Marie de' Medici
Bourbon Hanedanı'ndan Marie de' Medici (Fransızca: Marie de Médicis, İtalyanca: Maria de' Medici; 26 Nisan 1575 - 3 Temmuz 1642), Fransa kralı IV. Henry'nin ikinci eşi, Fransa kraliçesi ve Medici Hanedanı'nın bir üyesiydi.
| Marie de' Medici | |
|---|---|
_-_Marie_de_M%C3%A9dicis,_Queen_of_France.JPG) | |
| Fransa konsort kraliçesi | |
| Hüküm süresi | 17 Aralık 1600 - 14 Mayıs 1610 |
| Doğum | 26 Nisan 1575 Pitti Sarayı, Floransa, Toskana |
| Ölüm | 3 Temmuz 1642 (67 yaşında) Köln, Kutsal Roma İmparatorluğu |
| Eş(ler)i | IV. Henri (e. 1600; ölüm 1610) |
| İmza |  |
Kocasının taç giyme töreninden sadece bir gün sonra suikaste uğramasının ardından, oğlu XIII. Louis taht için uygun yaşa gelene kadar kral naibliğini yapmıştır.[1]
Fransız sarayındaki politik entrikaları ve sanata olan düşkünlüğüyle tanınır.[2]
Çocukluğu
değiştirİtalya, Floransa'daki Palazzo Pitti sarayında doğdu ve Maria adını aldı. I. Francesco de Medici'nin 6. kızı olarak dünyaya gelmişti.[3] Annesi ise Kastilya Kralı 1. Philip ve Kastilya Kraliçesi Joanna'nın soyundan geldiği için Maria Habsburg Hanedanının da üyesiydi.
Maria ailenin 7 çocuğundan birisi olsa da, sadece o ve ablası Eleonora yetişkinliğe ulaşabilmişti.
Marie henüz genç bir kız iken resmedilen bu portre, onu açık kahverengi rengindeki dalgalı saçları ve açık teniyle tasvir eder. Portenin ressamı Santi di Tito'nun öğrencilerindendi.
Fransa Kraliçeliği Dönemi
değiştirFransa Kralı IV. Henri'nin Margaret of Valois ile evliliğinin iptali üzerine, kralla Ekim 1600'de evlendi.[4] Evlilik Floransa'da 4.000 misafirin katıldığı gösterişli bir törenle kutlandı ancak IV. Henri törene katılmamıştı. Bir yıl sonra, Fontainebleau'da çiftin ilk oğlu ve geleceğin Fransa kralı XIII. Louis dünyaya geldi
Kocası evlendiklerinde neredeyse 47 yaşındaydı ve pek çok metresi olduğu biliniyordu. Ancak ilk eşi ile çocuk sahibi olamadığı için ikinci bir eş alması gerekiyordu. İkinci eş olarak Marie'nin seçilmesinin sebebi ise Kral'ın Marie'nin babası olan Francesco de' Medici'ye yüklü miktarda borçlu olması ve borcu sadece bu evlilik yoluyla ödeyebileceğini düşünmesiydi.[5] Ayrıca finansal sıkıntılar yaşayan Fransa için Marie'nin serveti bir ihtiyaçtı.
Evlilik çifte ve hanedana veliaht olacak çocuklar vererek amacına ulaşmış olsa mutlu bir evlilik değildi. Kraliçe, Kral Henri'nin metresleriyle sürekli bir çatışma halindeydi. En büyük çatışma, Kral'ın daha önce evlilik sözü verdiği ancak sözünü yerine getirmediği baş metresi Catherine Henriette de Balzac d'Entragues ve Kraliçe arasındaydı.[6] Kral metreslerini saraydan uzaklaştırmamıştı, kraliçeyi ve evliliğini ise sadece çocuk sahibi olmak için kullanmak niyetindeydi.[7] Kocasının kendi tarafında olmadığını düşünen Marie ise kralın ilk karısıyla ilişkilerini güçlendirdi ve onun geri getirilmesi için kocasını ikna etmeye çalıştı.
Marie kocası IV. Henry'nin suikaste uğramasından sadece bir gün önce, 13 Mayıs 1610'da Fransa Kraliçesi olarak taç giymişti. Suikastten saatler sonra Paris Parlamentosu tarafından kral naibi olarak seçildi. Kraliçe bunun ardından kralın metresi Catherine Henriette de Balzac'i saraydan sürgün etti.[8]
Politika
değiştir
Kral Naibliği Dönemi
değiştirMarie mükemmel olmayan Fransızcası ile sarayda bir yabancı olarak kabul edildiği için sürekli gözetim altındaydı.[9] Ayrıca İtalyan arkadaşları ve çevresinin etkisi altındaydı. Örneğin İtalya'daki gençlik yıllarından arkadaşı Leonora "Galigai" Dori'nin İtalyan kocası Concino Concini hayatında hiç savaşa katılmamış olmasına rağmen Fransız Mareşali ilan edilmişti.[10]
Concini ailesi, Henry IV'ün yetkin bakanı Sully Dükü'nü görevden alınmasına sebep olmuştu. Katolik Kilisesi kraliçe üzerindeki nüfuzlarını kullanarak Fransa'da Protestanlığı baskı altına almayı umut etmişse de, Marie kocasının dini hoşgörü politikasını devam ettirdi. Marie'nin yaptığı ilk eylemlerden biri Roma Katolik Kilisesi'nin üstünlüğünü savunurken aynı zamanda Fransa'daki Protestanlar için dini hoşgörü emrini de veren Nantes Edict'i onaylamaktı.
Marie, bir Habsburg prensesinin kızı olarak Fransa'nın Habsburg karşıtı politikalarına son verdi. Habsburg hanedanlığının yönettiği İspanya'nın gelecek kralı IV. Philip ile kızı Elisabeth'i evlendirdi.
Kraliçe'nin yönetimi sırasında bazı önde gelen soylular krallıkta isyan çıkardılar. Enghien Dükü Henri de Bourbon liderliğinde çıkan isyanı Kraliçe 15 Mayıs 1614'te soylulara istediklerini vererek bastırdı.
1616'da Marie'nin otoritesi Kardinal Richelieu'nin konseye katılımıyla güçlendiyse de sonraki yıl, artık bir yetişkin olan oğlu XIII. Louis tahta çıktı. Yeni Kral Habsburg ve İspanya dostu politikaları sona erdirdi, Concini'nin suikast emrini verdi ve kraliçeyi Château de Blois'e sürgün etti.
1619 İsyanı
değiştirİki yıl süren hapis sürecinden sonra Marie 21 Şubat 1619 gecesi Château de Blois'den kaçtı ve Orléans dükü Gaston'un lideri olduğu yeni bir aristokratik isyana katıldı. İsyan kral tarafından kolayca bastırıldı.
Richelieu'nun arabuluculuğu ile kral annesiyle barıştı ve onun Angers'da yaşamasına izin verdi.
1621'de kraliyet meclisindeki yerine geri döndü. Rubens'in resmettiği portre bu dönemde yapılmıştı. Paris'teki Luxemburg Sarayı'ni inşa eden Marie, buraya Rubens imzalı, gösterişli resimleriyle dekore etti. Bu koleksiyon Marie de' Medici Döngüsü olarak anıldı.
Richelieu ile Çatışması
değiştirLouis'in Richelieu ile yakın ilişkisi kralın annesini rahatsız ediyordu. Kralı ikna edip onu saraydan uzaklaştırma çabaları bir günlüğüne başarıya ulaşmış sanılsa da (Day of the Dupes), asıl zaferi Richelieu kazanmıştı. 1630'da Marie de' Medici önce Compiegne'ye, sonrasında Brüksel'e ve ardından Amsterdam'a kaçmak zorunda kalmıştı.
Sürgün
değiştirAmsterdam ziyareti, yeni kurulan Hollanda Cumhuriyeti'nin resmi olarak tanınmasını sağladığı için Hollandalılar tarafından diplomatik bir zafer olarak kabul edilmişti; bundan dolayı ona gösterişli bir karşılama töreni hazırlanmıştı.
Ayrıca 1638'de İngiltere'yi ziyaret etti, çünkü en küçük kızı I. Charles'ın eşi Kraliçe Henrietta Maria idi.
Marie daha sonra Köln'e gitti ve 1642'de vefat edene kadar orada kaldı. Son yıllarına kadar Richelieu ile olan politik çatışmaları devam etti
Kuzey Paris'teki St Denis Bazilikası'na gömüldü.
Sanat
değiştirKendisinin "Palais Médicis"'i olarak adlandırdığı Luxemburg Sarayının inşası ve dekorasyonu, naibliği sırasında en büyük sanatsal projesiydi. Site, 1612 yılında satın alınmış ve 1615 yılında inşasına başlanmıştır. 1621'de Flaman ressam Peter Paul Rubens kraliçeyi ve hükümdarlığının ihtişamını tasvir eden 21 eserlik bir seri için tutulmuştur. Diğer 3 porte eseri ile birlikte bu eserler Marie de' Medici Döngüsü olarak bilinir. Döngü, ikonografiyi IV. Henri ve Marie'yi Jüpiter ve Juno olarak, Fransız devletini ise kadın bir savaşçı olarak tasvir eder.
Kaynakça
değiştir- ^ Lawrence, Cynthia Miller (1997). Women and Art in Early Modern Europe: Patrons, Collectors, and Connoisseurs. Pennsylvania State Univ Pr. ss. 136. ISBN 978-0-271-01568-2.
- ^ Lawrence, Cynthia Miller (1997). Women and Art in Early Modern Europe: Patrons, Collectors, and Connoisseurs. Marie de Médici's Patronage of Art and Architecture: Pennsylvania State Univ Pr. ISBN 978-0-271-01568-2.
- ^ Chiarini 2002.
- ^ Chiarini 2002, s. 77.
- ^ Goldstone, Nancy, The Rival Queens, (Little Brown and Company, 2015), p. 377
- ^ THE AMERICAN CYCLOPEADIA. 1874. ss. 671-. 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2011.
- ^ Goldstone, Nancy, The Rival Queens, (Little Brown and Company, 2015), footnote: p. 377
- ^ Herman, Eleanor (2005). Sex with Kings: 500 Years of Adultery, Power, Rivalry, and Revenge. s. 80. ISBN 9780061751554.
- ^ Fischer, David Hackett, 1935- (2008). Champlain's dream (1. Simon & Schuster hardcover bas.). New York: Simon & Schuster. ISBN 978-1-4165-9332-4. OCLC 213839989.
- ^ "Concino Concini, marquis d'Ancre | Italian diplomat". Encyclopedia Britannica (İngilizce). 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2020.