Müslüman dünyasında cariyeliğin tarihi

Wikimedia anlam ayrımı sayfası

Müslüman dünyasındaki cariyelik, bir erkeğin bir kadınla, kadının köle[1] bazen de özgür olduğu evlilik olmaksızın birlikte yaşadığı uygulamayı,[2] kapsıyordu.[3][4][5] Cariye bir çocuk doğurursa, Ümmü Veled olarak bilinen daha yüksek bir statüye kavuşurdu.

Kölelerin sahipleri tarafından cinsel sömürüsü Eski Yakın Doğu ve Akdeniz toplumlarında yaygın bir uygulamaydı ve antik çağlardan beri belirgin yasal farklılıklarla birlikte üç İbrahimi din arasında varlığını sürdürdü.[6] İslam hukuku gelenekçi ve modern yorumlara sahiptir: [7] İlki erkeklerin cariyeleriyle cinsel ilişkiye girmesine izin verirken,[8] modern Müslümanların çoğu cariyeliği Modern dünyada kabul edilebilir olarak görmez.[9] Cariyelik, Emeviler, Abbasiler, Memlükler, Osmanlılar, Timurlular ve Babürler tarafından yaygın olarak uygulandı. Uygulama, köleliğin kaldırılmasıyla geriledi. [10]

Özellikler

değiştir
 
Harem Kadınları, Jules Laurens, 1847 dolaylarında

Cariyelik sınıflandırmaları, İslami toplumlardaki uygulamaları genellikle bir varyant olarak tanımlar. Bir okumada üç kültürel cariyelik modeli vardır: Avrupalı, İslami ve Asyalı.[11] Cariyelik, İslam dünyasında zaman ve mekana göre değişiklik gösteren biçim ve işlev açısından da kategorize edilmiştir. Uluslararası Antropoloji Ansiklopedisi cariyeliğin dört farklı biçimini verir[12] bunlardan üçü Müslümanlıkta kendine yer bulur: '''seçkin cariyelik''', burada cariye sahipliği Emevilerde olduğu gibi öncelikle sosyal statü ile ilgiliydi; cariyelerin hükümdarın eşi haline geldiği ve kraliyet soyunu sürdürdüğü, siyaset ile üremenin iç içe geçtiği model, Abbasiler ve Osmanlı imparatorluğu da dahil olmak üzere '''kraliyet cariyeliği'''; ve Babür Hindistan'ında olduğu gibi, cariyelerin ve cariyelerin çocuklarının eşlerin çocuklarından kalıcı olarak aşağı tutulduğu ataerkil cariyelik.[12]

Çeşitli Müslüman hanedanların genişlemesi, satın alma, diğer yöneticilerden hediyeler ve savaş esirleri yoluyla cariyelerin kazanılmasıyla sonuçlandı. Çok sayıda cariyeye sahip olmak bir statü sembolü haline geldi.[13] Erken İslam fetihlerinde Müslüman askerlere, askeri katılımlarının bir ödülü olarak kadın esirler verilirken, sonraki dönemlerde bunlar sıklıkla satın alınırdı ve erkeklerin karşılayabildikleri kadar çok cariye almalarına izin verilmişti. Köle edinme pahalı olduğundan, tipik olarak ayrıcalıklı seçkinlere mahsustu.[14]

İslami yöneticilerin cariyeleri hatırı sayılır bir güce[15] ulaşabiliyordu ve genellikle diğer kölelerden daha yüksek statüye sahipti. Ebu Hanife ve diğerleri, cariyenin evde kurulmasını ve iffetinin arkadaşlarından veya akrabalarından korunmasını tavsiye ederek, İslami tevazu uygulamalarının cariyeleri de kapsayacak şekilde genişletilmesini savundu.[16] İslami düşünce okullarının '''çoğu''', cariyeliği, kadın kölenin efendisiyle tek eşli olmasının gerekli olduğu bir ilişkiyle sınırladı.[17] Ulema efendileri kölelerine eşit davranmaya teşvik ederken, bir efendinin bir cariyeyi kayırma göstermesine izin verildi.[16]

Kaynakça

değiştir
  1. ^ Hain 2017: "Concubines in Islamic society, with few exceptions, were slaves. Sex with your own property was not considered to be adultery (zina). Owners purchased the sexuality of the enslaved along with their bodies."
  2. ^ Peter N. Stearns ((Ed.)). "Concubinage". Encyclopedia of Social History. s. 317. The system in Muslim societies was an arrangement in which a slave woman lived with a man as his wife without being married to him in a civil or normal way. 
  3. ^ Hamid 2017: "Timurid sources from the later period list numerous women as royal concubines who were not slaves."
  4. ^ Dalton Brock. "Concubines - Islamic Caliphate". Colleen Boyett; H. Micheal Tarver; Mildred Diane Gleason (Ed.). Daily Life of Women: An Encyclopedia from Ancient Times to the Present. ABC-CLIO. s. 70. However, that did not deter wealthy households from also seeking and acquiring freewomen as concubines, although such a practice was argued to be in violation of sharia law. 
  5. ^ Hamid 2017: "The disregard for Muslim legal codes regulating marriage and concubinage did not go uncommented on by contemporaries. In his memoirs, Babur disapproved of the practice of taking free Muslim women as concubines [in the Tamurid dynasty], deeming the relationships to be unlawful."
  6. ^ Yagur 2020, ss. 101–102.
  7. ^ Mufti 2019, ss. 1–16.
  8. ^ Clarence-Smith 2006, s. 22.
  9. ^ Ali 2015a, s. 52: "the vast majority of Muslims do not consider slavery, especially slave concubinage, to be acceptable practices for the modern world"
  10. ^ Cortese 2013.
  11. ^ Rodriguez 2011, s. 203.
  12. ^ a b The International Encyclopedia of Anthropology 1999.
  13. ^ Cortese & Calderini 2006
  14. ^ Myrne 2019, s. 203.
  15. ^ Klein 2014, s. 122
  16. ^ a b Katz 1986
  17. ^ Bloom & Blair 2002, s. 148.