Manyasoğlu Mahmud

Mahmûd bin Kâdî-i Manyâs, tanındığı ismi ile Manyasoğlu Mahmud, II. Murad döneminde yaşamış Osmanlı yazarı ve bilim insanı. Sadî-i Şîrâzî tarafından Farsça yazılmış Gülistan eserinin Türkçe tercümesi ve ansiklopedi benzeri bir tarzda kaleme alınmış A‘cebü’l-acâyib eseri ile tanınmaktadır. 1438'de Üsküp'te yazılmış A‘cebü’l-acâyib, hayvanlar, bitkiler, astroloji ve din gibi konuların yanı sıra giriş bölümlerinde çarpma, çıkarma, toplama gibi işlemleri konu etmesinden ötürü "Osmanlı Türkleri’nde yazılan ilk aritmetik kitabı" olarak tanımlanmıştır.

Hayatı

Mahmûd bin Kâdî-i Manyâs'ın ismi dolayısıyla babasının Manyas'ta kadılık görevi yaptığı düşünülmektedir. Doğum tarihi belli olmayan Manyasoğlu eserlerini II. Murad'ın hükümdarlığını kapsayan 1421 ile 1451 yılları arasında vermiştir. Kaynaklarda ve eserlerinde yer alan bilgiler Manyasoğlu'nun yaşamı hakkında önemli miktarda bilgi içermemektedir. Bursalı Mehmet Tâhir Bey'in 20. yüzyılın başında yazdığı Osmanlı Müellifleri eserine göre Manyas'ta doğmuş, ancak Üsküp'te yetişmiştir. Eğitimini burada tamamladıktan sonra eserlerinin bir kısmını da bu şehirde üretmiş Manyasoğlu, daha sonra Edirne'ye gitmiş ve medreselerde müderrislik görevini yürütmüştür. Edirne'de ölmüş Manyasoğlu'nun ölüm tarihi bilinmemektedir.