Marş motoru

Marş motoru otomobillerde ilk hareketi sağlayan parçadır. Araçta marşa basıldığı anda marş motorunun dişlisi ile krank miline bağlı volan dişlisi birbiriyle kavraşarak marş motorunun oluşturduğu dönme momenti, volan dişlisi aracılığı ile krank miline aktarılır. Böylece motora ilk hareket verilmiş olur.

Bir otonun marş motoru. Üstteki silindirik parça marş motoruna giden gücü kontrol eden marş selenoididir.

Otomobillerde genelde bendix (volana dönerek geçen) tipi elektrikli marş motoru kullanılır. Bununla birlıkte özellikle deniz tipi büyük dizellerde hidrolik marş motorları da kullanılmaktadır. Otomobillerde kullanılan bendix tipinin yanı sıra volan dişlilerine geçtikten sonra dönmeye başlayan dayer tipi marş motorları da mevcuttur.

Volana takılı marş volan dişlisi

Marş motoru, aküden aldığı akım ile çalışan küçük bir elektrik motorudur. Arabanızın motorunu çalıştıran ivmeyi üretir. Akü ile marş motoru arasında bir marş rölesi bulunur ve aküden aldığı gücü söz konusu marş motoruna iletir. Düzgün çalışan bir marş rölesi ve motoru olmadan, aracınızı çalıştırmanız olanaksızdır.

İçten yanmalı motorlar bir kez çalıştırıldığında, bir sonraki çevrimi başlatmak için her çevrimdeki ataleti kullanan geri beslemeli sistemleridir. Dört zamanlı motor'da üçüncü zaman yakıtın yanma enerjisini serbest bırakarak dördüncü (egzoz) zamanına, sonraki çevrimin ilk iki (emme, sıkıştırma) zamanına ve ayrıca motorun dış yüküne de güç verir. Herhangi bir zamanda ilk çevrimi yapmak için ilk iki zamana motorun kendisinin dışında güç verilmelidir. Marş motoru bu amaç için kullanılır ve motor çalışmaya başlar başlamaz ve geri besleme döngüsü kendi kendini beslediğinde artık gerekli olmaz.

Elektrik

1. Ana yuva
2. Serbest tekerlek ve pinyon dişli grubu
3. Armatür
4. Fırçaları takılı alan bobinleri
5. Fırça taşıyıcı
6. Marş motoru solenoidi

Marş motoru şeması

Elektrikli marş motoru benzinli ve Dizel motorlarda en çok kullanılan tiptir. Modern marş motoru, üzerine bir marş solenoidi (röleye benzer) takılmış kalıcı mıknatıslı veya seri-paralel sargılı doğru akımlı bir elektrik motorudur.

Marş aküsünden gelen DC akım, kontak anahtarı aracılığıyla solenoide uygulandığında solenoid, marş tahrik milindeki pinyon dişliyi dışarı iten ve pinyonu motor volanındaki marş halka dişlisiyle birbirine takan bir kolu devreye sokar.

Solenoid ayrıca marş motoru için yüksek akımlı kontakları kapatır ve marş motoru dönmeye başlar. Motor çalıştığında, anahtarla çalıştırılan anahtar devresinin elektrik bağlantısı açılır, solenoid tertibatındaki bir yay pinyon dişlisini halka dişlisinden çeker ve marş motoru durur. Marş motorunun pinyonu, pinyonun tahriki yalnızca bir yönde iletmesine izin veren bir serbest bırakma kavraması aracılığıyla tahrik miline tutturulur. Bu şekilde, tahrik pinyon aracılığıyla volan halka dişlisine iletilir, ancak pinyon takılı kalırsa (örneğin, operatör motor çalışır çalışmaz anahtarı bırakmadığı için veya bir kısa devre varsa ve solenoid takılı kalırsa), pinyon tahrik milinden bağımsız olarak dönecektir. Bu, motorun marşı sürmesini önler, çünkü böyle bir geri sürüş marş motorunun parçalanacak kadar hızlı dönmesine neden olur.

Yukarıda belirtilen hibrit şemada kullanıldığında, sprag kavrama düzenlemesi, değişiklikler yapılmadığı takdirde marş motorunun jeneratör olarak kullanılmasını engeller. Standart marş motoru genellikle aralıklı kullanım için tasarlanmıştır, bu da jeneratör olarak kullanılmasını engeller. Marş motorunun elektrikli bileşenleri, ağırlıktan ve maliyetten tasarruf etmek için, aşırı ısınmadan önce (ohmik kayıplardan kaynaklanan ısının çok yavaş dağılmasıyla) genellikle yalnızca 30 saniyeden kısa bir süre çalışacak şekilde tasarlanmıştır. Çoğu otomobil kullanım kılavuzu, hemen çalışmayan bir motoru çalıştırmaya çalışırken, sürücüye motoru her on veya on beş saniyede krankla çalıştırdıktan sonra marş motorunun soğuması için en az on saniye durmasını söyler.