Hafif makineli silah, tabanca mermisi kullanan, otomatik tüfeklerden daha küçük boyutlarda olan ve genellikle yakın çatışmalar ve baskınlar için tasarlanmış silah türüdür.

Heckler & Koch MP5 hafif makineli silahı kolluk kuvvetleri ve silahlı kuvvetler tarafından yaygın bir biçimde kullanılmaktadır.

Tarihçe

değiştir

İlk hafif makineli silah, Theodor Bergmann'ın 1918 yılındaki 9x19mm Parabellum mermisi kullanan MP 18 adlı tasarımı ile ortaya çıkmıştır. Ayrıca bu silahı özel yapan bir şey de I. Dünya Savaşı'nda kullanılan tek hafif makineli silah olmasıdır. O yıldan sonra tam otomatik atış özelliği sayesinde çok beğenilen bu silah neredeyse bütün güçlü ülkelerin ilgisini çekti ve kendi hafif makineli silahlarını üretmeye başladılar. 1950'ye kadar en fazla çeşidi yapılan silah sınıfı olmasının sebebi, o yıllarda aynı otomatik sistemde çalışan hafif ve küçük olup hızlı ateşleme özelliğine sahip tüfekleri yapmanın hafif makineli silahlara göre çok daha pahalı olmasıydı.

II. Dünya Savaşı'na doğru bu savaşta yer alacak neredeyse bütün ülkelerin ordusunda bulundurduğu bu silahların sayısı, II. Dünya Savaşı'nın patlak vermesiyle iyice arttı. Bu savaşta bolca kullanılan bu silahlar, savaş sonrasında da sürekli artmaya devam etti. 1950 yılında üretimine geçilen tasarımcısı Uziel Gal olan Uzi'ler, üretimine geçildikten sonra Kore Savaşı dışında neredeyse bütün savaşlarda

 
Yeni üretim bir Uzi

kullanıldı. Amerikan yapımı Thompson M1A1'ler, Amerika Birleşik Devletleri'yle birlikte Türk Ordusu tarafından da 1970'lere kadar kullanılmıştır. Yapılışı ve imalatı kolay olduğu için genellikle ayrı firmalar tarafından farklı versiyonlarla çıkarılan bu silahlar, şu anda ordular tarafından daha ucuz olması, tabanca mermileri kullandığı için mühimmatının da ucuz olması, geri tepmesinin az olması yüzünden genellikle yüksek ateşleme hızına sahip olması gibi özellikleri yüzünden bolca kullanmaktadır. Birleşik Devletler ordusu, bünyesinde oldukça fazla sayıda Alman Heckler & Koch marka MP5 lerin "Navy" versiyonunu bulundurmaktadır. (Firmanın Birleşik Devletler'deki üssü HKUSA tarafından şu anda Birleşik Devletler kendi devlet kurumlarında kullanacağı Heckler & Koch marka silahları Birleşik Devletler'de üretmektedir.)

Avantajları

değiştir

Hafif makineli silahlar, özellikle kentsel alanlarda meydana gelen yakın mesafeli çatışmalarda sıklıkla kullanılan silahlardır. Bu tür çatışmalar silahın menzil ve isabet yüzdesinden çok hedefe kısa bir sürede çok sayıda atış yapabilme yeteneğini test ettiği için makineli tabancalar bu tür durumların ideal silahı olarak ortaya çıkmaktadır. Üstelik tabanca mermileri askeri amaçla kullanılan tüfek fişeklerine nazaran daha az delici güce sahip oldukları için sivillerin sıklıkla bulunduğu ortamlarda daha güvenle kullanılabilmeleri sayesinde güvenlik güçlerinin ihtiyaçlarını daha az riskle karşılarlar.

Hafif makineli silahlar, küçük boyutlarda oldukları için kullanılması daha kolay ve hızlı olan silahlardır. Bu yüzden gelişmiş ülkeler, yakın mesafeli şehiriçi çatışmalarında, bina vb. yer baskınlarında, helikoptelerden asker ya da özel tim sevki yaparken ve rehine kurtarma operasyonlarında bu silahları kullanırlar. Hafif makineli silahlar, tüfek mermilerinden daha ucuz olan tabanca mermileri kullandıklarından Saldırı ve Savaş tüfeklerine göre daha ekonomik silahlardır. Ayrıca kullandıkları mermiler gereği daha az geri tepmeli olan bu silahlar çatışmalarda büyük avantaj sağlar. Bu özelliğinden dolayı artık genellikle ateşleme hızı yüksek olarak tasarlanır. Bütün bu sebeplerinden dolayı çok sevilen hafif makineli silahlar çok gerekli olmasıyla birlikte ve günümüzde de olduğu gibi önümüzdeki çok uzun bir zaman boyunca oldukça fazla olarak kullanılacaktır.

Dezavantajları

değiştir
 
P-90 makineli tabanca

Hafif makineli silahlar, genellikle zırh delici bölümü (çelik, tungsten) olmayan mermi çekirdeklerine sahip kartuşlara (9x19mm Parabellum, .45 ACP, .380 ACP, .32 ACP, .40 S&W) uyarlandıkları için kevlar ve çelik yelekleri delemezler (Bu sebeple NATO'nun başlattığı programın üzerine FN P90 ve Heckler & Koch MP7 yapılmıştır.). Bu da bu silahların askeri alanda kullanımlarını sınırlayan en önemli faktördür. Ayrıca saldırı ve savaş tüfeklerine nazaran daha kısa kalan menzilleri ve uzun mesafelerde yetersiz kalan isabet yüzdeleri nedeniyle açık alanlarda etkinlikleri de kısıtlıdır.