rawool, Vishakha (2011). Hearing Conservation. Thieme. ISBN 978-1604062564. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2020. 
  5. ^ a b "29 CFR 1910.95 Occupational noise exposure". www.osha.gov (İngilizce). Washington, DC: OSHA. 1983. 11 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023.  Birden fazla |yayımcı= ve |yayıncı= kullanıldı (yardım)
  6. ^ Rosenstock, Linda (Haziran 1998). "Chapter 3 Basis for the Exposure Standard". Criteria for a Recommended Standard. Occupational Noise Exposure. 2nd (İngilizce). Cincinnati, Ohio: DHHS (NIOSH) Publication No 98-126. ss. 19-32. 13 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2023. 
  7. ^ Technical Committee ISO/TC 43 Acoustics (2013). ISO 1999:2013 Acoustics — Estimation of noise-induced hearing loss. 3 (İngilizce). Geneva, Switzerland: International Organization for Standardization. s. 23. 19 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023. 
  8. ^ a b Suter, Alice H. (24 Mayıs 2011). "Noise. Standards and Regulations". Encyclopaedia of Occupational Health & Safety (Part VI. General Hazards). 4 (İngilizce). International Labour Organization. 14 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023. 
  9. ^ a b "§ 34". State hygienic requirements 1.2.3685-21 "Hygienic requirements for the safety of environmental factors for humans" [СанПиН 1.2.3685-21 "Гигиенические нормативы и требования к обеспечению безопасности и (или) безвредности для человека факторов среды обитания"] (Rusça). Moskova: Federal Service for Surveillance on Consumer Rights Protection and Human Wellbeing. 2021. s. 337. 11 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023. 
  10. ^ "Occupational Health and Safety Code". www.alberta.ca (İngilizce). Edmonton: Government of Alberta. 2023. 14 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023. 
  11. ^ Zihni çalışma için
  12. ^ Suter, Alice (2012). "Engineering Controls for Occupational Noise Exposure - The Best Way to Save Hearing" (PDF). Sound & Vibration. 48 (1). Henderson, Nevada: Tech Science Press. ss. 24-31. ISSN 1541-0161. 26 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Haziran 2023. 
  13. ^ "Interpretation of OSHA's Provisions for Feasible Administrative or Engineering Controls of Occupational Noise". Federal Register. Proposed Rule (İngilizce). 44 (201). Washington, DC: Office of the Federal Register. 19 Ekim 2010. ss. 64216-64221. ISSN 0097-6326. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023. ... the majority’s adoption of a cost-benefit test amounted to an unauthorized amendment of the standard.  Birden fazla |yayımcı= ve |yayıncı= kullanıldı (yardım) Commissioner Cleary’s view
  14. ^ Appendix H. Economic Feasiblity Analysis of Noise Engineering Controls 19 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. OSHA (6 Temmuz 2022). "OSHA Technical Manual (OTM) Section III: Chapter 5. Noise" (İngilizce). İş Güvenliği ve Sağlığı İdaresi. 19 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2023. 
  15. ^ B.9 Extended Workshifts 19 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. OSHA (6 Temmuz 2022). "OSHA Technical Manual (OTM) Section III: Chapter 5. Noise" (İngilizce). İş Güvenliği ve Sağlığı İdaresi. 19 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2023. Instrument accuracy must be taken into account ... . Type-2 dosimeters are considered to have an error of ±2 dBA, and the Action Level must be corrected, accordingly. For example, for an 8-hour shift, the corrected Action Level would be 87 dBA ... 
  16. ^ en:Minuendo, oldid 895034016[döngüsel referans]
  17. ^ a b c "Musicians and Music Industry". Audiology (İngilizce). 19 Kasım 2019. 22 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2020. 
  18. ^ "National Acoustic Laboratories". 7 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2022. 
  19. ^ "The HEARing CRC". 20 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2022. 
  20. ^ "What Plug?". 17 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2022. 
  21. ^ a b c Vishakha, Rawool (2012). Hearing conservation in occupational, recreational, educational, and home settings. New York: Thieme. ss. 201-219. ISBN 9781604062564. 
  22. ^ "Custom Molded Earplugs - The Myths and Truths". 2 Temmuz 2019. 2 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2019. 
  23. ^ "ZenPlugs Custom Moulded Earplugs". Zenplugs.com. 2 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2013. 
  24. ^ "Phonak Serenity SP Custom Molded Earplugs". Phonak.com. 18 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2019.