Melita Norwood
Melita Stedman Norwood (evlenmeden önce Sirnis; 25 Mart 1912 - 2 Haziran 2005), 1937'de İngiliz Demir Dışı Metaller Araştırma Derneği'nde sekreter olarak çalışmaya başladıktan bir süre sonra KGB'ye ( ve onun önceki kurumlarına) bilgi sağlayan, bir bilgi kaynağıdır.[1]
| Melita Norwood | |
|---|---|
Hola | |
| Casusluk faaliyeti | |
| Bağlılık | S.S.C.B. |
| Hizmet yılları | 1937-1972 |
| Rütbesi | Bilgi Kaynağı |
| Kod ad(ları) | Hola |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 25 Mart 1912 Bournemouth, England |
| Ölüm | 2 Haziran 2005 Wombourne |
| Milliyet | İngiliz |
| Çocukları | 1 |
| İşi | Sekreter |
| Öğrenim | Southampton Üniversitesi |
Christopher Andrew'un ortak yazarı olduğu "Mithokrin: Avrupa ve Batı'da KGB" araştırmasında "hem KGB tarihindeki en önemli İngiliz kadın ajanı hem de Britanya'daki tüm Sovyet casuslarının en uzun süre hizmet eden ajanı" olarak tanımlanmıştır.[2]
Geçmişi
değiştirMelita Sirnis, Letonyalı baba ile İngiliz bir annenin kızı olarak Bournemouth'un bir banliyösü olan Pokesdown'da dünyaya geldi. Ciltçilik yapan babası Melita 6 yaşındayken öldü. Babası Ekim Rus Devrimi'nden etkilenen Güney İşçi ve Emek ve Sosyalist Gazetesi adlı bir gazete çıkarırdı ve gazetede, Lenin ve Troçki'nin eserlerinin çevirilerini yayınlardı. Annesi İşbirliği Partisi'ne üyeydi.[3][4] Melita, Itchen Ortaokulu'nda eğitim gördü ve 1928'de okul kaptanı oldu.[5] Kolej eğitimini Southampton'da aldı. Latince ve Mantık eğitimi almaya başladı, bir yıl sonra okulu bırakıp bir iş bulmak için Londra'ya taşındı.
Kariyer
değiştirSirnis, 1932'den itibaren İngiliz Demir Dışı Metaller Araştırma Derneği'nde sekreter olarak çalışmaya başladı. 1935'in sonlarına doğru, kimya öğretmeni, öğretmenler sendikası yetkilisi Hilary Norwood ile evlendi.[5] Üyesi olduğu Bağımsız İşçi Partisi'nin (ILP) 1936'da parçalanmasının ardından Melita Norwood , Büyük Britanya Komünist Partisi'ne (CPGB) katıldı. CPGB'nin önde gelen üyelerinden Andrew Rothstein tarafından NKVD'ye (KGB'nin öncüsü) önerildi ve 1937'de tam ajan oldu.[6] Aynı yıl, Norwood ve kocası, o zamanlar Kent'in bir kasabası olan Bexleyheath'te yarı müstakil bir ev satın aldı; orada birlikte sıradan bir hayat sürdüler ve Melita Norwood 90 yaşına kadar orada yaşamaya devam etti.[4]
Casusluk
değiştirNorwood'un NKVD casusluk kariyeri, 1930'ların ortalarında Londra'daki Woolwich Casus Yüzüğünün bir üyesi olarak başladı. Üyelerinden üçü Ocak 1938'de tutuklandı ve üç ila altı yıl arasında hapis cezasına çarptırıldı[7] ancak Melita Norwood tutuklanmadı. Bu arada, Moskova'daki bir tasfiye dalgası NKVD'nin denizaşırı casusluk faaliyetlerini azaltmasına neden oldu ve Norwood'un yeni Sovyet işverenleri , Sovyetler Birliği'nin Askeri Denizaşırı İstihbarat Servisi olan GRU oldu. Sovyet idarecileri ona art arda farklı kod isimleri verdiler, sonuncusu "Ajan Hola" idi.[6][8]
İngiliz Demir Dışı Metaller Araştırma Derneği departmanının başkanı olan GL Bailey'nin sekreteri olarak çalışırken Zararsız Tüp Alaşımları adıyla bilinen, İngiliz atom silahları projesiyle ilgili materyallerin Sovyet istihbaratına iletmesini sağladı. Bailey, Tüp Alaşımları için bir danışma komitesindeydi. Jeremy Bernstein'a göre Bailey, "Norwood'un siyasi dernekler konusunda uyarıldı ve ona hiçbir şey açıklamamaya dikkat etti."[9]
1958'de Kızıl Bayrak İşçi Nişanı ile ödüllendirildi.[10]
İngiliz güvenlik servisleri sonunda 1965'te Norwood'u bir güvenlik riski olarak tanımladı, ancak yöntemlerini ifşa etmemek için onu sorgulamaktan kaçındı. 1972'de emekli oldu.[4] Kocası 1986'da öldü ve Melita Norwood 1999'da kocasının bir ajan olarak faaliyetlerini onaylamadığını söyledi.[11] Bexleyheath'deki komşuları, onun sol görüşlerinin farkında iken, 1999'da bir casus olarak maskesini düşürüldüğünde şaşkınlıkla tepki verdiler.
Açığa Çıkma
değiştirNorwood'un casusluk faaliyetleri ilk olarak eski KGB arşivcisi Vasili Mitrokhin tarafından, tarihçi Christopher Andrew'un ortak yazdığı The Mitrokhin Archive: The KGB in Europe and the West (1999) adlı kitapta kamuoyuna açıklandı. Mitrokhin 1992'de İngiliz makamlarına altı bagaj dolusu KGB dosyası verdi.[11] Norwood'un bir komünist sempatizanı olduğu biliniyordu[4] ve 1999'daki ayrı bir rapor, İngiliz istihbaratının onun öneminin farkına varmasına sebep oldu ancak diğer soruşturmaları korumak için daha sonra onu kovuşturmamaya karar verdi.[12] Bazıları Mitrokhin arşivindeki kanıtların geçerliliğini sorguladı. Bu olayda, Norwood hiçbir zaman bir suçla itham edilmedi ve 2005 yılında öldü.
Gerekçe
değiştirBir komünist olan Melita Norwood, casusluk faaliyetlerinden maddi bir fayda sağlamadığını söyledi.[1] İfşa olduğu sırada yaptığı açıklamada, "Yaptığım şeyi para kazanmak için değil, büyük bir maliyetle sıradan insanlara karşılayabilecekleri yiyecek ve ücretler, iyi bir eğitim ve sağlık hizmeti veren yeni bir sistemin yenilgisini önlemeye yardımcı olmak için yaptım." Genel olarak "ülkesine karşı casusluk yapmadığını" söylerken, eylemlerinin "Rusya'nın çok güçlü silahlara sahip olan İngiltere, Amerika ve Almanya'dan geride kalmamasına" yardımcı olmak istediğini belirtti.[11] 2014'te Mitrokhin arşivinden yeni yayınlanan dosyalar, Norwood'un KGB tarafından Cambridge Beşlisi'den daha değerli olduğunu öne sürdü.[13]
Kızıl Joan
değiştirRed Joan , başrollerini Judi Dench ve Sophie Cookson'ın paylaştığı, Norwood'un hayatından oldukça esinlenen bir 2018 filmi. Trevor Nunn[14] tarafından yönetildi ve yapımcılığını David Parfitt yaptı, senaryosu Lindsay Shapero tarafından yapıldı.[15] Film İngiltere'de çekildi. Prömiyerini 2018 Toronto Uluslararası Film Festivali'nde yaptı .[16]
Ayrıca bakınız
değiştirKonuyla ilgili yayınlar
değiştir- Andrew, Christopher ve Mitrokhin, Vasili, The Mitrokhin Archive: the KGB in Europe and the West, Allen Lane The Penguin Press (1999)
- Burke, David: Co-op'tan Gelen Casus: Melita Norwood ve Soğuk Savaş Casusluğunun Sonu, Boydell ve Brewer (2008)1-84383-422-7 [1]
Kaynakça
değiştir- ^ a b "Grandmother: I was right to spy". BBC News. 20 Eylül 1999. 14 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2008. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "BBC200999" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ The Mitrokhin Archive: The KGB in Europe and the West. Londra: Penguin. 2015 [1999]. s. 154. ISBN 9780141966465. (Originally published by Allen Lane, The Penguin Press)
- ^ "Melita Norwood". The Daily Telegraph. Londra. 29 Haziran 2005. 17 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2019.
- ^ a b c d Cunningham (28 Haziran 2005). "Melita Norwood". The Guardian. Londra. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2019. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "Cunningham" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b "Melita Norwood". Spartacus International. 2 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2015. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "SpartacusMN" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b "Melita Norwood". The Times. 28 Haziran 2005. 15 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2019.(abonelik gereklidir) Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "Timesobit" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ A Time for Spies: Theodore Stephanovich Mally and the Era of the Great Illegals. Nashville, TN: Vanderbilt University Press. 1999. s. 141. ISBN 978-0-82651-352-6.
- ^ "The Mitrokhin Inquiry Report". Intelligence and Security Committee. 24 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2008.
- ^ 10 May 2019 "Incredible Untrue Events" Jeremy Bernstein, London Review of Books
- ^ "How a British Secretary Who Spied for the Soviets Evaded Detection for 40 Years". HISTORY (İngilizce). 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2019.
- ^ a b c Hoge (13 Eylül 1999). "The Great-Grandmother Comes In From the Cold". The New York Times. 15 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2019. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "Hoge" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "Melita Norwood Timeline". BBC News. 20 Aralık 1999. 27 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2008.
- ^ Allan Massie (7 Temmuz 2014). "The Cambridge Five were unreliable spies because they lived before the age of the booze-free lunch". The Daily Telegraph. 13 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2014.
- ^ "Judi Dench, Sophie Cookson to star in Trevor Nunn's 'Red Joan' (exclusive)". screendaily.com. 7 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2018.
- ^ "AFM: Judi Dench's 'Red Joan' Biopic Sells Internationally (Exclusive)". hollywoodreporter.com. 3 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2018.
- ^ "Toronto: Timothee Chalamet Starrer 'Beautiful Boy,' Dan Fogelman's 'Life Itself' Among Festival Lineup". The Hollywood Reporter (İngilizce). 2 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2018.
Dış bağlantılar
değiştir- Ölüm ilanı 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ( The Times )
- Varsha Bhosle'nin Rediff'teki Makalesi 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Co-op'tan Gelen Casus 19 Nisan 2013 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi - David Burke'ün Melita Norwood ve Soğuk Savaş casusluğu üzerine kitabı
- Melita Norwood kağıtları 20 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tüm Sovyet Casusları Seçici Hafıza Kaybından Acı Çekiyor, 14 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Andrew Pierce, Telegraph, 23 Temmuz 2009