Luxair (resmi olarak Luxair S.A., Société Luxembourgeoise de Navigation Aérienne) şirket ve bağlantı merkezi Lüksemburg Havalimanı'nda olan Lüksemburg'un bayrak taşıyıcı hava yolu şirketi.[1][2] Avrupa, Kuzey Afrika, Akdeniz ve Orta Doğu'daki hava limanlarına tarifeli seferler düzenlemenin yanı sıra charter uçuşlar ve dönemsel hizmetler de sağlamaktadır. Lüksemburg'un düzenli, charter olmayan seferler düzenleyerek yolcu taşıyan tek hava yolu şirketidir.

Luxair
IATA ICAO Çağrı Kodu
LG LGL LUXAIR
Kuruluş1962
Faaliyet üsleriSandweiler, Lüksemburg
HublarıLüksemburg-Findel Havalimanı
Sık uçuş programıMiles & More
Uçak filosu19
Uçuş noktaları64
Şirket sloganıFly in good company
Önemli kişilerGilles Feith, CEO
Websitesiluxair.lu
Vikiveri öğesi

Tarihçe

değiştir
 
21 Ekim 1961'den 20 Aralık 2003'e kadar kullanılan Luxair'in eski logosu.
 
Luxair'in ilk uçağı, Fokker F27, 1966.
 
Eski bir Luxair Boeing 747SP .
 
Eski bir Luxair Boeing 737-500.

İlk yıllar

değiştir

1948'de kurulan Luxemburg Airlines şirketinin halefi Luxair 1961'de Lüksemburg ile diğer Avrupa şehirleri arasında artan yolcu talebini karşılamak için kurulmuştur. 1962'de Luxemburg Airlines, Luxair adını aldı ve uçuşlarına Lüksemburg-Paris arasında bir Fokker F27 ile başladı.

1964 ile 1969 arasında Luxair, Trek Airways ile yaptığı iş birliği anlaşması kapsamında Lüksemburg-Johannesburg arasında üç Lockheed L-1649A Starliner işletmeye başladı. Starlinerlar Luxair renklerine boyandı ve Lüksemburg'da tescil edildi.[3] 1967'ye gelindiğinde Luxair'in filosunda üç Fokker F27 ve bir Vickers Viscount vardı. Vickers 1969 can kaybı yaşanmayan bir kazanın ardından hurdaya çıkarıldı ve bir sonraki yıl yerine hava yolunun ilk jet uçağı olan Sud Aviation Caravelle alındı. İlk Boeing marka uçak, bir 737-200, filoya 1977'de katıldı.

Yıllar içinde Luxair'in filosuna daha fazla jet uçak katıldı: Boeing 747SP (Güney Afrika uçuşları için), Boeing 737-400 ve Boeing 737-500; ayrıca Fokker 50 turboproplar ve Embraer jetleri alındı.

2000'li yıllarda gelişmeler

değiştir

Mart 2003'te Luxair eski Boeing uçaklarının yerine iki yeni Boeing 737-700 sipariş etti. Bu uçakların ilki 18 Şubat 2004'te teslim edildi. Bir üçüncü uçak Ağustos 2003'te sipariş edildi ve Ocak 2005'te teslim edildi. Aynı yılının 21 Aralık günü yeni logo kullanılmaya başlandı. 42 yılın ardından kağıttan uçak logosu kullanımdan kaldırıldı ve böylece yerine uçan bir bumerang kullanılarak şirketin yeni imajı oluşturuldu.

Tamamen jet uçaklardan oluşan bir filoya geçmek için sonra Fokker F50 tipi uçak Nisan 2005'te hizmetten çıkarıldı. Yükselen yakıt fiyatları bölgesel jetlerin işletilmesini gittikçe zorlaştırıyordu. Fiyatların etkisini azaltma için Luxair turboprop uçak kullanmaya yeniden başladı ve Haziran 2006'da Bombardier Aviation'dan üç tane daha opsiyonel olmak üzere üç Dash 8-Q400 sipariş etti.

Ekim 2008'de Luxair ilk defa Boeing 737-800 siparişi verdi. Bu uçak Luxair'in filosundaki son Boeing 737-500'ün yerine alındı ve Luxair'in tatil mevsimi uçuş noktalarına hizmet verdi. 2009'da hava yolu CAA istatistiklerine göre 2008 boyunca Londra Şehir Havalimanı'nda hizmet veren en dakik hava yolu şirketi oldu.[4] 2011'de Luxair 1.302.771 yolcu taşıdı.[5]

2013 ve 2014'te yeni Boeing Sky Interior'a sahip iki yeni Boeing 737-800 filoya katıldı. Böylece Luxair son Boeing 737-500'ünü servisten kaldırabildi.

Temmuz 2015'te Luxair'in küçük ortağı Lufthansa 1993'ten beri elinde tuttuğu şirket hisselerinin %13'ünü satacağını duyurdu. Lüksemburg devletinin bu hisseleri satın almasını istediğini bildirdi.[6] Kasım 2015'te Lufthansa bütün hisselerini Lüksemburg devletine satınca satış işlemi tamamlandı.[7] Luxair, daha önce Lufthansa ile ortak uçuş anlaşması ile uçtuğu Frankfurt Havalimanı'na uçmayacağını duyurdu. Çünkü Lufthansa bu seferleri gerçekleştirecekti.[8] Luxair hala Lufthansa'nın sık uçan yolcu programı Miles & More'un parçasıdır.[9][10]

Air Berlin'in batmasının ardından Luxair Saarbrücken Havalimanı'ndan Tegel Havalimanı'na seferler düzenleyeceğini duyurdu. Luxair Saarbrücken merkezli Adria Airways'ten bir Bombardier CRJ700 kiraladı.

Şirket ilişkileri

değiştir

Sahiplik

değiştir

Kasım 2015 itibarıyla Lufthansa'nın hisselerini satmasının ardından hava yolu şirketinin ortakları şu şekildedir: Lüksemburg Devleti (%52,04), Banque et Caisse d'Épargne de l'État (%21,81), Banque Internationale à Luxembourg (%13,14), Luxair Group ve diğerleri (%13,11%).[11] Toplamda Lüksemburg Devleti çeşitli devlet şirketleri ve Banque Internationale à Luxembourg'daki %10 payı sayesinde şirketin %74,98'ine sahiptir.

Mali durum

değiştir

Luxair Group'un yıllar içindeki mali durumu aşağıdaki tabloda gösterilmiştir (yıl sonu 31 Aralık):

2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
Ciro (€ milyon) 383 409 429 447 472 495 505 498 535 593
Net kar (€ milyon) 1,3 8,9 3,6 −21,2 -0,6 1,3 1,8 −3,2 44,1 56,6
Çalışan sayısı (ortalama) 2.334 2.317 2.344 2.309 2.288 2.394 2.496 2.686 2.658 2.828
Yolcu sayısı (milyon) 1,18 1,25 1,30 1,37 1,51 1,68 1,81 1,84 1,93 2,13
Yolcu doluluk oranı (%) 72,9 73,8 72,4 73,4 75,3 74,5 72,8 71,6 71,6 72,6
Taşınan kargo (Bin ton) 672 735 678 638 693 725 759 822 940 957
Filo büyüklüğü (yıl sonunda) 16 17 17
Notes/sources [12] [12] [13] [14] [15] [16] [17] [18] [19] [19]

Uçuş noktaları

değiştir

Ortak uçuş anlaşmaları

değiştir

Luxair'in aşağıdaki hava yolu şirketleri ile ortak uçuş anlaşması vardır:[20]

 
Bir Luxair De Havilland Dash 8-400.
 
Bir Luxair Boeing 737-800.

Aktif filo

değiştir

Kasım 2019 itibarıyla Luxair filosunda aşağıdaki uçaklar bulunur:[22]

Luxair fleet
Uçak Hizmette Sipariş Koltuk sayısı Not
Boeing 737-700 4 141
Boeing 737-800 4 186
De Havilland Dash 8-400 11 76
Total 19

Tarihi filo

değiştir
  • 22 Aralık 1969'da Frankfurt Havalimanı, Almanya'dan gelip Lüksemburg Findel Havalimanı'na soğuk ve sisli havada inen bir Vickers Viscount (tescil LX-LGC) R24 pistinin %60 sağına indi ve pist 20 ile kesişimde kar küreme araçlarının oluşturduğu kar tepesine çarptı. Kazada can kaybı yaşanmadı ama uçak kullanılamaz hale geldi. Mayıs 1970'te hurdaya çıkarıldı.[26]
  • 6 Kasım 2002, Luxair 9642 sefer sayılı uçuşunda, Berlin, Almanya'dan Lüksemburg Findel Havalimanı'na gelen bir Fokker F50 (tescil LX-LGB) piste yaklaşırken Niederanven köyü yakınındaki bir tarlaya düştü. Aralarında sanatçı Michel Majerus'un da olduğı 20 yolcu ve iki mürettebat üyesi öldü. Sadece kaptan pilot ve bir yolcu kazadan sağ kurtuldu.[27] Bu kaza Luxair'in tarihinde can kaybı yaşanan tek kazadır.[28]
  • 30 Eylül 2015, Luxair 9562 sefer sayılı uçuşta bir Bombardier Q400 Saarbrücken Havalimanı'ndan kalkarken yardımcı pilot uçak havalanmadan önce iniş takımını kapattı. Uçak gövdesi üstüne düştü ve pistte durdu.[29] Uçak kullanılamaz hale geldi ve Luxair Ağustos 2016'da teslim edilmek üzere yeni bir uçak sipariş etti.[30]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ "Legal 3 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Luxair. Retrieved on 7 February 2011. "Luxair S.A. LuxairGroup Luxembourg Airport L-2987 Luxembourg."
  2. ^ "Directory: World Airlines". Flight International. 3 Nisan 2007. s. 108. 
  3. ^ Zoggavia.com – Luxair 21 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Retrieved 6 November 2010
  4. ^ "FLIGHTONTIME.info - 2008 Awards". 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2015. 
  5. ^ "LuxairGroup - Corporate Site". 14 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2015. 
  6. ^ airliners.de - "Lufthansa wants to get rid of Luxair shares" 6 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (German) 11 November 2015
  7. ^ aero.de - Lufthansa macht Luxair-Anteile zu Geld ("Lufthansa cashes in Luxair shares") 18 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (German) 17 November 2015
  8. ^ airlineroute.net - Luxair Ends Frankfurt Service from Dec 2015 2 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 11 August 2015
  9. ^ "Lufthansa agreement breach: Luxair to stop Frankfurt flights but expand to Munich". Wort.lu (İngilizce). 8 Ağustos 2015. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2017. 
  10. ^ "Miles & More - Luxair.lu". Luxair.lu. 28 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2017. 
  11. ^ The State of Luxembourg directly owns 26.85%; a further 21.81% is controlled by fully state-owned Banque et Caisse d’Epargne de l’Etat."About Luxair Group – Shareholders". www.luxairgroup.lu. Luxair Group. 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2015. 
  12. ^ a b "Financial Report 2010". 15 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2012. 
  13. ^ "Annual Report 2011". 1 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2012. 
  14. ^ "Annual Report 2012". 1 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2012. 
  15. ^ "Annual Report 2013". 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2015. 
  16. ^ "Annual Report 2014". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2015. 
  17. ^ "Annual Report 2015" (PDF). 12 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2017. 
  18. ^ "Annual Report 2016" (PDF). 29 Haziran 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2015. 
  19. ^ a b "Annual Report 2018" (PDF). 4 Mart 2016. 20 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2019. 
  20. ^ "Profile on Luxair". CAPA. Centre for Aviation. 30 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2016. 
  21. ^ Liu, Jim (27 Mart 2017). "Luxair / SAS begins codeshare service from March 2017". Routesonline. 11 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2020. 
  22. ^ "Global Airline Guide 2019 (Part One)". Airliner World, October 2019. s. 20. 
  23. ^ a b c d e f g h i j airfleets.net - Luxair fleet details 14 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. retrieved 28 October 2017
  24. ^ a b c d "World Airlines 1970 - Flight Archive". 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2016. 
  25. ^ "Global Airline Guide 2017 (Part One)". Airliner World, October 2017. s. 20. 
  26. ^ FOCUS Online (24 Nisan 2015). "Airline-Sicherheit - Fliegen - Reisen". FOCUS Online. 10 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2015. 
  27. ^ "ASN Arcraft accdent Fokker 50 LX-LGB Nederanven". Aviation Safety Network. 13 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  28. ^ "Aviation Safety Network / Luxair". Aviation Safety Network. 16 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  29. ^ "Luxair-Maschinn brécht Start of a kënnt um Bauch un d'Halen" (Lüksemburgca). RTL Télé Lëtzebuerg. 1 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2015. 
  30. ^ "Luxair to replace aircraft following Saarbrücken incident" (İngilizce). Luxembourg Times. 21 Aralık 2015. 1 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 

Dış bağlantılar

değiştir

  Wikimedia Commons'ta Luxair ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur