Vikipedi

Kullanıcı:Hamza Alaoui/deneme tahtası

< Kullanıcı:Hamza Alaoui

Meryemiyye, Şeyh İsa Nureddin (Frithjof Schuon) tarafından kurulmuş bir tasavvuf tarikatıdır. Bu tarikatın Avrupa, Kuzey Amerika, Güney Amerika'da ve İslam ülkelerinde meskun toplulukları bulunmaktadır. Bu tasavvuf tarikatı, Şazelî-Darkavî-Alevî tasavvuf geleneğinin bir koludur. Doktrini, "saf batınîliğin (ezoterizm) evrensel hakikatleri" olarak kabul ettiği ilkeler üzerinde temellenir. Metodu ise tasavvufun temel unsurlarıyla uyumludur.

Kuruluş

değiştir

Frithjof Schuon 1907 yılında İsviçre'nin Basel şehrinde doğdu. Küçüklüğünde, Protestan olarak yetiştirildi. 14 yaşında ise Katolikliği seçmiş olan Schuon,[1] erken yaşlardan itibaren kutsallığın farklı görünümlerine karşı özel bir duyarlılığa sahipti.[2] Doğu hikmetlerine, İslam'a ve Kuzey Amerika yerlilerine duyduğu hayranlığın yanında, Hz. Meryem’e duyduğu sevgi de babasından edindiği bir mirastır.[3]

René Guénon'un metinlerini 16 yaşında keşfetti. Guénon'un metinleri, kendi fikir dünyasını doğrulamaktaydı ve yine kendi fikirlerini geliştirmesine yardımcı oldu.[4] 1931'de Guénon ile yazışmaya başladı. O, Schuon'a İslam'a ve tasavvufa yönelmesini tavsiye etti.[5] 1932'nin sonunda Schuon, Cezayir'in Mostaganem şehrine gitti ve burada müslüman olarak İsa ismini aldı. Kendisini tasavvuf yoluna kabul eden Şeyh Ahmed el-Alevi'nin zaviyesinde yaklaşık dört ay geçirdi. Şeyh el-Alevi, kendisine Nureddin ismini verdi.[6]

Üç yıl sonra Mostaganem'e döndüğünde, Şeyh el-Alevi'nin halifesi Şeyh Adda Bin Tounes'in kendisine mukaddemlik makamını verdiğini bildirdi ve talipleri Aleviyye tarikatına kabul edebilme yetkisinin de kendisine tevdi edildiğini ifade etti.[7] Avrupa'ya döndükten sonra, İsviçre ve Fransa'da çoğunlukla Guénon okurlarının intisap ettiği zaviyeler ihdas etti.[8][9] 1936'nın sonunda Schuon bir sabah "şeyhlik" (irşad) vazifesiyle görevlendirildiğinden emin bir şekilde uyandı. Schuon'un yakınında yer alan kişiler de aynı gece gördükleri rüyaların bu yeni vazifeyi teyit ettiğini ifade ettiler. Tasavvufta, her şeyhin birbirinden bağımsız olması itibariyle, Schuon'un grubu Tarikat-ı Aleviyye'nin müstakil bir kolu haline gelmiştir.[10]

Doktrin ve Yöntemi

değiştir

Her manevi yol bir doktrin ve bir yöntemi haizdir.[11] Meryemiyye'nin doktrini ve yöntemi iki kelimeyle özetlenebilir: Religio perennis (ezelî din).[12] Bu religio ne diğer dinler arasında bir din ne de diğer dinlerden üstün bir dindir.[13] Religio perennis, tüm dinlerin zamansız, ilksel ve evrensel özünü oluşturur. Böylece o, hem doktrinal hem de metodik olarak en saf batınîliktir.[14] Dolayısıyla, Meryemiyye'nin doktrini saf metafiziğe üzerine kuruludur: Bu doktrin, her şeyden önce, "mutlak İlke" ile onun "tezahürü" arasındaki farka dayanır.[15] Meryemiyye'nin manevi gerçekleşim (spiritual realization) yöntemi ise, ibadete (bilhassa tefekkür ile zikir) ve fazilet (virtue) pratiğine dayanır.[16][a] Fakat, Schuon'a göre bu manevi gerçekleşim vahyedilmiş bir dinden ari olarak gerçekleştirilemez.[17] Tüm geleneksel dinler, manevi gerçekleşim imkânını sağlar.[18] Bununla birlikte, Schuon'a göre “İslam, [bir din olarak] kendisini, religio perennis'in doğrudan bir tecellisini ifade etmeye özellikle uygun kılan bir öze, sadeliğe ve evrenselliğe sahiptir”.[19]

Meryemiyye'nin manevi gerçekleşim yöntemi, namaz, zikrullah ve halvet ile özetlenebililir. Bu ibadetler, geleneksel tasavvufun temel pratiklerine dayanır. İlk başta, Schuon, Avrupalı müritlerinin istifadesi için İslam hukukunun (şeriat) yalnızca temel ve zorunlu unsurlarına odaklandı. Zira, Schuon, şeriatın Batılılar tarafından noktası virgülüne uygulanmasının gerçekçi olmadığını düşünüyordu ve tıpkı diğer şeyhler gibi, fiziksel ibadetlerin çokluğundan daha ziyade, zikrullahın önemine vurgu yapıyordu.[20][21][b] Bu hafifletmenin sonucu olan bazı uygulamalar, tarikatın içinde ve dışında muhalefete yol açtı.[22]

Schuon, ezelî (perennial) felsefesini yirmi kadar kitapta ortaya koyar. Kitapları, dua, fazilet ve güzellik gibi felsefesinin temel kavramlarını şerh eder. Bunun yanında, modernizmin "hastalıklarının" farkında olmaya da sıkça değinir. Metinlerinde, geleneksel (Tanrı merkezli) zihniyetle modernizmi karşılaştırır.[23][24]

Şöyle der: "Bizi, Müslüman doğanlardan veya ihtida edenlerden psikolojik olarak ayıran şey, zihnimizin a priori olarak evrensel metafiziğe (Advaita Vedanta, Şehadet, Risaletu'l-Ahadiyyet[c]) ve İlahi İsmin evrensel yoluna (japa yoga, nembutsu, zikir, İsa duası) odaklanmış olmasıdır."[25]

Tarikatın Gelişimi

değiştir

Schuon nispeten sessiz bir yaşam sürdü. Hayatı süresince, tarikatının kamuya duyurulmasına karşı çıktı.[26] Tarikatının varlığı yalnızca dilden dile söylentiler yoluyla bilindi. Yazdıkları giderek daha fazla kişinin dikkatini çekti, Avrupa, Kuzey Amerika, Güney Amerika ve İslam dünyasında kendisini takip eden öğrenci oluşan toplulukları meydana geldi.[27] Schuon, bu öğrenci topluluklarını, 1941-1980 yıllarında İsviçre'deki Lozan şehrinden, 1980'den vefatına kadar da ABD'deki Indiana eyaletinin Bloomington şehrinden yönetti.[d]

Schuon'un ezelî perspektifini kabul eden İslam dışındaki dinlere mensup çok sayıda takipçisi vardı. Bu takipçileri, doğrudan Schuon'un tarikatına bağlı değildi ve kendi mensubu oldukları dinin ibadet uygulamalarını yerine getirmekteydi. Bu kimselerin çoğu Hristiyandı. Bir kısmı da Hinduist, Musevi ve Budistti.[28]

Meryem

değiştir

Schuon, 1965 baharında Hz. Meryem'e dair yaşadığı bir dizi mistik müşahadelerden ilkini yaşadığını ifade eder.[29] Bu tecrübesinin onun üzerindeki tesiri Arapça şiirlerinde, resimlerinde ve metinlerinde görülebilir.[30] Hz. Meryem'i hem kendisinin hem de tarikatının “manevi koruyucusu” olarak görür.[31] 1969 senesinde, “Meryemiyye” ismini tarikatının ünvanına ekledi. Böylece, tarikatın ünvanı Şazeliyye-Darkaviyye-Aleviyye-Meryemiyye oldu.[32] Bir metninde şöyle der:

Hıristiyanlık'ta ve İslam'da müşterek olan bir sembolizme göre, ezelden beri ve zamanın ötesinde çocuklarını, Peygamberleri ve hakîmleri emziren Bakire Ana. […] Tüm Peygamberlerin anası ve tüm kutsal formların matrisi olan Meryem Ana, a priori olarak Hıristiyanlığa ait olsa bile İslam'da da onurlu bir yeri vardır. Bu sebeple, müşterek maksatları İsrail'in monoteizmini evrenselleştirmek olan bu iki din arasında bir nevi köprü kurar. Meryem Ana yalnızca belirli bir kutsallık biçiminin vücut bulmuş hali değildir. O, kutsallığın bizzat kendisinin (sanctity as such) vücuda gelmiş halidir. O belirli bir renk ya da belirli bir koku değildir. O renksiz bir nur ve saf bir havadır. Özünde, tüm biçimleri önceleyen, hepsinin üzerine taşıp hepsini kucaklayan ve hepsini yeniden bütünleştiren merhametli Sonsuzluk ile özdeşleşmiştir.[33]

Kuzey Amerika Yerlileri

değiştir

Schuon, çocuk yaşlarından Kızılderili dünyasına hayranlık beslemektedeydi. Bu hayranlığı hayatı boyunca devam etti.[34] 1959 ve 1963 yazlarını eşiyle birlikte Amerika'nın batısında geçirdi ve burada çeşitli kabilelerin şefleriyle irtibatlar kurdu. Bay ve Bayan Schuon, 1959'da Sioux (Lakota) kabilesine ve 1987'de Crow kabilesine kabul edildi.[35]

Schuon, 1980'de Amerika Birleşik Devletleri'ne (Bloomington, Indiana) taşındı. Amerika'da, Crow kabilesinin şifacısı ve Crow Güneş Dansı lideri Thomas Yellowtail kendisini her yıl ziyaret etti. Bu ziyaretlerin birkaçında Yellowtail, Schuon'a ve bazı öğrencilerine kabilesinin dansları ve şarkılarının bazılarını öğretti. Böylece, bu ziyaretler, Bloomington topluluğunun zaman zaman “Kızılderili Günleri” düzenlemesine vesile oldu.[36]

Kızılderili danslarına katılma meselesi Meryemiyye Tarikatı'nın mensupları arasında bazı tartışmalar doğurdu.[37] Schuon dansların salt dünyevi gösteriler olduğunu ifade etti. Bu gösterilerin herhangi bir şekilde dini törenler olmadığını ve dolayısıyla bunların tasavvuf yolunun bir parçası olmadığını açıkladı. Ayrıca bu toplantılara katılımın isteğe bağlı olduğunu ve "Tarikat uygulamalarının dışında yer aldıklarını, özetle özel hayata dair olduklarını" söyledi. Schuon daha geniş bir şekilde şu açıklamada bulunur: "Bakış açımızın özcü (essentialist) (dolayısıyla evrenselci) ve ilkselci (primordialist) olduğu dikkate alınırsa, Bakire Doğa'yı (Virgine Nature) dine entegre eden Amerikan Kızılderililerinin dünyasıyla kardeşçe bir bağ kurmuş olmamız tamamıyla makuldür. Dahası, bu bağ, yapaylık, çirkinlik ve adilikten müteşekkil sağlıksız bir evrende yaşayan bizlere, ilkselliğin (primordiality) ve ihtişamın ferahlatıcı nefesini verebilir."[38]

1991 yılında, eski bir öğrencisi, bir Kızılderili Gününe ilişkin Schuon aleyhinde suçlamalarda bulundu.[39] Bir soruşturma başlatıldı, ancak başsavcı “en ufak bir kanıt olmadığı” sonucuna vardı ve davayı reddetti. Savcı, Schuon'dan özür diledi ve yerel basın “Schuon Davası Bir Rezalet” başlıklı bir başyazı yayınladı.[40]

Halefiyet

değiştir

Schuon, 85 yaşında (1992) tarikatın şeyhliğinden çekildi. Kendisinin yerine geçecek spesifik bir halife tayin etmedi ve her zaviyenin mukaddeminin bağımsız olacağını ifade etti. Böylece, Schuon, her bir mukaddemin halife olduğunu bildirdi. Böylelikle, birden fazla müstakil zaviye kurulmuş oldu. Schuon, vefatına kadar Bloomington’daki öğrenci topluluğuna rehberlik etmeye devam etti. Ayrıca, dünyanın dört bir yanından gelip kendisini ziyaret eden ya da kendisine mektup yazan müritlerine tavsiyeler vermeyi sürdürdü.[41]

Notlar

değiştir
  1. ^ "İnsan aklının temel işlevi Gerçek ile hayali olan ya da Kalıcı olan ile kalıcı olmayan arasındaki farkı ayırt etmektir; iradenin temel işlevi ise Kalıcı olana ya da Gerçek olana bağlanmaktır. Bu ayırt etme ve bu bağlanma tüm maneviyatın özüdür; en yüksek seviyelerine taşınmış ya da en saf özlerine indirgenmiş olarak, insanlığın her büyük manevi mirasının altında yatan evrenselliği ya da religio perennis olarak adlandırılabilecek şeyi oluştururlar; hakîmlerin bağlı olduğu din budur, her zaman ve zorunlu olarak ilahi düzenin biçimsel unsurları üzerine kurulmuştur." - Frithjof Schuon, Light on the Ancient Worlds, World Wisdom Books, Bloomington/IN (ABD), 2006, s. 168.
  2. ^ "Bir adam Hz. Muhammed'e, 'Ey Allah'ın Elçisi, şeriatın buyrukları benim için çok fazla, bu yüzden bana sıkıca sarılabileceğim bir şey öğret! Peygamber şöyle cevap verdi: 'Dilin her zaman Allah'ın zikriyle nemli olsun'." - Hâkim en-Nîşâbûrî, 1822 numaralı sahih hadis, Les enseignements spirituels du Prophète içinde, Tayeb Chouiref, Tasnīm, Wattrelos (Fransa), 2021, s. 197.
  3. ^ Tevhid Risalesi, geleneksel olarak Muhyiddin İbnü'l-Arabî'ye atfedilen bir risaledir.
  4. ^ Mark Sedgwick'e göre, "Schuon'un takipçileri kısa sürede en önde gelen Gelenekselci grup haline geldi. Gelenekselci eserleri okuyarak kişisel bir manevi yolculuğa çıkmak için ilham alan ve sahih bir inisiyatik manevi gelenekte ortodoks bir üstat arayışında olan Batılıların büyük bir kısmı rehberlik için Schuon'a yönelmiştir." - Against the Modern World, Oxford University Press, Oxford (İngiltere), 2009, s. 147.

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Aymard 1999, ss. 2-3, 6.
  2. ^ Fitzgerald 2010, s. 6.
  3. ^ Fitzgerald 2010, ss. 2, 84.
  4. ^ Aymard 1999, s. 7.
  5. ^ Dickson 2021, s. 599.
  6. ^ Fitzgerald 2010, ss. 31-32.
  7. ^ Fitzgerald 2010, ss. 37, 232.
  8. ^ Aymard 1999, s. 22.
  9. ^ Dickson 2021, s. 600.
  10. ^ Aymard 1999, ss. 23-24.
  11. ^ Oldmeadow 2010, s. 78.
  12. ^ Fitzgerald 2010, s. 234.
  13. ^ Laude 1999, s. 62.
  14. ^ Oldmeadow 2010, ss. vii, xii, 97.
  15. ^ Oldmeadow 2010, ss. 78, 177.
  16. ^ Laude 1999, s. 59.
  17. ^ Oldmeadow 2010, s. 6.
  18. ^ Oldmeadow 2010, s. 87.
  19. ^ Fitzgerald 2010, s. 185.
  20. ^ Dickson 2021, ss. 600-601.
  21. ^ Jean-Baptiste Aymard, "Un portrait spirituel", Les Dossiers H : Frithjof Schuon, L’Âge d’Homme, Lausanne (İsviçre), 2002, s. 26.
  22. ^ Sedgwick 2009, ss. 124-125.
  23. ^ Stoddart 2007, s. 52.
  24. ^ Oldmeadow 2010, ss. xiv, 14.
  25. ^ Fitzgerald 2010, s. 53.
  26. ^ Fitzgerald 2010, ss. xviii, 221.
  27. ^ Sedgwick 2009, s. 131.
  28. ^ Fitzgerald 2010, s. 51, 220.
  29. ^ Jean-Baptiste Aymard ve Patrick Laude, Frithjof Schuon: Life and Teachings, State University of New York Press, Albany/NY (ABD), 2004, ss. 41-42.
  30. ^ Cutsinger 2000, s. 164-165.
  31. ^ Fitzgerald 2010, s. 99.
  32. ^ Fitzgerald 2010, ss. 99-100.
  33. ^ Frithjof Schuon, Christianity/Islam: Perspectives on Esoteric Ecumenism, World Wisdom, Bloomington/IN (ABD), 2008, s. 88.
  34. ^ Fitzgerald 2010, ss. 84.
  35. ^ Fitzgerald 2010, ss. 85, 89, 118.
  36. ^ Fitzgerald 2010, ss. 85, 116.
  37. ^ Sedgwick 2009, s. 174.
  38. ^ Fitzgerald 2010, ss. 216-217.
  39. ^ Herald-Times article "Schuon indictments dropped", Nov. 21, 1991
  40. ^ Herald-Times editorial "Schuon case a travesty", Nov. 26, 1991
  41. ^ Fitzgerald 2010, s. 128.

Bibliyografya

değiştir
  • Aymard, Jean-Baptiste (1999). Frithjof Schuon, 1907-1998 : connaissance et voie d'intériorité. Avon ve Paris: dergi Connaissance des religions. ISBN 2-7029-0392-4. 
  • Aymard, Jean-Baptiste; Laude, Patrick (2004). Frithjof Schuon: Life and Teachings. Albany/NY, ABD: State University of New York Press. ISBN 978-079146205-8. 
  • Burckhardt, Titus (2010). Introduction to Sufi Doctrine. Bloomington/IN, ABD: World Wisdom Books. ISBN 978-1-933316-50-5. 
  • Cutsinger, James (2000). Colorless Light and Pure Air: The Virgin in the Thought of Frithjof Schuon. Washington, D.C., ABD: Sophia, the Journal of Traditional Studies, 6 (2). 
  • Dickson, William R. (2021). "René Guénon and Traditionalism", yayımlanmıştır Upal, Muhammad A.; Cusack, Carole M. (Der.), Handbook of Islamic Sects and Movements, Volume 21. Leiden, Hollanda & Boston, ABD: Brill. ISBN 978-90-04-42525-5. 
  • Fitzgerald, Michael O. (2010). Frithjof Schuon Messenger of the Perennial Philosophy. Bloomington/IN, ABD: World Wisdom Books. ISBN 978-1-935493-08-2. 
  • Laude, Patrick (1999). Remarks on Esoterism in the works of Frithjof Schuon. Edmonton, Kanada: dergi Sacred Web, 4. 
  • Laude, Patrick (2020). Keys to the Beyond: Frithjof Schuon's Cross-Traditional Language of Transcendence. Albany/NY, ABD: State University of New York Press. ISBN 978-143847899-9. 
  • Oldmeadow, Harry (2010). Frithjof Schuon and the Perennial Philosophy. Bloomington/IN, ABD: World Wisdom Books. ISBN 978-1-935493-09-9. 
  • Sedgwick, Mark (2009). Against the Modern World: Traditionalism and the Secret Intellectual History of the Twentieth Century. Oxford, İngiltere: Oxford University Press. ISBN 978-019539601-0. 
  • Stoddart, William (2007). Remembering in a World of Forgetting. Bloomington/IN, ABD: World Wisdom Books. ISBN 978-1933316-46-8. 
  • Hülya Küçük, A Brief History of Western Sufism, Asian Journal of Social Science 36, 2008, s.292-320
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kullanıcı:Hamza_Alaoui/deneme_tahtası&oldid=33985317" sayfasından alınmıştır