Vikipedi

Lucky Dube

Lucky Philip Dube (duu-beh olarak telaffuz edilir;[1] 3 Ağustos 1964 - 18 Ekim 2007) Güney Afrikalı bir reggae müzisyeni ve Rastafarian'dı. 25 yıllık bir dönemde Zulu, İngilizce ve Afrikaans dillerinde 22 albüm kaydetti ve Güney Afrika'nın en çok satan reggae sanatçısı oldu.[2] Dube, 18 Ekim 2007 akşamı Rosettenville'in Johannesburg banliyösünde öldürüldü.[3]

Lucky Dube
DoğumLucky Philip Dube
3 Ağustos 1964(1964-08-03)
Ermelo, Transvaal (now Mpumalanga), South Africa
Ölüm18 Ekim 2007 (43 yaşında)
Johannesburg South Africa Rosettenville, South Africa
Evlilik
Thobekile Ngcobo (e. 1989–2007)
Müzikal kariyeri

Biyografi

değiştir

İlk yılları

değiştir

Lucky Dube, 3 Ağustos 1964'te eski Doğu Transvaal'ın, şimdi Mpumalanga'nın Ermelo kentinde doğdu. Ebeveynleri doğumundan önce ayrıldı ve bir dizi başarısız hamilelikten sonra doğumunun şans eseri olduğunu düşündüğü için ona Lucky adını veren annesi tarafından büyütüldü.[4] Dube, iki kardeşi Thandi ve Mandla ile birlikte çocukluğunun çoğunu büyükannesi Sarah ile geçirirken annesi iş için başka bir yere taşındı. 1999'da verdiği bir röportajda, büyükannesini "bugün olduğum bu sorumlu kişiyi yetiştirmek için birçok şeyi katlayan" "en büyük aşkı" olarak tanımladı.[5][6]

Müzik kariyerinin başlangıcı

değiştir

Çocukken bahçıvan olarak çalışan Dube, olgunlaştıkça ailesini doyuracak kadar kazanmadığını anlayınca okula gitmeye başladı. Orada bir koroya katıldı ve bazı arkadaşlarıyla The Skyway Band adlı ilk müzik grubunu kurdu.[6] Okuldayken Rastafari hareketini keşfetti. 18 yaşındayken kuzeninin grubu The Love Brothers'a katıldı ve Midrand'daki araba müzayedelerinde hole ve Cooke için güvenlik görevlisi olarak çalışarak yaşam tarzını finanse ederken mbaqanga olarak bilinen Zulu pop müziğini çaldı. Grup, Richard Siluma yönetimindeki Teal Record Company ile anlaşma imzaladı (Teal daha sonra Gallo Record Company'ye dahil oldu). Dube hala okulda olmasına rağmen, grup okul tatillerinde Johannesburg'da materyal kaydetti. Ortaya çıkan albüm Lucky Dube and Supersoul adı altında yayınlandı. İkinci albüm kısa süre sonra yayınlandı ve bu kez Dube şarkıya ek olarak bazı sözler yazdı. Aynı sıralarda İngilizce öğrenmeye başladı.

Reggae'ye geçiş

değiştir

Beşinci albümünün çıkışında, Dave Segal (daha sonra Dube'un ses mühendisi oldu) onu ismin "Supersoul" unsurunu bırakmaya teşvik etti. Sonraki tüm albümler Lucky Dube olarak kaydedildi. Bu sırada Dube, hayranlarının canlı konserler sırasında çaldığı bazı reggae şarkılarına olumlu yanıt verdiğini not etmeye başladı. Jimmy Cliff ve Peter Tosh [5] tan ilham alarak, Onlardan dinlediği sözler ile ilgili sosyo-politik mesajların, kurumsal olarak ırkçı bir toplumda Güney Afrikalı bir kitleyle ilgili olduğunu düşündü.

Yeni müzik türünü denemeye karar verdi ve 1984'te mini albüm Rastas Never Die'ı çıkardı. Bu kayıt, mbaqanga kayıtlarının satacağı 30.000 adede kıyasla yaklaşık 4.000 adet sattı. Apartheid karşıtı aktivizmi bastırmak isteyen apartheid rejimi, albümü 1985'te, örneğin "War and Crime" adlı şarkıda eleştirel sözleri nedeniyle yasakladı. Ancak, cesareti kırılmadı ve reggae şarkılarını canlı çalmaya devam etti ve ikinci bir reggae albümü yazdı ve üretti. Think About The Children (1985) albümü Platin satış statüsüne ulaştı, Dube'yi Güney Afrika'da popüler bir reggae sanatçısı olarak kurdu ve anavatanının dışında dikkat çekti..[6]

Ticari ve kritik başarı

değiştir

Dube ticari olarak başarılı albümler çıkarmaya devam etti. 1989'da Prisoner için dört OKTV Ödülü kazandı, ertesi yıl Captured Live için bir tane daha ve bir yıl sonra House of Exile için iki tane daha kazandı.[7] Victims 1993 albümü dünya çapında bir milyonun üzerinde sattı.[2] 1995'te Motown ile dünya çapında bir kayıt sözleşmesi kazandı. Trinity albümü, Motown'un şirketi satın almasının ardından Tabu Records'un ilk albümü oldu.

1996'da Serious Reggae Business adlı bir derleme albümü çıkardı ve Dünya Müzik Ödülleri'nde "En Çok Satan Afrikalı Kayıt Sanatçısı" ve Gana Müzik Ödülleri'nde "Yılın Uluslararası Sanatçısı" seçildi. Sonraki üç albümünün her biri Güney Afrika Müzik Ödüllerini kazandı.[7] En son albümü Respect, Warner Music ile yaptığı anlaşma sayesinde Avrupa'da satışa sunuldu.[2] Dube, Sinéad O'Connor, Peter Gabriel ve Sting gibi sanatçılarla sahneler paylaşarak uluslararası turneye çıktı. 1991 Reggae Sunsplash (o yıl benzersiz bir şekilde, 25 dakikalık bir tekrar için sahneye davet edildi) ve Johannesburg'daki 2005 Live 8 etkinliğinde yer aldı.

Dube, müzik yapmanın yanı sıra, Voice in the Dark, Getting Lucky ve Lucky Strikes Back adlı uzun metrajlı filmlerde de rol alan bir aktördü.

Lucky Dube, diasporik bir kültür üssü'nün eksikliğinden dolayı dub sanatçısı olarak özellikle dikkat çekici kabul edilir. Bu özellikle Reggae ve Dub'un doğasının anavatandan yer değiştirmeyi ifade etmek için bir platform olmasından kaynaklanıyordu. Prisoner'da Güney Afrikalı sanatçı, apartheid ve ülke içinde yerinden edilme temalarını uygulayarak bu türü kendine has hale getiriyor.[8] Şarkı ve müzik videosunda, kendi memleketinin zorluklarını vurgulayarak türün sınırlarını rahatsız ediyor. Reggae'nin Afrika'nın ütopik anavatanını romantikleştirme eğilimine rakip bir versiyonunu tanıttığı alanda devrimciydi.

Dube, Dub tarzını aldı ve Apartheid sırasında Afrika'da ırksal eşitliği teşvik etmek için bir platform olarak kullandı. Sömürgecilik ve Afrika Köle ticareti hakkındaki argümanlarını ve Afrika'nın siyah ırk tarafından geri alınması gerektiğini nasıl hissettiğini çerçevelemek için dub tarzını kullandı.[9]

Ölümü

değiştir

18 Ekim 2007'de Lucky Dube, yedi çocuğundan ikisini amcalarının evine bıraktıktan kısa bir süre sonra Johannesburg'un Rosettenville adlı banliyösünde soyguncular tarafından öldürüldü.[10] Dube, saldırganların peşinde olduğu Chrysler 300C'sini kullanıyordu. Polis raporları, onu tanımayan ve Nijeryalı olduğu düşünülen araba hırsızları tarafından vurularak öldürüldüğünü gösteriyor.[11] Cinayetle bağlantılı olarak beş kişi tutuklandı;[12] üç kişi yargılandı ve 31 Mart 2009'da suçlu bulundu. Zanlılardan ikisi kaçmaya çalıştı ve ardından yakalandı.[13] Zanlılar ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.[14]

Mirası

değiştir

21 Ekim 2008'de Rykodisc, Dube'nin en etkili şarkılarının çoğunun yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri'nde daha önce yayınlanmamış parçalarının da yer aldığı Retrospective adlı bir derleme albüm yayınladı. Albüm, Dube'nin müziğini kutladı ve Güney Afrika'ya yaptığı katkıları onurlandırdı. Roots Reggae Library, 80'lerde yapılan Mbaqange albümlerinin dijital versiyonlarını saklamak için adımlar attı. Altı albümden beşi geri alındı. Ngikwethembe Na henüz bulunamadı.[15][16] Afrika reggae türünü ana akıma getiren ilk sanatçılardan biri olan Dube, Afrika diasporası içindeki kültürel boşlukları kapattı. Lucky Dube'un müziğinin yaptığı şey, diasporanın genel olarak silme eğiliminde olduğu "kültürler arası bir uygulama ve vizyoner olasılık [17] idi. Dube, küresel reggae topluluğuna katılarak Afrika'ya ses verdi ve kültürünü küresel sahneye çıkardı. Jamaika kökenli müziği köklerine geri götürerek, reggae'nin kendi içinde sızdığı baskı ve siyasi mücadeleleri yeniden bağlamsallaştırdı ve diasporanın temelini diasporayla sohbete geri getirerek daha pan-Afrika'da bir kültürel ifade biçimine olanak sağladı. Dube'nin roudts reggae, Karayip sanatçılarının Afrika özgünlüğü veya ırksal ütopya iddialarını taklit ederek siyah diaspora hakkında görüşü açısından Afrika toplumunu dile getirdi. Lucky Dube nihayetinde Afrikalıların Afrika özgünlüğü veya ırksal ütopya iddialarını taklit ederek siyah Diaspora'nın görüşlere nasıl girmeleri gerektiğini gösteriyor. Dube, reggae'nin popüler bir protesto şarkı biçimi olarak ortaya çıkışını sağladı. Bu, popüler Afrika müziği ve kültüründeki muhalif hareketi, özellikle de dekolonizasyondan sonra doğan nesiller için meşrulaştırmaya ve güçlendirmeye yardımcı oldu.

18 Ekim 2017'de Gallo Records; South Africa, The Times We've Shared adlı 25 parçalık sınırlı sayıda bir hatıra albümü yayınladı. Albüm, sanatçının en beğenilen özel performanslarını ve daha önce yayınlanmamış 3 parçasını içeriyor.

Avustralya'da, Lucky Dube'un müziği uzak Avustralya Aborjin topluluklarında yankı buldu ve popülaritesi Lucky Dube'un orta ve kuzey Avustralya'nın büyük bölümünde " Beatles'tan Daha Büyük" olarak anılmasına yol açtı.[18] 2005'te, Dube, Avustralya'nın orta kesimindeki Alice Springs'te, yerel First Nations radyo istasyonu CAAMA Radio'da disk jokeyi olan arkadaşı Joe Miller'ın tavsiyesi üzerine girişimci Scott Boocock tarafından terfi ettirildi ve Dube'nin popülaritesinin arttığını belirtti. Dube'nin Avustralya turu Mayıs 2005'te başladı ve Alice Springs (4.000 kişilik bir kalabalığa), Darwin, Northern Territory ve Cairns, Queensland'da sahne aldı.

Diskografi

değiştir

Mbaqanga

değiştir
  • Lengane Ngeyethu (1981)
  • Kudala Ngikuncenga (1982)
  • Kukuwe (1983)
  • Abathakathi (1984)
  • Ngikwethembe Na? (1985)
  • Umadakeni (1987)

Afrikaans

değiştir
  • Die Kaapse Dans ("Cape Dance") (1986) - Oom Hansie rolünde
  • Help My Krap ("Help Me Scratch") (1986) EP - Oom Hansie rolünde

Reggae

değiştir
  • Rastas Never Dies (1984) EP
  • Remember Me (1994)
  • Think About the Children (1985)
  • Slave (1987)
  • Together As One (1988)
  • Prisoner (1989)
  • Captured Live (1990)
  • House of Exile (1991)
  • Victim (1993)
  • Trinity (1995)
  • Taxman (1997)
  • The Way It Is (1999)
  • Soul Taker (2001)
  • Other Side (2003)
  • Respect (2006)

Derlemeler

değiştir
  • Serious Reggae Business (1996) Dube and Richard tarafından söylendi
  • Live in Jamaica (2000)
  • The Rough Guide To Lucky Dube (2001)
  • Lucky Dube Live in Uganda (2003)
  • Retrospective (2008)
  • The Ultimate Lucky Dube (2011)
  • Lucky Dube meets Uganda's Buka Buka (2003)
  • Lucky Dube meets Rwanda's souve souve (2004)
  • Paylaştığımız Zamanlar (2017)

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Fun Facts 20 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., luckydubemusic.com, Retrieved 19 October 2007
  2. ^ a b c Five facts about reggae star Lucky Dube 29 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Reuters, 19 October 2007
  3. ^ S African reggae star shot dead 11 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News, 19 October 2007,
  4. ^ Car jacker kills reggae star 22 Ağustos 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., CNN, 19 October 2007.
  5. ^ a b "Getting Lucky". The Mail & Guardian. 26 Ağustos 1999. 11 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2007. 
  6. ^ a b c Finding reggae 21 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., luckydubemusic.com, Retrieved 19 October 2007
  7. ^ a b Discography 27 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., luckydubemusic.com, Retrieved 19 October 2007
  8. ^ YouTube'da video
  9. ^ Chude-Sokei (2011). "When Echoes Return: roots, diaspora and possible Africas (a eulogy)". Transition (104): 76-92. 
  10. ^ "S. African Reggae Star Lucky Dube Killed in Attempted Car-Jacking | Voice of America - English". Voanews.com. 27 Ekim 2009. 16 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2020. 
  11. ^ "Why Lucky Dube was killed – IOL News". Iol.co.za. 16 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2019. 
  12. ^ "Four arrests over SA star's death". BBC News. 21 Ekim 2007. 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2020. 
  13. ^ Three Accused of the Murder of Lucky Dube Found Guilty Yahoo News, 31 March 2009
  14. ^ Reggae Star's Killers Get Life 2 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Independent, 3 April 2009.
  15. ^ "Lucky Dube". roots-reggae-library.com. 7 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2015. 
  16. ^ "Bongi Dube Almost Lost Her Life After An Accident". HitNaija. 15 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2018. 
  17. ^ Chude-Sokei (27 Ocak 2011). "When Echoes Return: roots, diaspora and possible Africas (a eulogy)". Transition. 104: 76-92. 4 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2019 – Project MUSE vasıtasıyla. 
  18. ^ "'Bigger than the Beatles': The legacy of Lucky Dube". ABC. Australian Broadcasting Corporation. 16 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2019. 

Konuyla ilgili yayınlar

değiştir

Dış bağlantılar

değiştir
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Lucky_Dube&oldid=34220652" sayfasından alınmıştır