Mahmud Askeri ve Ayaz Merhuni
Mahmud Askeri (Farsça: محمود عسگری) ve Ayaz Merhuni (Farsça: عياض مرهوني), İran'da bir İslam mahkemesinde idam cezasına mahkûm olduktan sonra 19 Temmuz 2005 tarihinde Meşhed'de halka açık olarak asılan iki Huzistanlı genç. İşledikleri iddia edilen suç anında her ikisi de reşit olmadıkları için idam edilmeleri uluslararası hukuka aykırıydı. Askeri ile Merhuni'nin bu suçları işlemediği ve yalnızca eşcinsel oldukları için idam edildiği öne sürüldü. Bu durum Batıda protestolara yol açtı.
İdamlarına gerekçe olarak, rızaî eşcinsel ilişkiler, alkol tüketimi, kamu düzeni aleyhinde cürümler, hırsızlık ve 13 yaşında bir erkek çocuğa karşı yapılan cinsel saldırı gösterildi.
İdam edilmelerinden önce her ikisi 14 ay boyunca hapiste kaldı ve her biri 228 kez kırbaçlandı. İdam anında Mahmud Askeri 16, Ayaz Merhuni ise 18 yaşında idi.
Siyasî tepkiler
değiştirSöz konusu idam, hem Uluslararası Af Örgütü gibi uluslararası insan hakları örgütleri hem de eşcinsel örgütlerinden protestolarla karşılandı.
ABD Kongresi üyesi Tom Lantos, idamı uluslararası hukuka aykırı bir eylem olarak nitelendirdi. Tom Lantos'un açıklaması şöyledir:
Bu mide bulandırıcı olay, İran hukuk sistemindeki ciddi eksikliklere parlak bir ışık tutmaktadır. Bir ülkenin yasalarını hangi yasal kaynaklara veya geleneklere dayandırdığı önemli değildir, öfkeli bir kalabalığın ortasında insanları kırbaçlayıp infaz etmek için hiçbir gerekçe yoktur. Özellikle küçük yaştaki hükümlüler suç işleyip işlemediklerine bakılmaksızın uluslararası hukuka göre korunmaktadır. Görünüşe göre yetkililer eşcinselliğe karşı besledikleri derin bağnazlık duyguları üzerinde oynamayı seçtiler.[1]
Bazı İranlı siyasetçiler, her ikisinin de uluslararası hukuka aykırı olmayan suçlardan dolayı idam edildiklerini itiraf etmiştir. Meclis üyesi Ali Asgari, mahkeme kararını savunarak insan hakları örgütlerinin yaptıkları eleştirileri reddetti. Ali Asgari'ye göre:
Bu iğrenç suçlular, iğrenç suçlarını işleyebilmek için yeterince yaşlı: Alkol çalıp içmişler ve eşcinsel ilişkiye girdiklerini itiraf etmişler; bu hukukun tam gücü gerekir. Her ikisi halka açık olarak asılmayı hak etmişler.[2]
Kültürel tepkiler
değiştirPet Shop Boys, Mayıs 2006'da piyasaya sürdükleri Fundamental albümünü, bu asılan iki gence adadı.
2007 Berlin Film Festivali'nin Teddy Award'ında bu gençlerin idamı bir rol oynamıştır.
Kaynakça
değiştir- ^ Well-Greenberg, Elizabeth (28 Temmuz 2005). "Mixed reports on Iranian teen hangings" (İngilizce). New York Blade Online. 31 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2010.
- ^ "Iranische Abgeordnete verteidigen Hinrichtung von Jugendlichen" (Almanca). Israel-Live.de. 25 Temmuz 2005. 15 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2010.