Lira
Lira, günümüzde Türkiye'nin yanı sıra Suriye, Mısır ve Lübnan'ın resmî para birimlerinin adıdır.
Euro Alanı üyelerinden İtalya (1807-1813, 1861-2001), Kıbrıs (1879-2007), Malta (1972-2007), Vatikan (1866-1870, 1929-2001), Fransa (781-1794) ve bunlardan ayrı olarak İsrail'in (1948-1980) geçmiş para birimi lira idi. Ayrıca lira terimi, Birleşik Krallık ve deniz aşırı kolonileri, Sudan ve Güney Sudan'ın ayrıca İrlanda'nın Euro öncesi para birimi (1997-2001) olan pound sözcüğünün de Türkçe karşılığıdır.
Kökeni
değiştirTürkçeye, İtalyanca üzerinden Latinceden geçmiştir. Latince libra sözcüğü, "terazi" anlamındadır. Libra, Roma İmparatorluğu döneminde, değerli metallerin ölçümünde 327,45 gramlık bir ağırlık birimi olarak kullanılmış ve böylece para birimi anlamında da kullanılır olmuştur. Öte yandan "pound" sözcüğü de Latince pondus (ağırlık) sözcüğünden türemiştir.
Kullanan ülkeler
değiştirÜlke | Para birimi | ISO 4217 kodu | Sembolü | Kullanım durumu | Tedavülde kaldığı tarihler | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Günümüzde kullanılmaya devam edilenler | ||||||||
Türk lirası | TRY | ₺ | Kullanılıyor | 1844–1923 | 1923-Günümüz | |||
Suriye lirası | SYP | ₤S | Kullanılıyor | 1919-1939
(Suriye-Lübnan lirası) |
1939-Günümüz | |||
Lübnan lirası | LBP | ₤L | Kullanılıyor | 1939-Günümüz | ||||
Tedavülden kalkanlar | ||||||||
Fransız lirası | 1794'te Frank'a, ardından
2002'de Euro'ya geçildi. |
781–1794 | ||||||
İtalyan lirası | ITL | ₤ | 2002'de Euro'ya geçildi. | 1861–2002 | ||||
Venedik lirası | 1807'de tedavülden kalktı. | 1807'ye kadar. | ||||||
Ceneviz lirası | 1797'de tedavülden kalktı. | 1797'ye kadar. | ||||||
Lucca lirası | 1847'de tedavülden kalktı. | 1826–1847 | ||||||
Napoli lirası | 1813'te tedavülden kalktı. | 1812–1813 | ||||||
Parma lirası | 1859'da tedavülden kalktı. | 1815–1859 | ||||||
Sardinya lirası | 1861'de tedavülden kalktı. | 1816–1861 | ||||||
Toskana lirası | 1826'da tedavülden kalktı. | 1814–1826 | ||||||
Trablus lirası | ₤ | 1951'de tedavülden kalktı. | 1943–1951 | |||||
İtalyan Doğu Afrika lirası | AOI | ₤ | 1941'de tedavülden kalktı. | 1938–1941 | ||||
İtalyan Somaliland lirası | 1926'da tedavülden kalktı. | 1925–1926 | ||||||
San Marino lirası | SML | ₤, £ or L | 2002'de Euro'ya geçildi. | 1860'lar–2002 | ||||
Vatikan lirası | VAL | ₤V | 2002'de Euro'ya geçildi. | 1866–1870 | 1929–2002 | |||
Malta lirası | MTL | ₤M | 2008'de Euro'ya geçildi. | 1825–2008 | ||||
Kıbrıs lirası | CYP | ₤C | 2008'de Euro'ya geçildi. | 1879–2008 | ||||
İsrail lirası | ILP | I£ | 1980'de Şekel'e, ardından
1985'te Yeni Şekel'e geçildi. |
1948–1980 | ||||
Sterlinler (Poundlar) | ||||||||
İngiliz sterlini | GBP | £ | Kullanılıyor | 1694-Günümüz | ||||
Falkland Adaları sterlini | FKP | £ | Kullanılıyor | |||||
Cebelitarık sterlini | GIP | £ | Kullanılıyor | |||||
Saint Helena sterlini | SHP | £ | Kullanılıyor | |||||
Jersey sterlini | JEP | £ | Kullanılıyor | |||||
Guernsey sterlini | GGP | £ | Kullanılıyor | |||||
Manx sterlini | IMP | £ | Kullanılıyor | |||||
Sudan sterlini | SDG | ₤S | Kullanılıyor | 2007-Günümüz | ||||
Güney Sudan sterlini | SSP | £SS | Kullanılıyor | 2011-Günümüz |